Direktor Zavoda, Branislav Glavatović, podsjetio je da je vještačko akumulaciono jezero Piva formirano izgradnjom brane istoimene hidroelektrane, kao i da je prvo punjenje akumulacionog basena, zapremine 880 miliona kubnih metara, započelo 1976. godine. „Ubrzo nakon formiranja jezera, značajno je pojačana seizmička aktivnost u neposrednom okruženju akumulacionog jezera, pojavom većeg broja manjih zemljotresa, sa dubinama žarišta do 12 kilometara“, naveo je on.
Glavatović je objasnio da je seizmička aktivnost u zoni akumulacije, do rastojanja od oko 15 kilometara od jezera, kulminirala krajem 1978. i trajala tokom cijele 1979. godine, stvaranjem više hiljada manjih zemljotresa, sa magnitudom u granicama do 4,2 jedinice Rihterove skale. Prema njegovim riječima, u narednih nekoliko godina, ta aktivnost, izražena brojem zemljotresa, eksponencijalno je opadala, ali je u nekoliko puta ponovo intenzivirana, prenijela je Mina.
„Periodi oživljavanja aktivnosti odgovaraju stanjima naglog punjenja i pražnjenja akumulacije, ali i periodima dugotrajnog vrlo visokog vodostaja akumulacionog jezera“, kazao je Glavatović. On tvrdi i da je maksimalna jačina zemljotresa dogođenih nakon izgradnje brane Piva iznosila je 4,2 jedinice Rihterove skale. „Proučavanjem prirodnog seizmogenog potencijala šireg regiona akumulacije Piva, utvrđeno je takođe da je na širem prostoru akumulacije lociran veći broj manjih tektonskih rasjeda, potencijalnih uzročnika zemljotresa, sa maksimalnom mogućom snagom od 5,4 jedinice Rihterove skale“, kazao je Glavatović.
On je rekao da je širi prostor akumulacije Piva, kao i cijelih unutrašnjih Dinarida, prirodno predisponiran na stvaranje zemljotresa relativno umjerene jačine. „Eventualno dovođenje u vezu seizmičke aktivnosti koja se na prostoru zapadno i jugozapadno od akumulacije Piva realizuje tokom prethodna dva mjeseca, sa parcijalnim miniranjem eksploziva u procesu uništavanja viškova naouružanja Vojske Crne Gore u zoni planinskog masiva Latično, u navednim okolnostima, očigledno nema smisla“, tvrdi Glavatović. On je objasnio da pojedinačno paljenje klasičnog eksploziva (TNT), sa maksimalnom količinom od 200 kilograma, stvara potresanje tla koje se vrlo brzo prigušuje sa rastojanjem. „Pri tome, najveći dio energije eksplozije se emituje u vazduh, u obliku vazdušnog kompresionog talasa, dok samo oko 20 odsto energije biva opšteno tlu, odnosno čvrstoj stijenskoj masi u kojoj se izvodi miniranje.
Proračun jačine efekta miniranja tih količina eksploziva ukazuje da takve eksplozije na rastojanjima većim od 500 metara ne mogu izazvati oscilovanje tla koja bi mogao zapaziti čovjek u mirovanju“, naveo je on. Imajući u vidu, kako je dodao Glavatović, da registrovani zemljotresi u široj zoni akumulacije Piva imaju prosječnu dubinu hipocentra od oko osam kilometara, očigledno je da se te dvije pojave ne mogu dovesti u vezu. „Neophodno je naglasiti, da se veći broj zemljotresa, koji je tokom decembra prošle i januara ove godine nastao na prostoru zapadno od akumulacionog jezera Piva, ne može dovesti u vezu sa miniranjem manjih količina eksploziva na području planinskog masiva Latično“, kazao je on.
