Jugoslavija je mogla da ostane bez predsjednika poslije Rezolucije Informbiroa i sukoba sa Sovjetskim Savezom. Tito je razmišljao čak i da napusti Jugoslaviju ukoliko je Sovjetski Savez napadne ili okupira.
"Britanski obavještajci su sa terena u centralu svoje tajne službe poslali podatak da je za vreme najžešće krize i sukoba između KPJ i KP SSSR-a i njegovih satelita Tito kontaktirao vlasti Švajcarske u namjeri da sazna da li postoji mogućnost da dobije azil u toj zemlji", navodi Goran Nikolić, autor knjige "Tajne službe Velike Britanije", koja će biti predstavljena javnosti u februaru.
Nikolić navodi da je Rezolucija Informbiroa i sukob sa Staljinovim Sovjetskim Savezom doveo do otopljavanja odnosa između Jugoslavije i zapadnih saveznika.
Da je informacija o Titovom zahtjevu za azil pouzdana svjedoči i podatak da su britanske tajne službe bile veoma aktivne u Jugoslaviji četrdesetih i pedesetih godina. Agenti koji su poslati u Jugoslaviju da zavrbuju stalne izvore informacija iz Jugoslavije saznali su i podatak o Titovom interesovanju za azil u Švajcarskoj.
"U zvaničnoj istoriji britanske tajne službe, autor Džefri Kit navodi da se iz dokumenata pohranjenih u arhivama MI6 može vidjeti da je, za razliku od predratne Jugoslavije, tajna služba četrdesetih i pedesetih godina XX vijeka imala veoma malo uspjeha u regrutovanju agenata. Kao najveći uspjeh navodi se prikupljanje veoma detaljnih informacija o civilnim i vojnim naftnim instalacijama, kao i skladištima naftnih derivata, od strane agenta koji je u Jugoslaviju dolazio 'poslovno' tokom 1947. Međutim, kada je ovaj agent pokušao da vrbuje saradnike kako bi osigurao stalni dotok obavještajnih podataka, doživio je neuspjeh. Tada je sa terena stigla i informacija o Titovim kontaktima sa Švajcarskom", navodi Nikolić.
Inače, britanski obavještajci su imali veoma bitnu ulogu u jugoslovenskim događajima pred rat, tokom njega, ali i kasnije. Pored poznate činjenice da su se saveznici opredijelili za Tita i napustili saradnju sa Dražom Mihailovićem zbog izvještaja britanskih agenata koji su bili u misijama u dva jugoslovenska ratna pokreta, Nikolić u knjizi navodi da je britanska služba imala ključnu ulogu u puču organizovanom 27. marta. Za organizovanje puča bio je zadužen obavještajni oficir SOE Džordž Tejlor, koji je u Beograd stigao po ličnom naređenju Vinstona Čerčila.
"U zvaničnoj istoriji britanske tajne službe navodi se da je puč bio ogroman uspjeh britanske propagande, iako je nažalost kratko trajao i ubrzao njemačku invaziju na Jugoslaviju i Grčku", kaže Nikolić.
On u svojoj knjizi navodi da su Britanci upozorili Jugoslaviju na napad 6. aprila 1941. koji će Njemačka izvesti.
"U 10.20 sati, 5. aprila 1941, SIS (Secret Intelligence Service) je poslala upozorenje Beogradu zasnovano na obavještajnim podacima dobijenim prisluškivanjem i presretanjem komunikacija. Harold Gibson, šef operacija za Balkan, upozorio je jugoslovenski generalštab da su saznali da će njemački napad početi rano ujutru 6. aprila", kaže Nikolić.
Invazija je počela 6. aprila u 5.15 časova.
(Vijesti.ba)
