Kao kompozitorka ogromnog iskustva kada je riječ o pozorišnoj umjetnosti, Žebeljan je za kotorsko veče izdvojila muziku koju je tokom prethodne dvije decenije pisala za predstave. Sabrana u muzičke svite, ova djela pokazala su gotovo sve stilske sklonosti autorke, kao i jednu od osnovnih karakteristika njene muzike - melodičnost.
Publika je, tako, imala priliku da upozna djelа Čudo u Šarganu - muziku za istoimenu predstavu Ljubomira Simovića, Leons i Lena - muziku za istoimenu dramu Georga Bihnera, zatim Tri kozja uveta - muziku za komad U cara Tрojana kozje uši Ljubivoja Ršumovića, potom djelo Mišolovka - muziku za istoimenu predstavu prema romanu Agati Kristi, i Suze su OK - muziku za istoimenu predstavu Mirjane Bobić Mojsilović. Pored toga, predstavljene su i Nove Ladine pjesme, koje se oslanjaju na antologiju srpske građanske poezije s kraja XVIII i početka XIX vijeka. Za kraj, izvedene su Dvije pjesme nevjeste od vjetra koje, iako pisane za engleski rog, harmoniku i kontrabas, dozvoljavaju slobodu u muzičkoj interpretaciji. Ta sloboda se odnosi na povećanje ansambla, to jest učešće drugih muzičara koji pjevaju i čak igraju. Ovaj pomalo aleatorički karakter djela, ukazuje na jednu slobodnu praksu srednjovekovnih putujućih muzičara, kada se trupama u igri pridruživalo lokalno stanovništvo. Ovdje, u Crkvi Svetog Duha, iako je oboista Čičovački jasno i glasno uputio publici poziv na pjevanje i igranje, ta vrsta „hepeninga“ je izostala.
Uigrani ansambl, odnosno članovi putujuće muzičke družine - kako sami sebe doživljavaju prema riječima oboiste, pokazao je visoki izvođački nivo. Umjetnici skoji su nastupili članovi su Žebeljan orkestra, odnosno u ovom slučaju Žebeljan ansambla. To su: sopran Aneta Ilić, oboista Borislav Čičovački, violinistkinja Mirjana Nešković, kontrabasista Boban Stošić, harmonikaš Aleksandar Stefanović i pijanistkinja Bojana Stanković. Tako su kroz kamernu muziku Isidore Žebeljan predstavljeni različiti instrumentalni i vokalno-instrumentalni sastavi, gotovo uvijek sa učešćem oboe, to jest engleskog roga. Kako bi muziku učinio još pristupačnijom publici, oboista Čičovački, inače Isidorin suprug, između kompozicija je govorio o djelima, povodima njihovog nastanka, njihovoj sadržini.
A samu autorku publika je upoznala i putem video-bima. Naime, emitovani su fragmenti televizijskog intervjua sa Isidorom Žebeljan, u produkciji Radio-televizije Srbije, mada bez naznake o kojoj je emisiji riječ i kada je ona snimljena/emitovana. Inače, pažnju međunarodne javnosti kompozitorka je privukla operom Zora D, nakon čega je dobila porudžbine institucija i muzičkih festivala u svijetu, kao što su Venecijansko bijenale, Festival u Bregencu, Fondacija „Genesis“ iz Londona, Univerzitet u Kentu i Opera iz Gelzenkirhena. Komponovala je i za Bečke simfoničare, orkestar The Academy of St. Martin in the Fields, gudački kvartet Brodski. Članica je Srpske akademije nauka i umetnosti i Svjetske akademije umjetnosti i nauka.
Priređivanjem autorske večeri Isidore Žebeljan, kojom je nastavljen niz nakon kompozitorki Ivane Stefanović i Aleksandre Vrebalov, Don Brankovi dani muzike daju pozitivan signal o značaju savremene kompozitorske prakse, pokazuje razumijevanje za očuvanje kulturnih vrijednosti koje su produkt našeg i šireg prostora. A ujedno daju nadu mladim stvaraocima da u Crnoj Gori postoje mjesta sa kojih se „muzička riječ“ daleko čuje.
Boris MARKOVIĆ
Foto: KotorArt/Duško Miljanić
