Direktor nikšićke Turističke organizacije Mitar Barać tvrdi za Radio Slobodna Evropa (RSE) da ta organizacije nije novcem građana finansirala ekipu serije "Tvrđava" Radio Televizije Srbije (RTS), koja je ljetos snimana u Nikšiću.
Baraćove tvrdnje demantuje ugovor o hotelskim uslugama vrijedan 200 hiljada eura, koji je on potpisao 29. jula ove godine, u koji je RSE imao uvid.
Serija je snimana u Nikšiću, koji će biti predstavljen kao Knin, tokom 90 -tih godina, u vrijeme vojne operacije "Oluja" u Hrvatskoj.
Na pitanje RSE, koji je interes da se novcem građana pomaže serija u kojoj se ne pominju Nikšić i Crna Gora, Barać kaže da je usluge smještaja za ekipu serije platila Opština Nikšić.
"O kojoj je cifri riječ pitajte kolege iz Opštine, siguran sam da ćete dobiti informaciju. Ali sam siguran da se ne radi o cifri od 200 hiljada nego da je značajno manja“, kazao je Barać 10. decembra.
Čelnici Nikšića Marko Kovačević i Nemanja Vuković nijesu odgovarali na pozive RSE niti poslali odgovore na upit od 10. decembra.
Ni iz kompanije Comp-Comerc u čijem je vlasništvu Hotel Onogošt, nije odgovoreno na upit RSE.
Ipak, Ugovor pokazuje da se Baraćevim potpisom Turistička organizacija obavezala da Comp-Comercu isplati 200.000 eura za smještaj i puni pansion filmskoj ekipi.
Barać tvrdi da su ekipi pružala logističku, ali ne i finansijsku podršku.
"Mi nijesmo imali troškova. Dakle, kolege koje rade u Turističkoj organizaciji su bili na terenu podrška, kada su određeni udaljeni lokaliteti u pitanju", izjavio je Barać u telefonskom razgovoru za RSE.
U seriji Nikšić predstavljen kao Knin
Vjerujem da će sve ovo biti predmet i nekih ozbiljnih tužilačkih istraga, kaže za RSE poslanik Nikola Zirojević, iz opozicionih Socijaldemokrata.
Za njega kao Nikšićanina neprihvatljivo je da se novac sugrađana tako troši:
"To je još jedan u nizu skandala retrogradne nacionalističke lokalne vlasti."
"Ne vidim na koji način će serija doprinijeti turističkom sadržaju našeg grada“, kaže Zirojević.
"Pritom se Nikšić (u seriji) predstavlja kao ratom razoren grad Knin. I vrlo je moguće da serija sadrži i određene istorijske falsifikate, evo vidjećemo.Dakle, ne bi bilo ništa novo za one koji su je radili da se bave i tim stvarima. Mislim da je to, u najmanju ruku, skandalozno", kaže Zirojević.
On napominje da Nikšić ima istorijsku tradiciju slobodarskog grada u kojem su i u bivšoj Jugoslaviji živjeli emancipovani, građanski opredjeljeni ljudi.
S druge strane, Barać negira ratnu tematiku serije "Tvrđava".
"Prije svega da otklonim tu dilemu. Ne radi se o ratnoj tematici, to je klasična ljubavna priča".
Na pitanje, koji je interes da se novcem građana sponzoriše serija u kojoj će Nikšić biti predstavljeni kao Knin, Barać kaže da je korist višestruka.
"Kada se snimaju određene serije i filmovi znate da su im prijatelji i partneri uglavnom opštine u kojima se snimanje dešava. To će biti i sada slučaj. Turistička organizacija i Opština će biti isteknuti kao prijatelji ove serije".
A prvi čovjek Nikšića, Marko Kovačević u avgustu je prisustvovao snimanju serije. Tom prilikom je za RTS rekao da snimanje ima značaj za Nikšić kao grad i njegove "nerazvijene ruralne krajeve".
"Ti krajevi su u nekom prethodnom periodu bili zapostavljeni kada su Nikšić i Crna Gora u pitanju. Drago nam je što ovih dana ti krajevi, zahvaljujući ovoj seriji i čitavoj ekipi, žive neki novi život", rekao je 13. avgusta za RTS.
Kovačević je funkcioner prosrpske i proruske Nove srpske demokratije, koja je pripadala nedavno rasformiranom Demokratskom frontu.
Ta partija je u bliskim političkim vezama sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem.
Kada je Kovačević na proljeće 2021. stupio na dužnost predsjednika Opštine Nikšić, na preporuku Vučića stigla mu je donacija od dva miliona eura .
Serija primjer 'Vučićeve meke moći'
Serija "Tvrđava" u produkciji RTS-a jedan je od primjera meke moći koju Srbija sprovodi u Crnoj Gori, ocjenjuju u Digitalnom forenzičkom centru (DFC).
U studiji DFC koja analizira "sofisticirane hibridne aktivnosti koje režim Aleksandra Vučića sprovodi u Crnoj Gori" se navodi da se maligni uticaj iz Srbije širi i kroz kinematografiju i da ga političke elite ignorišu:
"Srbija aktivno nastoji da u kulturi i obrazovanju ostvari uticaj u Crnoj Gori koristeći meku moć kako bi građanima predstavila neke vrijednosti kao poželjne i prirodne. Kinematografija je jedan od važnih kanala meke moći kojima se može oblikovati javno mnjenje, stavovi, ali i emocionalno manipulisati".
Kako dodaju u analizi od 5. decembra "radnja serije smještena je u Kninu, u Hrvatskoj, tokom ratnih godina (1990-1995) i govori o pogromu Srba iz Hrvatske".
Jedini i isključivi vlasnik prava na seriju "Tvrđava" je javni servis Srbije.
Ministarstvo kulture je 29. jula odobrilo snimanje serije na teritoriji Crne Gore.
Kadrovi su snimani u centru Nikšića, kod stare gradske tvrđave Onogošt, i u naseljima Velimlje, Vilusi, Grahovo...
Barać kaže da je tokom snimanja u Nikšiću boravilo više od 100 umjetnika što je, kaže, iskorišćeno za promociju grada. Naglašava da je veliki broj regionalno poznatih umjetnika utiske iz Nikšića dijelio je na društvenim mrežama.
Tvrdi da su i privreda i građani imali koristi od tog projekta.
"Veliki broj građana imao priliku da zaradi kroz iznajmljivanje starih automobila, od statiranja i sl.", kaže Barać.
Serija će biti emitovana 2025. a u ekipi ima i glumaca iz Crne Gore.
