“Raniji predsjednik Crne Gore Filip Vujanović učestvovao je na osmom Global Baku Forumu, u organizaciji Nizami Gandžavi internacionalnog centra iz Azerbejdžana. Govorio je na panelu posvećenom Zapadnom Balkanu, koji je moderirao raniji predsjednik Vijeća ministara Bosne i Hercegovine Zlatko Lagumdžija, a na kojem su učestvovali i raniji predsjednik Bugarske Petar Stojanov, raniji predsjednik Srbije Boris Tadić, raniji predsjednik Hrvatske Ivo Josipović, raniji predsjednik Vlade Češke Jan Fišer i predsjednica Nacionalnog komiteta za Američku vanjsku politiku Suzan Eliot”, saopšteno je iz Kancelarije nekadašnjeg predsjednika Vujanovića.
Kako su naveli, Vujanović je govoreći o perspektivi Zapadnog Balkana, istakao da ona mora biti usmjerena na maksimalnu saradnju i partnerstvo svih zemalja regiona.
“Dva su ključna uslova uslova za to – prihvatanje različitog doživljaja prošlosti uz suživot različitosti kao preduslova za pomirenje i prihvatanje već ustanovljenih granica između država Zapadnog Balkana. Svaka država različito doživljava prošlost i tumači je u svoju korist. Treba živjeti u suživotu tih razlika koje ne smiju da sprečavaju saradnju”, navedeno je u saopštenju.
Kako su naglasili, promjene granica bile su uzrok svih balkanskih ratova u prošlom vijeku.
“Postojeće državne granice ne treba mjenjati. Namjere promjene granica bile su uzrok svih ratova na Balkanu u prošlom vijeku. Primjer rješavanja osjetljivog pitanja granica su sporazumi o granici koje je Crna Gora potpisala sa Bosnom i Hercegovinom i Kosovo”, dodaje se u saopštenju.
Vujanović je kao najveći izazov na regionalnom planu istakao pitanje odnosa Srbije i Kosova, koje može biti riješeno jedino posredstvom dijaloga i uključivanjem međunarodne zajednice.
“Rješavanje ovog pitanja mora biti potreba i interes građana i ekonomija Srbije i Kosova, koji moraju uspostaviti saradnju bez obzira na komplikovano pitanje obostranog priznanja”, ističe se u saopštenju.
Govoreći o načinu na koji bi saradnja na Zapadnom Balkanu trebalo biti uspostavljena, dodaju, Vujanović je istakao da je najbolji model za njeno ostvarivanje poštovanje prethodno postignutih dogovora Zapadnog Balkana i Evropske unije.
“Posebno je naglasio značaj deklaracija i strategija iz 2018. i 2020. godine usvojenih u Sofiji na samitima EU-Zapadni Balkan u okviru Berlinskog procesa”, ističe se u saopštenju.
Ocijenio je značajnom inicijativu Otvorenog Balkana o saradnji Srbije, Albanije i Sjeverne Makedonije, ali da bi ona morala uključiti i Crnu Goru, Kosovo i Bosnu i Hercegovinu i svoje aktivnosti sprovoditi kroz već uspostavljene mehanizme saradnje.
“Ideja stvaranja zajedničkog regionalnog tržišta Zapadnog Balkana optimalna je za saradnju u oblasti ekonomije, ali ne može biti koordinirana od pojedinih država kroz organe koje bi one formirale, već mora biti koordinisana iz Savjeta za regionalnu saradnju Procesa saradnje Jugoistočne Evrope i CEFTA inicijativu. Samo koordinacijom kroz ove regionalne inicijative eliminiše se rizik dominacije odlučivanja pojedinih država”, zaključuje se u saopštenju.
