Analitičar i diplomata iz Sjeverne Makedonije, Arsim Zekoli za Slobodnu Bosnu kaže da mu teza da Zapad toleriše predsjednika Vučića kako bi Srbiju izvukao iz zagrljaja Rusije ne zvuči uvjerljivo.
Posljednjih nekoliko godina, Zapad je u dobroj mjeri podsticao slabljenje prozapadnih, liberalnih snaga i dovođenje na vlast manje ili više otvoreno proruskih lidera i politika u regionu. Model za rušenje prozapadnih vladajućih struktura u svim državama Zapadnog Balkana bio je gotovo identičan; baš kao i neuvjerljiva opravdanja za destrukciju i destabilizaciju postjugoslovenskih društava, koja su stizala sa istih zapadnih adresa.
Balkan, dakle, ne mogu ponovo da zapale tri velikodržavna projekta, od kojih su dva, tokom krvavih jugoslovenskih ratova devedesetih, srušila SFRJ; ključni problem postjugoslovenskih društava je, ponavljaju i Brisel i Vašington, korupcija i nedostatak vladavine prava.
Tokom 2019/20, pored opravdane kritike trodecenijske vladavine Demokratske partije socijalista (DPS) i njenih koalicionih partnera, SAD i EU su, baš kao i Moskva, podržale ”litijašku kontrarevoluciju” u Crnoj Gori, predvođenu državnom Crkvom Srbije. Uz sve slabosti, od najstabilnije države regiona, članice NATO i predvodnice u evropskim integracijama, Crna Gora je, uz blagoslov i svojih ”zapadnih partnera” i Moskve, za ravno četiri godine postala ne samo raj za korupciju, nego i svojevrsna kolonija Srbije predsjednikaAleksandra Vučića.
Zašto je Zapad za svog ključnog saveznika u regionu uzeo lidera koji, rusifikujući svoju zemlju, ozbiljno destabilizuje region? Kako to da ”zapadni prijatelji” sve vlade država Zapadnog Balkana kritikuju zbog korupcije i nedostatka vladavine prava, a da slične primjedbe ne upućuju režimu koji je, sudeći bar po zvaničnim pokazateljima, lider u korupciji i gušenju svih sloboda, uključujući slobodu štampe?
LOGIKA DŽUNGLE
Analitičar i diplomata iz Sjeverne MakedonijeArsim ZekollizaSlobodnu Bosnukaže da mu teza da Zapad toleriše predsjednika Vučića kako bi Srbiju izvukao iz zagrljaja Rusije ne zvuči uvjerljivo.
”Uzmite histerične reakcije Zapada na otvaranje jednog od četiri mosta u Mitrovici, prikazanom kao vrata prema paklu, i uporedite ih sa njihovim nemuštim ili banalnim reakcijama na skandale sada već otvoreno proruske Vlade u Podgorici ili, pak, prema jedva prikrivenoj anti-NATO polititici nove Vlade u Skoplju, i vidjećete da upravo to definiše realnost: ”ulizujući” se rusofilima, uz nadu da će ih nekako privući na svoju stranu, SAD, Njemačka, EU, NATO “treniraju strogoću” prema iskreno prozapadno orijentiranim akterima u regionu. Taj “Venerin” i majčinski sentiment prema “neshvaćenom” sinu kriminalcu i prezir prema sinu “slabiću” koji se ne ponaša kao “pravi muškarac” dosta je čudan. Rezultat je postojeće stanje, u kome su kriminalci, mafijaši, probisvijeti i siledžije najglasniji “pro-Amerikanci” i ”pro-Evropljani” u regionu, dok su ostaci liberalnih struktura najoštriji kritičari američke u evropske politike zasnovane na logici džungle: hrani hijene da bi zastrašio majmune”, kaže Zekoli.
Zekolli vjeruje da je postojeća realnost, u kojoj su stabilnost i bezbjednost jedini pozitivni faktor uticaja SAD i EU, rezultat već opisane politike zapadnih partnera prema regionu.
”U svakom drugom aspektu – političkom, ekonomskom, kulturnom, sociološkom, obrazovnom, ekološkom, naučnom – uticaj Zapada više je destruktivan nego konstruktivan, i to upravo zbog kulture zasnovane na favorizovanju onih koje kontrolišu ucjenama. Istovremeno, Zapad sabotira one političke snage koje su autoritet sticale mukotrpno, uz puno odricanja, bez mržnje prema drugima i poštujući sebe”, kaže makedonski diplomata.
SLUČAJ KURTI
Primjer je predsjednik Vlade Republike KosovaAlbin Kurti,koji je zapadnim saveznicima odavno "trn u oku". Zekoli vjeruje da je odnos Zapada prema kosovskom premijeru više proizvod brige i želje da spasu svoje “poslušnike” poput predsjednika Aleksandra Vučića, premijera Albanije Edi Rame ili predsjednika bosanskohercegovačkog entiteta RS-a Milorada Dodika.
”Problem te strategije je Kurti, ta “neprijatna bijela tačka” koja daje kontrast i definiše mrak okruženja. Za razliku od Vučića, koji je na vlast došao uz pomoć podzemlja, francuskih obavještajaca i tajnovitim večerama u pariškom Ritz Hotelu; za razliku od Rame, koji je produkt starih komunističkih službi i veza sa Sorošem, politički uspon Kurtija posve je autonoman, autentičan i neopterećen ucjenama onih koju su mu omogućili dolazak na vlast. Uostalom, to su priznale i same zapadne diplomate, poručujući da “nemaju čime da ga uslovljavaju”. Upravo zato će, što više bude ugrožena politička sudbina Vučića, Rame, Dodika i njihovih ”instalacija” u Podgorici i Sarajevu, odnos Zapada prema Kurtiju i ucjene prema Kosovu biti žešći i brutalniji”, kaže Zekolli.
On ukazuje i na svojevrsni paradoks: političari poput predsjednika Vučića, premijera Rame i Milorada Dodika tobože se zalažu sa suverenu autokratiju uz pomoć SAD i Njemačke; u stvarnosti, premijer Kurti istinski je zagovornik suverene demokratije zasnovane na slobodnoj volji građana.
”Nezavisno je li je voljen i hvaljen, omrznut i psovan, mislim da je Kurti već postigao svoj najveći uspjeh: dematirao je supremacističke percepcije Zapada da su svi balkanski političari kriminalci, korumpriani, mrzitelji, a da su jedino oni i njihove fondacije zračak razuma, progresa, znanja, suvremenosti. Nužnost Kurtijevog rušenja i sabotiranja diktirana je potrebomMakrona, Šolca, Bajdena, Orbanada “vrate stvari na stari poredak”, zasnovan na podsticanju emigracije mladih, sposobnih, radišnih, obrazovanih i cementiranje domaće dominacije stabilokratije, sa kojom se pred kamerama mogu igrati rata i mira, ljevice i desnice, pro-Rusa i pro-Amerikanaca”, kaže Arsim Zekolli.
„ALTERNATIVNI POLITIČARI”
Na pitanje da li je nedavni sastanak gradonačelnika Mitrovice i kandidat PDK-a za premijera Kosova Bedri Hamze sa posebnim pomoćnikom predsjednika Bidena i višim direktorom za Evropu u Vijeću za nacionalnu sigurnost, ambasadorom Michaelom Carpenteromu Washingtonu svojevrsna poruka premijeru Albinu Kurtiju, Zekolli podsjeća na izjave američkog ambasadora u Beogradu Christophera Hilla da je, “za razliku od Vučića, Kurti nekooperativan”; ili onu bivšeg američkog izaslanika za BalkanGabriela Eskobara da je nužno naći “alternativne političare”.
„Aktualno forsiranje Bedrija Hamze od strane SAD i EU u skladu je sa uvjerenjem da je Kurti, i kao lider i kao političar, nekooperativan, pa se sada traži “alternativna politička figura". IVašington i Brisel i Berlin demonstriraju svoje neshvatanje situacije i eroziju vlastitog uticaja”, kaže Zekolli.
Makedonski dilomata kaže i da Zapad, favorizovanjem Hamze umjesto lidera kosovskih opozicionih stranaka, potvrđuje da ne vjeruje u kapacitete aktuelnih opozicionara. Što je važnije, SAD i EU, prema mišljenju Zekollija, nisu u stanju da razumiju određene procese.
”Nije Kurti stvorio odium prema opoziciji, korupciji, netransparentnosti, prljavim dilovima, nego je upravo taj odium okrenuo građane prema Kurtiju i njegovoj stranci. Američke i europske diplomate opčinjeni su ljudima, dok su Albanci na Kosovu - a i šire - okrenuti idejama koje promovira Albin Kurti”, navodi Zekolli.
Prema njegovim riječima, ovakav odnos SAD i EU unaprijed dovodi u pitanje šanse Bedri Hamze na predstojećim parlamentarnim izborima na Kosovu, dok istovremeno dodatno jača poziciju premijera Albina Kurtija.
