Tako je odlučio petočlani žiri u čijem sastavu su bili Blagoje Stefanovski, Dragana Čolić Biljanovski, Barbara Orel, Slobodan Danko Selinkić i Petar Pejaković, a koji su večeras na ceremoniji u nacionalnom teatru ozvaničili laureate i dodijelili nagrade.
Nakon odgledanih 13 predstava ponuđenih u tri selekcije, članovi žirija ističu da su zapazili da se „crnogorsko pozorište odlikuje glumačko i rediteljsko sazrijevanje, repertoarsko bogatstvo izvedenih predstava, producentska intuicija, nove rediteljske ideje, scensko tehnička opremljenost i izuzetna otvorenost ka protoku novih ideja i saradnja sa umjetnicima iz regiona, što crnogorsko pozorište danas pozicionira u visoko profesinalno i reprezentativno pozorište u regionalnom i evropskom kontekstu“.
Od predstava izvedenih u CNP-u, podgoričkom KIC-u „Budo Tomović“, Kraljevskom pozorištu Zetski dom na Cetinju i Crkvi Sv. Antona u Tuzima, kao najbolju su odabrali storiju o budvanskom vagabundu „Konte Zanović“, koju je režirala Radmila Vojvodić. U obrazloženju se navodi da su „harmonija, cjelovitost i jedinstvo u svim aspektima predstave“ opredjelili žiri da je većinom glasova odabere kao najbolju na Bijenalu.
- Smatramo da predstava „Konte Zanović“ hrabro i autoironično istražuje mentalitet kao univerzalnu komponentu kulture. Zagonetka „Konte Zanović“ je istovremeno i radost življenja, kako u lokalnom, tako i u globalnom kontekstu.
U Glavnoj selekciji nagrada za najbolju režiju jednoglasno je pripala Lidiji Dedović za „Enciklopediju izgubljenog vremena“, koja „intuitivno, eklektički i autosarkastično iščitava fragmentarnu dramu o tranzicionom vremenu kao vremenu bez kraja, i scenski začudno je opredmećuje kao apsurd u kojem treba istrajavati“. Riječ je o drami Slobodana Šnajdera, koju je selektorka Off programa Bijenala i aktuelna direktorka Zetskog doma režirala za pozorišnu kuću na čijem je čelu.
Uz to, Šnajder je jednoglasno proglašen autorom najboljeg domaćeg dramskog teksta, upravo za „Encikopediju izgubljenog vremena“, koju žiri opisuje kao komad koji „angažovano i na savremeni način tretira političko i koja u vremenu neoliberlizma postaje tranzicijska opera“. Sličnim riječima – kao „tranzicijski mirakul“ Slobodan Šnajder je opisao ovo djelo za koje je 2009. godine već proglašen najboljim na Konkursu za dramski tekst Zetskog doma i, kasnije, Držićevom nagradom.
Kada je riječ o glumačkim ostvarenjima, za nosioca najbolje ženske uloge nagrada je jednoglasno dodijeljeno Nadi Vukčević „za širok raspon glumačkog izraza, koji se prostire od suptilnog i detajlno psihološki obrađene (oblikovane) slojevite uloge Mirjane u predstavi 'Lasice', do velikopoteznog teatralnog erosa, ekspresivno i ekscesno izraženog u postdramskoj obradi predstave 'Rasprava'“. S druge strane, Srđan Grahovac je, takođe jednoglasno, dobitnik nagrade za najbolju mušku ulogu.
- Dramski umjetnik koji svojom glumačkom strašću može da udahne život plejadi likova klasične i savremene, domaće i svjetske drame, koji nas zasmiju i rasplaču i iznad svega uzbude i ostanu da žive u nama, inspirišu naša osjećanja i misli, jednoglasnom odlukom žirija dodjeljuje Grahovcu za uloge u predstavama „Enciklopedija izgubljenog vremena“i „Revizor“. Iako nije najavljena, dodijeljena je i nagrada za najbolju epizodnu ulogu, „u kojoj se obiljem neverbalnih i duhovitih sredstava, istovremeno ekspresivno i decentno, u kontrapunktu izgrađuje lik usahle starice koja iskri istinskom vitalnoću – jednoglasno se dodjeljuje Jeleni Simić za lik Marice u predstavi 'Lukrecija ili Ždero'“.
Za autora saradnika dodijeljene su tri ravnopravne nagrade. Riječ je o gostujućim umjetnicima koji su proteklih par godina sarađivali na crnogorskim (ko)produkcija. Nagrade je dodijeljena scenografu Branku Hojniku za „Vjera, ljubav, nada“, scenu koja „sugestivno stvara atmosferu cjelokupnog pozorišnog događaja i radikalnom selekcijom scenskih znakova postiže totalitet dehumanizovanog svijeta“. Laureat je i kompozitor Ljupče Konstantinov za „Konte Zanovića“, muziku koja „povezuje sve znakovne sisteme predstave u koherentnu cjelinu i uspostavlja se kao novi akter, koji usmjerava postdramsku strategiju predstave“. Konačno, nagrađena je i kostimografkinja Sandra Dekanić za „Raspravu“, čiji rad „daje lakoću predstavi, lakoću dijaloga između pisca Marivoa i reditelja Frljića i uspostavlja se kao prostor igre i snažan je oslonac karakterizaciji likova“.
U Glavnoj selekciji žiri je dodijelio još jedno nenajavljeno – specijalno priznanje glumačkom paru Kristini Stevović i Mišu Obradoviću za predstave „Vjera, ljubav, nada“ i „Lukrecija iliti Ždero“.
- U ovim predstavama potvrđuju osobenost glumačke transformacije i vrhunskog artizma koji se ogleda u rasponu široke scenske igre od tragedije do stila renesasnog tipa comedia dell arte.
Kada je riječ o drugim programima, u Selekciji Plus nagrada je većinom glasova pripala predstavi „Nesporazum“ Narodnog pozorišta u Beogradu u režiji Veljka Mićunovića. Kako se ističe u odluci, „Kamijev 'Nesporazum' pročitan je u ključu moderne tragedije, koji ovu predstavu sa svim njenim akterima visoko pozicionira kao smjeli repertoarski potez“.
U Selekciji Off, nagrada za autorsko ostvarenje takođe je dodijeljena većinom glasova žirija, a laureat je glumac Dušan Kovačević za ulogu u predstavi „Maćado“.
- Dušan Kovačević šarmantnom, duhovitom glumačkom interpretacijom oživljava ideju koja njemu i „društvu iz kraja“ treba da donese blagostanje. Istovremeno, Kovačević kreacijom doprinosi jačanju nezavisne pozorišne produkcije.
Podsjećamo, protekle dvije sedmice u okviru Bijenala crnogorskog teatra u Glavnoj selekciji koju je napravila Nataša Nelević, odigrane su predstave „Vjera, ljubav, nada“ (režija Ana Vukotić), „Enciklopedija izgubljenog vremena” (Lidija Dedović), „Konte Zanović“ (Radmila Vojvodić), „Lukrecija iliti Ždero“ (Jagoš Marković), „Revizor“ (Veljko Mićunović), „Mediterano“ (Erol Kadić), „Rasprava“ (Oliver Frljić) i „Lasice“ (Stevan Bodroža). Za Selekciju Plus Ana Tasić je odabrala „Povodom Galeba“ Borisa Liješevića Pozorišta mladih iz Novog Sada i „Nesporazum“ Veljka Mićunovića Narodnog pozorišta u Beogradu. Konačno, Selekciju Off je napravila Lidija Dedović, a u okviru nje su izvedene „Maćado“ Slobodana Milatovića i produkciji podgoričkog OR-a, opera „Sestra Anđelika“ Muzičke škole „Vida Matjan“ iz Kotora u režiji Petra Pejakovića, i „Ludi od ljubavi“ diplomska predstava studenata FDU iz klase prof. Branimira Popovića.
- Od nas danas se više ne očekuje da sa pozicije objektivnog, estetičkog arbitira ocjenjujemo pozorište, već da istražujemo kako nastaju i opstaju unutar svog ideološkog, kulturološkog, kulturno-političkog i istorijskog konteksta, na koji način je pozorište uronjeno u svoje vrijeme i kako ono odgovara na različite izazove savremenosti - kazala je Nataša Nelević, selektorka glavnog programa najavljujući program ovogodišnjeg Bijenala.
