To je, naglašava u razgovoru za Gradsku radio – televiziju beogradski književnik Filip David, velika sramota za sajam, jer su se ogranizatori, kako je istakao, morali obavijestiti o zločinačkoj literaturi koja je doprinijela stradanjima u Drugom svjetskom ratu, ali i prije toga.
Takva knjiga, upozorava David, pojavljuje se u sredinama koje su izrazito nacionalistički orjentisane i gdje ta propaganda, kako dodaje, još uvijek ima uticaja.
Na štandu “Akia Mali princ”, pored štiva za najmlađe, religijskih knjiga i filosofskih spisa, prodaje se i antisemitski pamflet “Protokoli sionskih mudraca”, koji je, kako ističe književnik David, odavno zabranjen u svijetu. Ali, dešava se da ga izdavači krišom štampaju i, kako kaže, “drže ispod tezge”.
“To je jedna od najozloglašenijih antisemitskih knjiga. Jedna takva knjiga, ako se pojavi u zvaničnoj prodaji, kompromituje sajam i organizatore. To je zločinačka literatura koja je doprinela stradanjima u Drugom svetskom ratu, ali i mnogorbojnim progonima stanovništva jevreskog porekla”, ukazuje David.
Nema opravdanja
Sabeogradskog štanda nijesu željeli pred kamerama da kaže odakle u prodaji, na Međunarodnom sajmu knjiga i obrazovanja, takav pamflet, pod izgovorom da im je “knjigu donio neki čovjek”. To, upozorava David, nije opravdanje.
“Ne može se neko opravdavati time da nije znao o čemu knjiga govori, koja je bila njena svrha i šta je bila posledica takve literature. Bazirala se, uveliko, na teorijama zavere, da Jevreji vladaju svetom i da je njihov konačan cilj, osvajanje sveta i osveta za sve ono što su trpeli godinama”, naglašava književnik David.
Knjiga oslikava političku situaciji
Prodaja takvog djela na Sajmu knjiga i obrazovanja, govori i o političkim dešavanjima u zemlji, ocjenjuje David.
“Ako je knjiga u zvaničnoj prodaji, onda to puno govori i o političkoj situaciji u Crnoj Gori, jer se ta knjiga pojavljuje u sredinama gde ekstremni nacionalizam uzima maha. Može se prodavati ekstremnim desničarima ili ljudima koji nisu obavešteni šta knjiga znači”, ukazuje David.
Međunarodni sajam knjiga i obrazovanja 8. maja otvorili su premijer Dritan Abazović i ministarka kulture i medija Maša Vlaović koja je tada poručila da veliki broj izdavača iz Crne Gore i regiona, svjedoči da nikoga nije oblikovala jedna nacionalna kultura ili identitet.
Ipak, na nekim štandovima na sajmu, to, očigledno, nije poruka.