Šokantne tvrdnje oficira Ratnog vazduhoplovstva Sjedinjenih Američkih Država (USAF) i bivšeg obavještajca Dejvida Graša, koje je iznio sredinom prošle godine, o tome da Vlada SAD decenijama prikriva posjedovanje vanzemaljskih letilica, da u tajnim programima radi na inženjeringu tih tehnologija, ali i da ima, kako je kazao, i ostatke „neljudske biologije“, pokrenule su niz događaja koji su obradovali NLO istraživače širom planete, ali i rezultirali ozbiljnim akcijama dijela američkih kongresmena koje su dale polovičan rezultat.
Tokom 2023. godine Graš je u intervjuima brojnim medijskim kućama, ali i svjedočeći na saslušanju pred američkim Predstavničkim domom, tvrdio da je imao razgovore sa neimenovanim zvaničnicima koji su ga uvjerili da američka savezna vlada vodi tajne programe „prikupljanja olupina“ NLO-a (UAP), da posjeduje i desetine „neljudskih“ letilica, kao i ostatke „mrtvih pilota“.
On je još 2022. godine podnio pritužbu kao uzbunjivač Kancelariji Inspektora za obavještajnu zajednicu SAD (ICIG) kako bi time podržao svoj plan dijeljenja klasifikovanih informacija sa Senatskim odborom za obavještajne poslove. Takođe, podnio je i žalbu zbog navodne odmazde njegovih pretpostavljenih zbog slične pritužbe koju je podnio 2021. godine.
Graš tvrdi da je vidio dokumenta koji izvještavaju da je još vlada Benita Musolinija došla do olupine letilice neljudskog porijekla 1933. godine, a da su Vatikan i Five Eyes (FVEY - obaveštajna alijansa engleskog govornog područja koju čine Australija, Kanada, Novi Zeland, Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD) pomogli SAD da ga nabavi 1944. ili 1945. godine.
U odgovoru na njegove tvrdnje iz juna 2023. godine Nacionalna aeronautička i svemirska uprava (NASA) i Ministarstvo odbrane SAD izdali su saopštenja u kojima su naveli da nema dokaza o vanzemaljskom životu, te da ne postoje provjerljive informacije o tome da neko posjeduje i inženjerski obrađuje vanzemaljske materijale.
U julu 2023. godine, Graš je ponovio neke od svojih tvrdnji pod zakletvom pred Odborom za nadzor i odgovornost Predstavničkog doma. Osim njega, na tom saslušanju svjedočili su i penzionisani borbeni pilot Rajan Grejvs i penzionisani komandant američke mornarice Dejvid Frejvor o sopsotvenim ličnim iskustvima vezanim za NLO. Graš je tada kazao da ne može javno da elaborira neke aspekte svojih tvrdnji, ali je ponudio pružanje dodatnih detalja predstavnicima u prostoriji za informacije osjetljive prirode (SCIF – gluva soba).
JAVNE TVRDNJE
Novinari Lesli Kin i Ralf Blumental objavili su 5. juna prošle godine priču za The Debrief, sajt koji se opisuje kao samofinansiran i specijalizovan za graničnu nauku, koja detaljno opisuje Grašove tvrdnje o prikrivanju NLO od vlade SAD.
Njujork tajms i Politiko odbili su da objave njihovu priču, dok se Vašington post duže vrijeme bavio provjerom činjenica, što Kin i Blumental, kako su tvrdili, nijesu mogli priuštiti jer su „ljudi na internetu širili priče, a Dejv je dobijao uznemiravajuće pozive i mislili smo da je jedini način da ga zaštitimo bio da objavimo priču“.
Istoga dana, djelovi intervjua Graša sa novinarom Rosom Cultardom emitovani su na kablovskoj televiziji NewsNation, a dodatni isječci su prikazani 11. juna.
Graš je tvrdio da vlada SAD održava visoko tajni program prikupljanja olupina NLO-a i da posjeduje više svemirskih brodova neljudskog porijekla, kao i tijela preminulih pilota. Takođe je tvrdio da postoje suštinski dokazi o kriminalnima radnjama kako bi se prikrili programi NLO-a, te da je intervjuisao zvaničnike koji su rekli da su ljudi ubijeni zbog toga.
Graš je izjavio i da je pokušao da dobije podršku direktora Kancelarije za rješavanje anomalija u svim domenama (AARO) kako bi mu pomogao da podijeli svoja saznanja sa Kongresom.
AARO je kancelarija koja je dio Kancelarije ministra obrane Sjedinjenih Američkih Država zadužena za istraživanje neidentifikovanih letećih objekata (NLO) i drugih fenomena u vazduhu, moru i/ili svemiru i/ili na kopnu.
Osnovana je u julu 2022. godine kao odgovor na izvještaj o NLO-ima koji je 2021. godine objavila američka obavještajna zajednica.
Prvi direktor AARO-a bio je fizičar Šon Kirkpatrik, a trenutni vršilac dužnosti direktora je Tim Filips.
Gruš je u intervjuu za francuski list Le Parisien tvrdio da NLO-i mogu dolaziti iz dodatnih dimenzija, da je razgovarao s obavještajnim zvaničnicima koje je američka vojska obavijestila o svemirskim brodovima veličine fudbalskog igrališta, te da je američka vlada neke od njih dala privatnim kompanijama koje rade za sistem odbrane SAD.
Tokom saslušanja u Kongresu 26. jula 2023. godine Graš je kazao da je tokom svojih službenih dužnosti informisan o programima prikupljanja olupina i inženjeringa NLO-a koji traju decenijama i da, na osnovu intervjua sa 40 svjedoka tokom četiri godine, vjeruje da američka vlada posjeduje NLO-e.
Na pitanje kongresmena Tima Burčeta, tokom ovog saslušanja, da li Graš ima lično saznanje o ljudima koji su povrijeđeni u naporima da se prikrije ili zataška posjedovanje vanzemaljske tehnologije, odgovorio je da ima, ali da nije u mogućnosti da pruži detalje na javnom saslušanju.
Nakon saslušanja, 26. jula, grupa američkih predstavnika zatražila je formiranje selektivnog odbora o NLO-ima sa ovlašćenjem za izdavanje naredbi.
Predloženi zakon koji bi obavezao američku vladu da prikuplja podatke o pojavama neidentifikovanih letilica, objavljuje ih i uspostavi odbor za analizu, usvojen je 14. decembra, iako je znatno izmijenjen i manje koristan za istraživače NLO-a nego što je prvobitno bilo predviđeno.
Sa rijetkom obostranom podrškom i Republikanaca i Demokrata, Kongres je unaprijedio zakonodavni prijedlog pod nazivom Zakon o razotkrivanju neidentifikovanih vazdužnih fenomena za 2023. godinu (UAP Disclosure Act of 2023) u pokušaju da uspostavi formalni proces prikupljanja podataka o tim pojavama. Međutim, čitav akt nije postao formalni zakon jer su najviši lideri iz oba doma Kongresa, navodno, željeli da ga odbace zbog straha od slučajnog otkrivanja vladinih tajni.
PROMJENA PARADIGME
Godine 2017, revolucionarni članak na naslovnoj strani Njujork tajmsa opisao je viđenje NLO-a od osoblja američke mornarice uz obalu južne Kalifornije. NLO je bio praćen većim objektom u vodi i praćen SPY-1 radarom krstarice USS Princeton. Gotovo dvije godine kasnije Pentagon je potvrdio autentičnost video-snimaka koje je objavio Njujork tajms.
Godinama je bivši vođa većine u Senatu Hari Rid bio usamljeni glas o postojanju NLO-a u Kongresu.
On je 2007. ipak uspio da „progura“ stvaranje takoreći tajnog programa AATIP (Advanced Aerospace Threat Identification Program – Program naprednog identifikovanja vazdušnih prijetnji), koji je bio pod Ministarstvom odbrane, ali o kojem se malo znalo.
Deset godina kasnije Njujork tajms je pisao o tome kako se za program, koji je ugašen 2012. godine, saznalo tek kad je Pentagon objavio da je ukinuo njegovo finansiranje.
Međutim, ljudi koji su upravljali tim programom su, nakon njegovog gašenja, nastavili da istražuju incidente o kojima su ih obavještavali oficiri američke vojske, dok su paralelno nastavljali sa svojim dužnostima pri ministarstvu odbrane.
AATIP program je vodio bivši američki obavještajac, koji je služio u Avganistanu, na Bliskom istoku i Guantanamu, Luis Elizondo, koji Pentagon napušta 2017. ali ne prije nego je uspio da deklasifikuje čuvena tri videa koje je objavio Njujork tajms, a Pentagon priznaje da su autentični tek 2019. godine.
Sve je to rezultiralo time da tadašnji odlazeći američki predsjednik Donald Tramp u januaru 2021. potpiše jedan od posljednjih akata, prvenstveno budžet osmišljen da se izbori sa novonastalom kovid krizom, u kojem je američkim obavještajnim službama dat rok od 180 dana da deklasifikuju pred Kongresom sve što znaju o neidentifikovanim letećim objektima.
Tako je krajem juna 2021. godine dugo anticipirani izvještaj američke vlade o NLO-ima, objavljen. I pored velikih očekivanja, izvještaj je bio „tanak“, a u njemu se tvrdilo da obavještajnim i vojnim analitičarima nedostaje podataka kako bi sa sigurnošću utvrdili prirodu misterioznih letećih objekata registrovanih posljednjih godina od američkih vojnih pilota, uključujući pitanja da li je riječ o naprednim zemaljskim tenologijama, atmosferskom ili vanzemaljskom porijeklu.
Izvještaj na samo devet strana, bez oznake tajnosti, koji je dostavljen Kongresu, ali i najširoj javnosti, bavio se sa 144 slučaja – uglavnom registrovana od pripadnika američke mornarice – onoga što vlada SAD zvanično naziva neidentifikovanim vazdušnim fenomenima u periodu od 2004. godine.
Izvještaj koji je napravila Kancelarija Direktora nacionalne obavještajne zajednice u saradnji sa mornaričkom radnom grupom, koju je formirao Pentagon, ipak je konstatovala da ovi fenomeni mogu biti prijetnja.
- UAP nedvosmisleno predstavljaju bezbjednosni rizik, a mogu predstavljati i izazov za nacionalnu bezbjednost SAD – pisalo je u izvještaju uz konstataciju da za osmatrane fenomene „vjerovatno nedostaje jedinstveno objašnjenje“.
Ovaj izvještaj je označio prekretnicu za vladu SAD, nakon što je vojska decenijama „raskrinkavala“ i diskreditovala izvještaje o NLO-ima i „letećim tanjirima“, još od 40-ih godina prošlog vijeka, iako nije bila riječ o prvom takvom dokumentu. Američko vazduhoplovstvo sprovelo je istragu pod nazivom Projekat plava knjiga (Project Blue Book) koja je završena još 1969. godine, a koja je sadržala podatke o 12.618 slučajeva. Kao zvanično „neidentifikovan“, iz ove istrage, do danas je ostao 701 slučaj.
ZAKON O RAZOTKRIVANJU
Već neko vrijeme, aktivisti za NLO-e zagovaraju tzv. razotkrivanje UAP-a, što znači da se od američke vlade zahtijeva da otkrije ono što zna o ovim pojavama. To implicira da vlada zna više nego što kaže i da postoji tajni sektor vlade koji istražuje NLO-e, prikuplja vanzemaljske letilice i možda čak ima neki oblik odnosa sa vanzemaljskim civilizacijama. Razgovor o razotkrivanju NLO-a obično se podriva teorijama zavjera i divljim predviđanjima, zbog čega je obično vodio ničemu.
Ovoga puta, međutim, činilo se da ide u drugom pravcu, barem na neko vrijeme. Zakon o razotkrivanju neidentifikovanih anomalnih pojava predložen je kao amandman na Zakon o nacionalnoj bezbjednosti za 2024. godinu (zakon koji definiše odbrambeni budžet).
Lider Senatske većine Čak Šumer (Demokrata) i senator Majk Raounds (Republikanac) predložili su zakon u političkom ambijentu obilježenom podjelama. Zakon o razotkrivanju bio je rijedak primjer sradnje dvije strane sa podrškom u oba politička tabora.
Zakon bi obavezao Nacionalne arhive da prikupe sve federalne vladine zapise o posmatranjima NLO-a i učine ih dostupnim javnosti. Prisilio bi gotovo svaku vladinu agenciju, uključujući Ministarstvo odbrane, Centralnu obavještajnu agenciju (CIA), Ministarstvo energetike, pa čak i Nacionalnu okeansku i atmosfersku agenciju, da dostave podatke o NLO-ima u „Zbirku zapisa o neidentifikovanim anomalnim pojavama“.
Međutim, u decembru je postalo jasno da je amandman bio u opasnosti da ne bude uključen u Zakon o nacionalnoj bezbjednosti za 2024. godinu. Predsjedavajući Odbora za oružane snage Majk Rodžers (R) i predsjedavajući Odbora za obavještaj Majk Tarner (R) pokušali su da ga uguše. Pokušaj „gušenja“ amandmana, prema medijskim izvještajima, čak je imao i podršku lidera manjine Senata Miča Mekkonela, takođe republikanca i njegovog partijskog kolege novog predsjednika Predstavničkog doma Majka Džonsona.
Na kraju, epilog je bio da je u zakon uvršten Šumer-Raunds amandman, ali u značajno izmijenenoj formi. Ono što je zapravo postalo zakon je dogovor o prikupljanju informacija o NLO-ima, ali bez Odbora koji bi imenovao predsjednik i koji bi mogao deklasifikovati podatke. Izgovor je bio nedostatak saradnje između odbrambenih i obavještajnih zajednica koji bi mogao da dovede do „nenamjernog objavljivanja tajnih informacija“.
Drugim riječima, Zakon o razotkrivanju ozbiljno je izmijenjen. Vlada SAD će prikupiti podatke o viđenjima NLO-a, ali nakon toga nije jasno da li će javnost uopšte imati pristup bilo čemu od toga. Javnost će, prema usvojenoj verziji, možda morati da čeka cijelih 25 godina da vidi plodove ovog zakona, a čak i tada, predsjednik ih može zadržati u tajnosti.
Sa druge strane, jedan od ljudi koji je i pokrenuo cijelu priču još 2017. godine, Luis Elizondo, anticipirajući mogući ishod glasanja na platformi X je još 5. decembra napisao: „Nema straha. Već imamo plan B, plan C i tako dalje... Sada znamo gdje su glavne tačke ranjivosti i odakle dolazi vatra. Ovo je izuzetno važno i vrijedno razotkrivanja“.
Ko je Dejvid Graš
Dejvid Graš je odlikovani veteran afganistanskog rata i bivši obavještajac Ratnog vazduhoplovstva SAD, koji je radio u Nacionalnoj geoprostornoj obavještajnoj agenciji (NGA) i Nacionalnoj kancelariji za izviđanje (NRO). Od 2019. do 2021. bio je predstavnik NRO-a u Specijalnoj jedinici za neidentifikovane vazdušne fenomene (UAP).
Od kraja 2021. do jula 2022. godine, bio je ko-lider za analizu UAP-a u NGA i njen predstavnik u Specijalnoj jedinici. Pomogao je u sastavljanju Zakona o nacionalnoj bezbjednosti za 2023. godinu, koji uključuje odredbe o izvještavanju o NLO-ima, uključujući zaštitu uzbunjivača i izuzetke od naredbi i sporazuma o objavljivanju tajnih podataka.
