“Mapiranje kulturnih i kreativnih industrija u Crnoj Gori predstavlja poduhvat čiji krajnji rezultat tj. njihova kvantifikacija, treba da posluži kao polazna osnova donosiocima odluka za praćenje razvoja kulturnih i kreativnih industrija i usmjeravanje politika u narednom periodu.”, kazala je Radević.
Radević je istakla i da se ograničenja mogu prevazići povremenim sprovođenjem specijalizovanih, metodološki dobro osmišljenih istraživanja na uzorku, gdje bi se ekstrapolacijom dobijenih rezultata mogli okarakterisati sektori pojedinačno, ali i kulturne i kreativne industrije u cjelini.
“3,4 odsto BDP u Crnoj Gori u 2021. kreirano je ovom sektoru, 10,2 odsto registrovanih poslovnih subjekata, odnosno pravnih lica u 2022. godini aktivno je u ovim sektorima i 4,5 odsto od ukupnog broja zaposlenih je u poslovnim subjektima koji su aktivni u sektoru kulturnih i kreativnih industrija.”, navela je Radević.
Govoreći o strukturi poslovnih subjekata po sektorima za 2021. godinu, Radević je navela da su 23 odsto računarski programi i igre, a nepunih 20 odsto kompanije koje su registrovane u oglašavanju i tržišnim komunikacijima.
“U 2022. godini vidimo značajan rast kompanija koje se registruju u sektoru računarski programi i igre”, dodala je Radević.
U nastavku programa predstavljeni su i rezultati Programa Kreativna Crna Gora, a rezultate su predstavili Igor Rakčević, direktor Direktorata za kreativne industrije, Milena Mijović Durutović, direktorica Direktorata za kulturno-umjetničko stvaralaštvo, Dobrila Vlahović, direktorica Direktorata za kulturnu baštinu i Neđeljko Rudović, direktor Direktorata za medija u Ministarstvu kulture i medija.
“Kulturne i kreativne industrije kao relativno mlad, ali prepoznat razvojni pojam je neophodno razvijati u skladu sa potrebama društva. Kontinuirana podrška ovom sektoru će se u narednom periodu pozitivno odraziti na razvoj različitih segmenata kulturnog izraza koje svoj opstanak vežu za pojedinačne mikroambijente. Naš zadatak je da referentne kreativne inicijative uparimo sa konkretnim društvenim i privrednim faktima, u nastojanju generisanja novih ekonomskih vrijednosti.”, istakao je Rakčević u svom izlaganju.
Ministarstvo kulture i medija je svjesno uloge i značaja kreativnosti u savremenim društvenim tokovima i organizacijom ove konferencije, ukazujemo na otvoren prostor za povezivanje kulture sa drugim komplementarnim resorima.
U savremenom razvoju, kultura utiče na lokalnu sredinu I njen socioekonomski prosperitet na različite načine. Kulturni izrazi kao skup simboličkih, umjetničkih I kulturnih atributa zajednice čuvar su kulturnih kodova I arhetipova koji definišu autentično stvaralaštvo odredjenog prostora. Kao takvi stvaraju sadržaje na kojima se temelje usluge I proizvodi predstavljajući glavne faktore razvoja kreativne ekonomije, zaključila je Durutović.
“Moć kreativnih industrija da mnogo toga od kulturne baštine izdignu iznad nivoa statičnog, arhivarskog statusa i učine ga proizvodom ili prostorom koji aktivira jedan intenzivniji odnos sa konzumentom ili posjetiocem, jeste nešto što u savremenom tretmanu baštine može donijeti značajne benefite.”, kazala je Vlahović.
Rudović je podsjetio da se novinarstvom, u punom smislu te riječi, može baviti samo neko ko vlada vještinom kreativnosti, te istakao da kroz adekvatnu podršku štampanim i digitalnim medijima možemo dodatno snažiti sektor kreativnih industrija i afirmisati sam pojam kreativnosti uopšte.
Drugi dio programa prvog dana Nacionalne konferencije obilježile su panel diskusije i prezentacije.
Na panelu “Kreativna ekonomija, iluzija ili budućnost Crne Gore?” govorili su Hristina Mikić, Fakultet za menadžment Univerziteta Metropolitan, Srđan Vukčević, Blue Coach, Miloš Vuković, Fidelity Consulting, Veliša Stamatović, HR Partners i Milutin Pavićević Alicom. Na temu “Kreativnost - novi strateški partner turizma”, govorili su Velibor Zolak, AMC Communication, Branko Diki Kažanegra, DMC Adria, prof. dr. Rade Ratković, Univerzitet Adriatik, Igor Majer, Akdemija Majer i Aleksandar Dragićević, ugostitelj. Na panelu o kreativnim gradovima učešće su uzeli Dušan Kaličanin, koordinator projekta Budva-Boka 2028 EPK, Ivan Stanković, Communis, dr Predrag Zenović, Fakultet za humanističke studije UDG, prof. dr Đorđe Krivokapić, Fakultet organizacionih nauka i Robert Čoban, Color Press Group. U panel diskusiji na temu “Kreativni hab Kotor - kako dalje?” učestvovali su Bojana Gligorić, Expeditio Kotor, Meta Štular, Rog Creative Hub, Mirjana Radulović, Kulturni centar Rojc, Nenad Stojanović, DELI i Đorđije Brkuljan, Tehnopolis.
U dijelu koji je bio posvećen prezentacijama, imali smo priliku da vidimo prezentaciju Ljubljane kao kreativnog grada, koju su vodili Davor Buinjac iz Sekretarijata za kulturu grada Ljubljane i Marko Maršičević, Marsh Creative Production. Ivan Stanković, Communis, imao je prezenataciju na temu “Ima li čojstva u kreativnosti?”, a Darko Saveljić prezentovao je proces kreativnosti u radu Farme magaraca u Martinićima.
Ministarstvo kulture i medija organizuje je prvu Nacionalnu konferenciju o kreativnosti, u saradnji sa Ministarstvom nauke i tehnološkog razvoja i Ministarstvom ekonomije i razvoja turizma, a uz podršku UNDP-a u okviru projekta “Kreativna Crna Gora – ekonomska valorizacija i kreativne industrije”.
Konferencija je okupila preko 50 kreativaca, kreativnih preduzetnika i eksperata u oblastima kao što su kreativnost u kulturi, kreativne industrije, kreativna ekonomija, turizam, obrazovanje i drugim javnim djelatnostima, kako iz Crne Gore, tako i iz regiona.
