Pomenuti građani Budve tvrde da se na toj parceli nije smjela odobriti rekonstrukcija u gabaritima P + 1 + PK, tj. da nije postojao nijedan pravni osnov, niti plan koji bi dozvoljavao toliku spratnost. Pojedini su angažovali i advokate koji su u više navrata i zvanično tražili od Uprave da poništi saglasnost na konzervatorski projekat. Sadašnji v.d. direktora Uprave Balša Perović, kako saznaje Pobjeda, već je odbio jedan takav zahtjev, te je advokatska kancelarija uložila žalbu Ministarstvu kulture i medija, kao drugostepenom organu.
HRONOLOGIJA
Iz dokumentacije koju je pribavila Pobjeda vidi se da je Sekretarijat za urbanizam i održivi razvoj opštine Budva u septembru 2020. godine zatražio Područnoj jedinici Kotor Uprave za zaštitu kulturnih dobara konzervatorske uslove za potrebe izrade urbanističko-tehničkih uslova za rekonstrukciju objekta u Starom gradu Budva. Uprava je u decembru 2020. godine izdala konzervatorske uslove, u kojima navodi da je „uvidom na terenu konstatovano da predmetni objekat predstavlja prizemni objekat sa ravnim krovom“.
“Uvidom u dostupnu dokumentaciju konstatovano je da je na predmetnom objektu ranije bila moguća izgradnja krova” navodi se u konzervatorskim uslovima, koje je potpisao tadašnji direktor Uprave Božidar Božović.
To što je Uprava izdala konzervatorske uslove prije urbanističko-tehničkih uslova u skladu je članom 102 Zakona o zaštiti kulturnih dobara, u kojem se navodi da do donošenja Plana generalne regulacije Crne Gore za rekonstrukciju objekta u postojećim gabaritima, koji ima status kulturnog dobra i nalazi se na području za koje ne postoji važeći planski dokument sa detaljnom razradom, nadležni organ urbanističko-tehničke uslove može izdati na osnovu konzervatorskih uslova.
Iako je u konzervatorskim uslovima, dakle, navedeno da je uvidom na terenu, ali i na osnovu dostupne dokumentacije konstatovano da je objekat prizemni, Uprava za zaštitu kulturnih dobara u septembru 2022. godine donijela je Rješenje o saglasnosti na konzervatorski projekat rekonstrukcije objekta u Starom gradu, koji je predviđao gabarite P + 1 + PK (prizemlje, sprat i potkrovlje). To rješenje potpisala je tadašnja direktorica Uprave Maja Ćetković.
Ovo je posebno pogodilo prve komšije investitora Anta Dragičevića, koje su se usprotivile planiranoj rekonstrukciji, uz tvrdnju da na tom mjestu nikada nije postojao spratni porodično-poslovni objekat, već samo prizemni poslovni prostor.
Zanimljivo je da se u avgustu 2022. godine u ovu priču uključila i Služba glavnog gradskog arhitekte opštine Budva, odnosno glavni arhitekta Vladan Stevović, koji je Upravi za zaštitu kulturnih dobara imejlom poslao upozorenje, zatraživši takođe poništavanje saglasnosti na konzervatorski projekat. Stevović u dopisu, u koji je Pobjeda imala uvid, navodi da projektovani gabariti P + 1 + PK nijesu u skladu sa podacima upisanim kod Uprave za nekretnine kod koje je „upisano prizemlje poslovni prostor, prvi sprat stambeni i drugi sprat stambeni prostor“.
“Takođe, projektovani objekat nije u skladu sa urbanističkim projektom Stari grad iz 1985. godine, gje je predviđen objekat prizemne spratnosti bez nadogradnje etaža”, naveo je Stevović.
Posebno je negodovao što prilikom podnošenja dokumentacije nije tražena, ni dobijena njegova saglasnost na idejno rješenje rekonstrukcije kulturno-istorijskog objekta koji ima status nepokretnog kulturnog dobra, odnosno zgrade unutar kulturno-istorijske cjeline, u skladu sa članom 87 Zakona o planiranju i izgradnji objekata.
Samo dva mjeseca kasnije, početkom oktobra 2022. godine, Vlada je Stevovića imenovala za vršioca dužnosti glavnog državnog arhitekte, a jednosmjernu komunikaciju sa Upravom za zaštitu kulturnih dobara nastavio je ovlašćeni službenik Stefan Raičević. On je od Uprave za zaštitu kulturnih dobara, 14. oktobra 2022. godine, zatražio poništavanje saglasnosti na projekat rekonstrukcije objekta u Starom gradu i podsjetio tadašnju direktoricu Uprave Maju Ćetković na prethodni dopis koji je uputio Vladan Stevović. Ukazao je na neusklađenost između konzervatorskih uslova i saglasnosti na konzervatorski projekat, budući da se u uslovima pominje prizemni objekat, a da je data saglasnost na prizemlje, sprat i potkrovlje, te zatražio obavezno poništavanje te saglasnosti. Na ova dva dopisa Stevovića i Raičevića Uprava za zaštitu kulturnih dobara, tačnije direkorica Maja Ćetković nikada nije odgovorila.
NIJE JASNO
Neusklađenost između stare dokumentacije i urbanističko-tehničkih uslova konstatovali su i mještani Starog grada, uglavnom komšije investitora Anta Dragičevića. Jedan od mještana Milorad Strahinja angažovao je advokata Miletu Govedaricu, koji je od Uprave za zaštitu kulturnih dobara u martu ove godine zatražio poništavanje saglasnosti na konzervatorski projekat rekonstrukcije.
“Stambeno-poslovni objekat na navedenoj parceli nikada nije imao spratnost, a postojao je samo lokal u prizemlju. Nije jasno na osnovu koje dokumentacije je data saglasnost za izvođenje radova na objektu koji je u glavnom projektu za konstruktivnu cjelinu XXVI u Starom gradu Budva označen pod brojem 39, u projektnoj dokumentaciji broj 05/69 od 13. 9. 1984. godine. Uvidom u projektnu dokumentaciju vidljivo je da je objekat označen brojem 39 imao samo prizemlje i bio pokriven malim kosim krovom”, naveo je Govedarica u zahtjevu.
On je objasnio da je projekat detaljne obnovljivosti Budva - Stari grad usvojila Opština Budva nakon zemljotresa, a na osnovu njega su rekonstruisani objekti koji su postojali prije zemljotresa u Starom gradu. Taj projekat, prema njegovom mišljenju, ne može se mijenjati.
“Dali ste saglasnost za izvođenje radova na rekonstrukciji objekta na nezakonit način, s obzirom na to da navedeni objekat koji je označen u glavnom projektu obnove Budva Stari grad pod brojem 39 nikada nije posjedovao stambeni dio, pa postoji sumnja na koji način je data navedena saglasnost mimo zakona, a što predstavlja i krivičnu odgovornost”, konstatovao je Govedarica.
Rekonstrukcijom tog objekta, pored narušavanja kulturno-istorijskih vrijednosti Starog grada, prema riječima Govedarice, nanijela bi se velika šteta vlasnicima susjednih objekata, a posebno objektu u vlasništvu Milorada Strahinje, jer bi terasa restorana bila zaklonjena i objekat bi izgubio mogućnost nesmetanog obavljanja ugostiteljske djelatnosti.
Da se šteta nanosi komšijskim objektima tvrde i Petar Antonioli i Igor Kažanegra. Antonioli, koji je takođe angažovao advokata, za Pobjedu je kazao da ima papire koji svjedoče da je rekonstrukcija nelegalna, te da na toj parceli nikada nije bio spratan objekat, već isključivo prizemni. Objasnio je da živi preko puta investitora Dragičevića.
“Meni je on totalno zaklonio sunce na cijela dva sprata i ušao mi je u privatnost, jer su na metar i po od mojih prozora sada izgrađeni prozori njegovog objekta”, kazao je Antonioli.
U ranijem imejlu koji je uputio redakciji Pobjede, Antonioli je naveo da se ne smije dozvoliti ovakva gradnja.
“Zato što će sve propasti. Ako se ova gradnja realizuje, biće ih još više. Svi će predati iste zahtjeve. I nećemo moći zaustaviti uništavanje”, rekao je Antonioli.
Kažanegra je za Pobjedu objasnio da je Dragičević sazidao terasu koja se naslanja na krov od njegovog lokala i tako je direktno ušao u drugi privatni posjed. On je prije nekoliko dana bio na sastanku kod v.d. direktora UZKD Balše Perovića da bi mu, kako je rekao, pokazao dokumentaciju koja potvrđuje vlasništvo nad dijelom njegove parcele, za koju je u Rješenju komisije UZKD citirana izjava NN lica da je to javna površina.
“Peroviću sam pokazao papire da je ovo jedan kroz jedan ucrtano 1989. godine kao restoran sa terasom. Dakle, nije javna površina, niti je ikad bila. Dragičević je ušao u moj posjed tom terasom. Srušio mi je pola krova, a kad je bila kiša, zbog poplave u lokalu crkli su mi zamrzivači, rashlade, ventilacija, napravio mi je ogromnu materijalnu štetu”, rekao je Kažanegra i dodao da je urbanističko-građevinska inspekcija 25. marta naložila investitoru da u roku od pet dana ukloni terasu, ali da on to još nije uradio, već je nastavio radove.
Kažanegra je ukazao i da budvanska komunalna policija ne reaguje na prijave zbog odlaganja velike količine građevinskog materijala ispred ulaza u Stari grad, koji je deponovan za potrebe rekonstrukcije objekta Anta Dragičevića.
ŽALBA
I dok radovi na objektu napreduju, budući da je investitor izlio prvu ploču, zatim podigao sprat i izlio gornju ploču, advokat Mileta Govedarica pokušava da Ministarstvo kulture i medija, kao drugostepeni organ, ubijedi da je njegov zahtjev za poništavanje saglasnosti na konzervatorski projekat zasnovan na činjenicama i pravno utemeljen. U žalbi na Rješenje Uprave, kojim je odbijen zahtjev za poništavanje saglasnosti, Govedarica je naveo da je tom odlukom UZKD došlo do povrede pravila postupka, nepotpuno i nepravilno utvrđenog činjeničnog stanja i pogrešne primjene materijalnog prava. Ponavljajući detalje iz zahtjeva koji je uputio Upravi, Govedarica u žalbi pominje i da je sporna spratnost objekta u list nepokrenosti 2905 KO Budva upisana 5. jula 2018. godine, te da je nejasno na osnovu koje dokumentacije je to urađeno. On je Ministarstvu kulture objasnio da je Uprava, nakon što je vidjela urbanističko-tehničke uslove i planiranu spratnost, morala pribaviti hronologiju upisa za parcelu 2708/3 KO Budva kako bi se zvanično utvrdilo da li je i kada izgrađen objekat na navedenoj parceli, pa tek nakon toga je Područna jedinica Uprave iz Kotora mogla dati saglasnost za rekonstrukciju.
“Očito je da se radi o nedozvoljenim radnjama i nezakonito izdatoj saglasnosti za izmjenu rekonstrukcije objekta na kat. parc. 2708/3 KO Budva, a što je u suprotnosti sa glavnim arhitektonsko-građevinskim projektom broj 118/85 Budva Stari grad”, naveo je Govedarica u žalbi i najavio mogućnost podnošenja krivične prijave.
Perović: Nije u nadležnosti Uprave da provjerava list nepokretnosti
Vršilac dužnosti direktora Uprave za zaštitu kulturnih dobara Balša Perović za Pobjedu je ustvrdio da je konzervatorski projekat, koji je predvidio spratnost objekta u Starom gradu, usklađen sa konzervatorskim uslovima, iako se u tim uslovima navodi da je objekat prizemni.
“Konstatacija da je objekat prizemni se odnosila na uvid u postojeće stanje na terenu. U konačnom, konzervatorski projekat, koji je u ovom slučaju i glavni projekat izrađen od strane jedne projektantske firme, svakako je predmet sveukupne revizije od strane revidenta, u skladu sa njegovim nadležnostima”,rekao je Perović.
Ne želi Perović da prizna da je u konzervatorskim uslovima, pored „uvida u postojeće stanje“, bilo navedeno i da je uvidom u dostupnu dokumentaciju konstatovano da je na objektu „ranije bila moguća izgradnja krova“. Dakle, objekat je bio prizemni i prema dokumentaciji Uprave. Riječ je, naravno, o Glavnom projektu rekonstrukcije Budva Stari grad broj 118/5, koji je sredinom osamdesetih izradio Zavod za izgradnju Budve. Upravo je ta dokumentacija osnov za postupanje Uprave, bar kad je riječ o starim gradovima, tj. o Starom gradu Budva.
Priznao je Perović, takođe, da Uprava nikad nije odgovorila na dopise Službe glavnog gradskog arhitekte opštine Budva, kojima je traženo hitno poništavanje saglasnosti na konzervatorski projekat. Priznao je, ali nije objasnio zašto su ostali nijemi na te dopise u kojima se ukazuje na niz nepravilnosti i nezakonitosti. Utvrđeno je, veli, da su sva postupanja Uprave sprovedena uz poštovanje Zakona o zaštiti kulturnih dobara.
Što se tiče spornog upisa većih gabarita u list nepokretnosti i problematizovanja tog upisa od strane advokata Milete Govedarice, kao i drugih mještana Starog grada, Perović je Pobjedi odgovorio da „nije u nadležnosti ovog organa provjeravanje listova nepokretnosti, pogotovo imajući u vidu činjenicu da se radi o javnoj ispravi.“
Dragičević: Gabarite objekta potvrđuju austrougarske karte
Vlasnik spornog objekta u Starom gradu Budva, Ante Dragičević, kazao je za Pobjedu da ga, iako ima sve potrebne dozvole, komšije optužuju da radi nelegalno, a da su upravo oni ti koji imaju nelegalne objekte.
“Svima njima sam rekao da neću da im rušim nelegalne objekte, neću da im rušim gdje su mi zatvorili vrata i prozore i onemogućili mi uslove za život. Mogu da vam kažem da su mi jedni tražili novac, drugi su mi tražili renoviranje lokala, treći su htjeli da me istjeraju iz Starog grada...”, rekao je Dragičević.
Iako je, kako je rekao, imao dobru volju i namjeru prema svojim komšijama, počeli su da ga obasipaju stalnim prijavama inspekciji, te njegov izvođač u više navrata nije bio u mogućnosti da nastavi radove. Dodao je da je i on bio na sastanku kod v. d. direktora Uprave Balše Perovića, jer taj organ nije odreagovao na njegove dopise.
“Peroviću sam objasnio da će se rekonstrukcija objekta obaviti po projektu, ali sam zbog nelegalnih objekata koji su oko mene podignuti, dakle bez ikakvih dozvola, bio prinuđen da improvizujem kako bih nastavio da radim”, rekao je Dragičević.
Pod improvizacijom misli na stvaranje „privremene platforme“ sa donje ploče sprata objekta, koja jednim dijelom ulazi u krov lokala Igora Kažanegre. Ta platforma mu, kako je objasnio, služi samo da bi imao gdje da postavi skelu, a ne bi improvizovao da na javnoj površini nije izgrađen nelegalni objekat.
Komentarišući list nepokrenosti i upisanu spornu spratnost objekta, Dragičević tvrdi da gabarite potvrđuje i dokumentacija koju je pribavio iz katastra u Zadru.
“Riječ je o austrougarskim kartama. Tu piše sve što je izvedeno, tj. da je tu davno bila kuća sa lokalom “, rekao je Dragičević i dodao da je on objekat u Starom gradu kupio sa listom nepokretnosti u kojem su već bili gabariti za koje je dobio dozvolu.
Lazić i Raičević ignorisali pozive, mejlove i pitanja Pobjede
Pobjeda je nekoliko puta tokom prethodne dvije nedjelje pokušala da dobije stav o spornoj gradnji u Starom gradu i od glavne gradske arhitektice Jelene Lazić i službenika Stefana Raičevića koji je u oktobru 2022. godine uputio dopis Upravi za zaštitu kulturnih dobara, zahtijevajući poništenje saglasnosti na konzervatorski projekat. Pitanja smo poslali i na imejl bivšeg glavnog gradskog arhitekte opštine Budva, Vladana Stevovića, koji je u avgustu 2022. godine prvi ukazao na nepravilnosti Rješenja o saglasnosti na konzervatorski projekat. Raičević je cijele dvije nedjelje uspješno izbjegavao pozive i imejlove Pobjede, da bi njegove kolege na kraju rekle da ga je zabolio zub, te da je otvorio bolovanje. Pobjeda nije uspjela da sazna da li nekih zdravstvenih problema, ne daj Bože, ima i glavna gradska arhitektica Jelena Lazić, budući da je jednako uspješno ignorisala imejlove, pozive i pitanja Pobjede.
Vladan Stevović, takođe, nikada nije odgovorio na imejl i pitanja Pobjede. I dok njegovo ćutanje donekle možemo razumjeti, budući da već skoro dvije godine nije više službenik Opštine, ćutanje Raičevića i Lazić prilično je neobično i simptomatično. Naime, neshvatljivo je i nedopustivo da ova služba opštine Budva danas nema stav o gradnji koja joj se dešava „pred nosom“, u srcu Starog grada, a da je nepune dvije godine ranije pokušavala da je zaustavi, tvrdeći da su prekršeni brojni propisi?!
