"Jedna od glavnih kočnica pri pristupu Crne Gore Evropskoj Uniji, istaknuto je novim izvještajem o proširenju koji je Evropska komisija predstavila u Briselu, bilo bi i neusvajanje preporuka Evropskog komiteta za sprečavanje mučenja i nečovječnog ili ponižavajućeg postupanja ili kažnjavanja (CPT), kojim je istaknuta važnost pravnog prepoznavanja rodnog identiteta. To pravo građankama i građanima Crne Gore garantovao bi Zakon o pravnom prepoznavanju rodnog identiteta na osnovu samoodređenja", saopšteno je iz NVO Asocijacija Spektra.
Ovaj izvještaj, ocjenjuju, navodi da Evropska Komisija u okviru poglavlja 23 od Crne Gore očekuje da u sljedećih godinu dana implementira preporuke Evropskog komiteta za sprečavanje mučenja i nečovječnog ili ponižavajućeg postupanja ili kažnjavanja (CPT).
“CPT u svojem izvještaju za 2023. godinu naglasio je obavezu država da omoguće pravno prepoznavanje roda, bez neophodne sterilizacije. Trenutno je Crna Gora i dalje jedna od 9 evropskih država u kojoj je uslov za pravno prepoznavanje rodnog identiteta upravo nehumani proces prisilne sterilizacije, bez kog je nemoguće promijeniti oznaku pola u dokumentima. Ova praksa krši dostojanstvo i pravo na ličnu autonomiju višestruko marginalizovane zajednice transrodnih osoba, time stavljenih na dodatnu metu diskriminacije i pratećeg nasilja”, kazali su iz te NVO.
Dodaju i da izvještaj CPT-a, na koji se Evropska komisije poziva, ne odnosi se isključivo na pravno prepoznavanje roda već i jasno upozorava na lažni stereotip da će potiskivanje ili ignorisanje karakteristika i potreba transrodnih osoba smanjiti rizik od nasilja u zatvorima i naglašava obaveze države da za transrodne osobe u zatvorima uspostavi mjere zaštite.
“Napominjemo da bi ovaj zakon Crnu Goru svrstao u jednu od zemalja sa najuređenijim pravnim sistemima, ojačao njen demokratski karakter, i osigurao da je Crna Gora država koja, kako i njen Ustav garantuje, štiti sve svoje građanke i građane”, navode iz Asocijacije Spektra.
Predlog Zakona o pravnom prepoznavanju rodnog identiteta na osnovu samoodređenja, zaključuju, trebalo bi da bude uvršten u dnevni red Skupštine do kraja ove godine, a njegov ishod će navedeno jasno potrvditi ili negirati.
