Vlada je do sada odobrila gradnju 14 kondo hotela za listu projekata za dodjelu ekonomskih državljanstava. Prošle sedmice Vlada je odlučila da toj listi doda još dva kondo hotela u Tivtu i Budvi. Ovaj program je Vlada Zdravka Krivokapića krajem decembra prošle godine produžila do kraja ove godine, suprotno preporukama Evropske komisije (EK).
Investitor oba najnovija kondo hotela je kompanija ALK Montenegro, kojoj je partner u Tivtu firma Sofir. Vlasnik ALK Montenegra je ALK nekretnine iz Srbije, vlasništvo Birsene Bajramović, povezane sa Numanom Bajramovićem. Ovaj je 2016. godine bio proglašen za biznismena godine 2016, a potom je završio na sudu zbog nelegalne gradnje. U septembru 2020. godine njegov sin Adnan Bajramović je uhapšen u Crnoj Gori po međunarodnoj potjernici NCB Interpol Moskva radi obezbjeđivanja njegovog prisustva krivičnom postupku koji se protiv njega vodi zbog sumnje da je počinio krivično djelo prevara, zajedno sa još nekoliko lica, prenio je portal Standard.
Crnogorski ogranak te firme ima jednog zaposlenog i trenutno je u minusu 79,7 hiljada eura. I srpska majka firma ima jednog zaposlenog, lani je imala ukupno deset hiljada eura prihoda i platila nula dinara za porez na dobit. Vlasnik Sofira je Anđela Mihajilo, a firma je osnovana u januaru ove godine i nema nikakvih podataka o broju zaposlenih, kapitalu i prihodu.
Ranije je Vlada odobrila izgradnju 12 kondo hotela – sedam u Kolašinu (,,Breza“, ,,Bjelasica 1450“, ,,K16“, ,,D“ sa depadansom ,,E“, ,,Montis hotel & resort“, ,,Magnum“ i ,,B“), po jedan na Žabljaku (,,Durmitor Hotel and Villas“), u Tivtu (,,Boka Place“) i Budvi (,,Cruiser“) i dva u Baru (,,Amma Resort“ i ,,Liko Soho“).
Iz Agencije za investicije je nedavno saopšteno da je projekat ekonomskog državljanstva, koji je startovao u januaru 2019. godine, do sada donio 310 miliona eura investitorima, od čega se 188 miliona nalazi na prolaznom računu na koji uplaćuju aplikanti za državljanstvo. Te pare aplikanti čekaju da im se državljanstvo odobri, odnosno ne odobri. Dio koji je pripao državi je 30 miliona eura.
Vladin projekat sticanje crnogorskog državljanstva sveo se na to da investitori grade zgrade sa stanovima, tzv. kondo hotele i prodaju ih zainteresovanim aplikantima za državljanstvo. Rok za ovu djelatnost istekao je lani, ali je projekat produžila vlada Zdravka Krivokapića na elektronskoj sjednici 30. decembra prošle godine iako je tadašnji ministar ekonomije Jakov Milatović kazao da ga neće produžavati zbog stava EU da se kosi sa evropskim propisima. Vlada sad već odlazećeg premijera Dritana Abazovića je, međutim, smanjila obavezu investitora da ulože dva i po na jedan milion eura.
Plan je bio da se podijeli ukupno 2.000 pasoša. Vlada je do sredine maja ove godine dodijelila ukupno 409 ekonomskih državljanstava, od kojih dvije trećine Rusima. U 2020. dodijeljeno je 109 državljanstava, lani 260, a ove godine 40. Rusi su dobili 257 odluka o crnogorskom državljanstvu. U proceduri su 522 zahtjeva za 152 aplikanta i 370 članova porodice, od kojih su 232 Rusi, 107 Kinezi, 51 iz SAD, 22 iz Libana, 14 iz Egipta, 11 iz Južnoafričke Republike, po deset iz Indije i Pakistana, sedam iz Jordana, šest iz Tunisa, po pet iz Maroka, Turske i Indonezije, po četiri iz Tajvana, Kenije, Jermenije i Filipina, po tri iz Ukrajine, Hong Konga, Saudijske Arabije, Kazahstana, Južne Koreje, dva iz Kanade i po jedan iz Japana, Novog Zelanda, Vijetnama i Grenade.
EU brine pranje para i organizovani kriminal
Ministarstvo ekonomije je u julu ove godine raspisalo javni poziv za kvalifikovanje projekata na ovu listu i do isteka roka 31. avgusta stiglo je sedam prijava investitora.
EK je ranije savjetovala Crnu Goru da ukine šemu dodjele državljanstva zbog rizika koje ona predstavlja (kao što su pranje novca, utaja poreza, finansiranje terorizma, korupcija i infiltracija organizovanog kriminala).
U izvještaju EK za prošlu godinu Crnoj Gori je eksplicitno preporučeno ukidanje šeme dodjele crnogorskog državljanstva, a preporučen je pojačan nadzor kako bi se spriječili rizici u vezi sa pranjem novca.
Evropski parlament je 9. marta ove godine usvojio Rezoluciju o zakonodavnoj inicijativi u kojoj poziva EK da do kraja mandata podnese prijedlog mjera koje će imati za cilj postepeno ukidanje ,,zlatnih pasoša“ i regulisanja sticanja boravišta ulaganjem.
