Šesta predstava takmičarskog segmenta festivala FIAT, „Krik“, u koreografiji Tamare Vujošević-Mandić i Slavke Nelević i produkciji Baletske trupe Ballo, odigrana je sinoć na velikoj sceni Crnogorskog narodnog pozorišta.
Plesnim vokabularom, kroz šest slika, autorke nam prikazuju različita stanja i vrste ljudskih odnosa. Prikazan je proces introspekcije osjećanja i stanja uma, kao i pokušaj konekcije sa drugim bićem, te odnos između očekivanog i realnog, ali prije svega radi se o ličnom aspektu proživljavanja.
Neka od pitanja kojima su se autorke bavile stvarajući predstavu vezuju se sa potrebom za ljubavlju, komunikacijom, za manipulaciju, strah, frustraciju i bijes. Istražujući ove pojmove kroz „lično“ autorke su secirale srž značenja koji svaki od ovih pojmova nosi i iz kolektivnog ga smjestili u kontekst pojedinačnog osjećaja. Ovakvim raslojavanjem izvedba ne propituje samo lični odnos prema ovim pojmovima, već istražuju esenciju i nagone koji nas određuju u tom smislu.
U prvoj slici izvođači (Jelena Simić, Ana Babac i Marko Radonjić) sijedaju na stolice ravno prema publici i pokušavaju stvoriti odnos sa zajednicom, pokušavaju pronaći čovjeka „preko puta“. Tjelesnošću objašnjavaju elemente takve potrebe, a u isto vrijeme procesuiraju sopstvene emocije.
Dominantni su pokreti ruku koji podsjećaju na traženje izlaza, možda iz haosa, na traženje prostora za sebe. Prizor postupno gradira, mijenjajući simboliku tijela, do eskalacije. Nasumičnim pokretima ruku i gornjeg dijela tijela plesači dočaravaju stanje nemira i ograničenja. Problem. Dilemu. Traženje rješenja. Traženje smisla. Gledaoci su pozvani da se oslone na intuitivnu interpretaciju.
Na ovu sliku nadovezuje se sljedeća, koja ima ambivalentni karakter. Dok žanrovski odlazi u „plesni realizam“, značenjski je snolika. Istovremeno posmatramo izvođača kao pojedinca koji se utanguspaja sa zajednicom u prostoru koji dijeli s drugima, što predstavlja jasan znak, ali i njegov unutrašnji osjećaj koji vodi ritam i ulazi u iskustvo tijela te potom pokretima ponovno ispoljava proživljeno stanje zanosa.
Time se nastavlja propitivanje odnosa pojedinca i zajednice, ali i postojanja međusobne zavisnosti u kreiranju iskustva.Na trenutke pulsirajući, lascivni pokreti prikazuju potiskivanje unutrašnje želje i potrebe za kretanjem. Izvođači kao da ih nastoje prikriti, ali ih tijelo refleksivnim pokretima odaje. Potpuna prisutnost i prepuštenost izvođača na sceni oblikuje prikazivanje sirove emocije koja izaziva trepernje u tijelima gledalaca.
Iz ovog sna budi nas muška manipulacija. Oduzimajući stolice izvođačicama, metaforično ih obara s nogu ostavljajući ih same na sceni. Izvođačice sada otjelotvoravaju odlike pripisane ženama.
Proživljena iskustva prenesena su tjelesnim vokabularom koji služi kao medij emocije dopuštajući neometanu povezanost s ritmom. Tijelo izvodi iskustvo, oslanja se na zvuk koji je korišten kao prvotni element i pokretač u stvaranju emocija.
Izvođačice se prepuštanjem ritmu predaje osjećaju koji zatim interpretiraju i kataliziraju u pokret. Duet se temelji na određenoj grubosti, naglosti i silovitosti pokreta; kao naznaka ili početak tuče. Ipak, grubi pokreti mogu se čitati i kao inicijacija pokretne sile za figure, upućujući simbolično na svojevrsnu nemogućnost pokreta bez podrške. Odnosno, naizgled rivalski ili grubi pokreti vode u složene figure temeljene na zahtjevnoj igri ravnoteže i usklađivanju pokreta.
Može li se grubost radnji i pokreta u tom smislu pročitati kao neka vrsta zajedništva? Zar to nije možda pokušaj da se uspostavi komunikacija? Odgovor nam stiže na kraju ove slike (ili na početku sljedeće) u kojoj žene unisono u solidarnosti napuštaju scenu, ostavljajući samog muškarca koji se pojavljuje.
Dvije slike se na trenutak stapaju, pa iz manipulacije prelazimo u samoću. Muškarac ostaje sam u agoniji koja se fizički manifestuje. Iz fetusnog položaja ustaje, uzima stolicu i pravi od nje metaforički zatvor, što je postupak značenjski višeslojan.
Iz tog zatvora spašava ga Ona i pred nama se nižu slike geneze ljubavnog odnosa, koji prelazi iz idile u nasilje i strah.
Posljednja slika, pred sam epilog, u kojoj dvije žene, krvave i ranjene stoje pred nama, a između njih muškarac kao uzročnik, zaokružuje viđeno.
Na kraju imamo opet iskok u „plesni realizam“, gdje neke nove generacije, uz neku novu muziku imaju nova očekivanja, ali njihove pozicije, nažalost, nisu drugačije od pozicija njihovih prethodnika.
Veoma vještim koreografsko – rediteljskim postupcima, autorke su pred nas iznijele genezu međuljudskih odnosa u šest slika, od kojih nijedna ne bi izgubila na kvalitetu i značenju ni da stoji samostalno. Istovremeno su savršeno dramaturški povezane u cjelinu, koja traži od promatrača temeljno propitivanje postulata na kojima počiva društvo a onda i propitivanje društva samog.
