Piše: Nebojša TODOROVIĆ
U tekstu se navode teške kvalifikacije na račun Crne Gore, DPS-a i predsjednika Mila Đukanovića.
Magazin objavljuje Centar za nacionalni interest čiji je počasni predsjedavajući Henry Kissinger, što odmah daje kredibilnost i značaj.
POZADINA PISANJA
Ono što je preskočeno prilikom prenošenja ovog teksta, a što svakako treba da skrene pažnju svakog čitaoca je pitanje ko je pisac ovog teksta, te što je pozadina njegovog pisanja.
Ne želeći da ulazim u njegove stručne, profesionalne ili bilo koje druge kvalitete pogledao sam njegovu biografiju, tim prije što se radi o bivšem asistentu direktora Harriman Instituta (Columbia University) iz Njujorka, prvog akademskog centra u Americi posvećenog ruskim studijama.
Osnovan 1946. godine od strane Rokfeler Fondacije, Harriman Institut posjeduje najveću kolekciju naučnog materijala o Rusiji i postsovjetskim nacijama na Zapadu, sa koga sam i sam dobio pozivno pismo za nastavak mojih istraživanja nakon postdiplomskih studija o politici Rusije na Zapadnom Balkanu. Međutim pažljivije čitanje njegovih ranijih objavljenih tekstova pokazala je nešto drugo.
Pored ovog teksta, koji na prvi pogled ostavlja jak utisak znajući sa koje adrese dolazi, gospodin Gordon Bardos je počev od 2007. godine pisao tekstove u The National Interest-u, čija su osnova bili politička zbivanja na Balkanu.
ZALAGAO SE PROTIV AMERIČKOG PRIZNANJA KOSOVA
Upravo prvi njegov tekst u navedenom magazinu objavljen maja 2007. godine pod nazivom „Kosovo treba multilateralan pristup“ pokazao je da se radi o političkom analitičaru sa prilično pristrasnim stavovima. Naime, doktor Bardos odmah na početku pomenutog teksta piše: „Argument da bi SAD trebale da priznaju Kosovo čak i bez odobrenja Vijeća Sigurnosti, gotovo sigurno je pogrešan“.
U daljoj razradi on navodi da Rezolucija, koju su podnijeli senatori Lieberman, Biden i McCain, o unilateralnom priznavanju Kosova od strane SAD će sigurno zakomplicirati već postojeći diplomatski nesređenu situaciju na Balkanu i uticati na strateške odnose između SAD, Rusije i Kine.
Tekst završava citiranjem Vitalija Čurkina da je Kosovo najvažnije pitanje kojim će se baviti Vijeće Sigurnosti UN u toj deceniji i da priznavanjem Kosova, koje ne poštuje prava svojih nacionalnih manjina, sigurno neće doći do stabilizacije Balkana.
Dakle već nakon prvog teksta jasno je čiju stranu drži gospodin Bardos. Odmah nakon ovog, kroz mjesec dana, objavljuje još jedan tekst u istom magazinu pod zanimljivim naslovom „Stabilizacija Srbije“ u kome konstatuje da, kako kaže, zamrzavanje napora evroatlantske integracije Srbije zbog pojedinca, pa makar on bio i Ratko Mladić, će biti štetno po dugoročnu stabilnost na Balkanu. I naredni tekstovi imaju sličan ton, a jednom od njih iz avgusta 2008. godine koji nosi naziv „Povratak Rusije“ konstatuje da „Rat u Južnoj Osetiji predstavlja jasan podsjetnik da SAD ne mogu ostvariti svoje ciljeve u Istočnoj Evropi i na Balkanu bez ruske pomoći i da će naredni Američki predsjednik morati naporno raditi na popravljanju ovih odnosa.
Autorski opus „pogrešnoj politici“ SAD po pitanju priznavanja Kosova u ovom periodu pomenuti autor zaokružuje člankom „Osveta Balkana“ ukazujući na stratešku „kratkovidost“ Vašintona po pitanju Kosova i refleksije ovog problema na regiju Kavkaza. Tokom narednih godina, gospodin Bardos se pored Kosova bavi i Bosnom kroz tekstove: „Bosanske Lekcije“, „ Teror na Balkanu“, „ Fetišizam i Fantazije u Bosni“. U ovom zadnjem konstatuje da je maštarenje bilo vjerovanje da je Bosna prije ratova iz devedesetih bila vrsta srećnog, tolerantnog, multietničkog i multikulturalnog balkanskog Diznilenda.Shodno ovom analitičaru, Bosna je bila daleko od multikulturalne zajednice u kojoj su vladali mirni međuetnički odnosi. Popularnu tezu bosanskih muslimanskih naučnika, kako navodi doktor Gordon Bardos, da su bili oni bili zrtve „jedanaest genocida“ u predhodnih nekoliko stotina godina suprostavlja istorijskoj memoriji na stanovništvo koje je vjekovima politički, vojno i i ekonomski dominiralo u Bosni, zaključujući da bi zbog toga možda trebali oprostiti Hrvatima i Srbima što imaju „mračniji pogled“ na bosansku istoriju.
DODIKOV PRIJATELJ
Ovakvi tekstovi pokazaće se kasnije predstavljaju samo uvod u „dramu doktora Bardosa“ koja će očigledno razotkriti stvarne razloge ovakvog njegovog pisanja i koja će se desiti nakon gostovanja Milorada Dodika na Kolumbija Univerzitetu 25. oktobra 2011. godine.
Okupljeni ispred Kolumbija Univerziteta u Njujorku grupa razočaranih Bosanaca i Hercegovaca protestvovala je zbog nemogućnosti da prisustvuje predavanju Milorada Dodika, zbog činjenice da ih je neko namjerno „očistio“ sa liste iako su bili uredno registrirani za ovaj događaj (https://www.youtube.com/watch?v=kbEPeRAZxsA).
Dodikov domaćin na skupu doktor Gordon Bardos nedelju dana nakon ovog događaja podnio je ostavku u kojoj se ne navode razlozi tog čina. Međutim prema saznanjima online magazina WebPublicaPress (glavni urednik Erol Avdović) sa adresom United Nations, Headquarter, room S-0346, New York, Gordon Bardos poznat po odličnim vezama sa srpskim političarima je bio praktično prinuđen na ovaj potez.
U analizi istog magazina navodi se da je doktor Bardos u svojim tekstovima ispoljavao u najmanju ruku pristrasnost i simpatije prema Dodiku, kritičnost prema nezavisnosti Kosova i pristrasnost prema secesionističkoj ideji Republike Srpske. Pomenuti online magazin navodi da je nekoliko godina unazad sarajevski dnevni list „Oslobođenje“ objavio čak i fotografije Gordona Bardosa na kojima ovaj politički analitičar pri ulazu u Pale pobjedonosno uzdiže tri prsta te u uniformi SFOR-a te ljubi zastavu Republike Srpske. Misterija gostovanja Milorada Dodika na Kolumbija Univerzitetu razriješena u dnevniku sarajevskog „O kanala“ od 27. oktobra 2011. godine u kome je objašnjeno da je Dodik obećao milion američkih dolara za osnivanje „Njegoševe zadužbine za srpski jezik i kulturu“ na istoimenom univerzitetu (https://www.youtube.com/watch?v=NXylIrPOjzA).
LOBISTA SPC
Godinu dana nakon ostavke na Kolumbija Univerzitetu, tačnije oktobra 2012. godine doktor Bardos učestvuje na skupu „Balkan i Bliski istok: da li su ogledalo jedno drugom“ u organizaciji Odbora za Kosovo i Metohiju Svetog Arhijerejskog Sabora Srpske pravoslavne crkve koji je održan u Parohijskom domu Hrama Svetog Save na Vračaru. Gordon Bardos kako se navodi na sajtu Sprske pravoslavne crkve izložio je rad na temu „ Procjena opasnosti militantnog islama u Jugoistočnoj Evropi“ u kome navodi da je veliki broj terorističkih akcija u poslednjih petnaest godina uključujući i napad 11. septembra u Nju Jorku, bombaške napade na američke ambasade u Keniji i Tanzaniji itd, povezan sa Balkanom (http://www.spc.rs/sr/balkan_bliski_istok_da_li_su_ogledalo_jedan_drugom_0).
U julu 2018. godine održava se panel diskusija u pauzi događaja nazvanog „Dani srpske zastave na Bijeloj kući“ ,kome prema navodima Srpske pravoslavne Eparhije Istočne Amerike među „srpskoameričkim“ predavačima učestvuje i doktor Bardos.
Arhijerejski pokrovitelj ove proslave bio je episkop istočnoamerički Irinej, koji je sumirajući izlaganja odgovarao na različita pitanja postavljena tokom panel diskusije.Važno pomena još kada je u pitanju pristrasnost stavova doktora Gordona Bardosa je i njegov „doprinos“ u pisanju Enciklopedije Istočnog pravoslavnog hrišćanstva, autora John Antony McGurkin-a u kojoj obrađuje dio pod nazivom „Srbija, Partijahalna pravoslavna crkva“.
U istom navodi da se Srpska pravoslavna crkva suočava sa manjim raskolima u Crnoj Gori, gdje je nekoliko sveštenika proglasilo takozvanu Crnogorsku pravoslavnu crkvu, te da ta „šizmatska crnogorska organizacija“ nema kanonskog osnova i malo je prihvaćena u javnosti. Dalje u istom tekstu navodi da „ekstremisti unutar raskolničke organizacije“ redovno pokušavaju da zauzmu crkve i druga imanja Srpske pravoslavne crkve.
Dakle, intencija ovog teksta nije diskreditacija bilo koga pogotovo ne doktora koji je svoju diplomu stekao na tako prestižnom univerzitetu, već ukazivanje na pristrasnost i samim tim kredibilnost njegovih stavova kada su u pitanju zbivanja na Balkanu. Magazin „The National Interest“ ostaje i dalje jedna od najviših stepenica na zavojnom stubištu vanjskopolitičkih analiza, a ocjenu pristrasnosti teksta doktora Gordona Bardosa ostavljam na mišljenje čitaocima ovih redaka.
(Autor je sveučilišni specijalist vanjske politike i diplomacije sa Sveučilišta u Zagrebu)
