Speleolog Željko Madžgalj saopštio je u ponedjeljak da je 10. avgusta na tri adrese - Ministarstvo ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, Agencija za zaštitu životne sredine i Opština Bijelo Polje, uputio dopis kojim je sugerisao da se što prije zatvori ili konzervira novi ulaz u pećinu jer je godinu i po otvoren usljed čega je taj speleološki objekat izložen neovlašćenim posjetama i dejstvu prirode što mijenja njegovu osjetljivu mikroklimu i nakit po kojem je poznat.
Dokumentacija
Direktor Agencije Milan Gazdić saopštio je Pobjedi u srijedu da je po prijemu dopisa o svemu informisao nadležnu inspekciju.
"Po dobijenom dopisu od gospodina Željka Madžgalja kojim nas obavještava o situaciji u unutrašnjosti Đalovića pećine, uputili smo dopis nadležnoj inspekciji da shodno svojim nadležnostima i ovlašćenjima izlaskom na teren utvrdi činjenično stanje, odnosno sprovede neophodne aktivnosti prema izvođaču radova, te istom naloži da vještački otvori ulaz u pećinu, a ukoliko je to moguće, pristupi trajnom zatvaranju betonske komore ili privremenom zatvaranju, kako bi se spriječilo dalje uništavanje pećinskih ukrasa i autohtonih ekosistema zbog promjene mikroklime", kazao je Gazdić. On je dodao da je Agencija pokrenula postupak kako bi utvrdila da li se stanje u Đalovića pećini može smatrati štetom u životnoj sredini te najavio da će formirati stručni tim koji će utvrditi činjenično stanje.
Iz Uprave za inspekcijske poslove dodaju da je svu dokumentaciju u vezi sa predmetnim projektom, koja je bila u posjedu ekološke inspekcije, dostavljena u srijedu direktoru Agencije za zaštitu životne sredine na dalji postupak.
"Agencija za zaštitu životne sredine u skladu sa Zakonom o odgovornosti za štetu u životnoj sredini ima mogućnost da pokrene postupak utvrđivanja štete ili neposredne opasnosti od štete u životnoj sredini. U tom postupku može formirati komisiju od stručnih lica koji mogu, kroz odgovarajuće analize, utvrditi osnovanost navoda speleologa o promjenama mikroklime usljed izvedenih radova. Takođe, ekološka inspekcija je tražila informacije od nadzora na projektu po pitanju realizacije projekta prema građevinskoj dozvoli i projektu", navedeno je u odgovorima Pobjedi.
Turistički ulaz
Za potrebe projekta turističke valorizacije Đalovića pećine otvoren je novi ulaz u taj objekat koji je udaljen oko 300 metara od glavnog. Riječ je o prvoj fazi radova ( vrijedni dva miliona eura) a koje izvodi kompanija ,,Novi Volvoks“ sa kojom je Uprava javnih radova ugovor potpisala u decembru 2020. Iz te kompanije Pobjedi je prije dva dana saopšteno da će posao okončati do kraja mjeseca.
"Bili smo prinuđeni da sve naše aktivnosti prilagođavamo i realizujemo u ljetnjim mjesecima, što je poprilično kratak period uslovljen objektivnim, klimatskim razlozima. Shodno projektu i u skladu sa tekućom dinamikom radova privodimo kraju aktivnosti na ulazu u Đalovića pećinu, pa očekujemo da ćemo, do 30. septembra tekuće godine, izvesti radove na ulaznom dijelu i obezbijediti zaštitna vrata na ulazu, a u skladu sa projektnom dokumentacijom", kazali su iz ,,Novog Volvoxa“.
Druga faza, vrijedna 2,6 miliona eura, obuhvata uređenje unutrašnjosti pećine u dužini 800 metara, montažu specijalnih staza i rasvjete. Posao je u julu 2020. godine povjeren kompaniji ,,Permonte“. Kompletan projekat valorizacije koštaće oko 23 miliona eura.
Đalovića ili pećina nad Vražjim firovima, nalazi se u istoimenoj klisuri koja je zbog specifičnosti i ljepote stavljena pod nacionalnu zaštitu 1968. godine i razvrstana u kategoriju spomenik prirode. Duga je oko 18 kilometara, do sada je istraženo oko 12.
Nakon što je bjelopoljski Speleološki klub ,,Pauk“ prijavio da su u unutrašnjosti pećine otkrlili garfite po zidovima iz Uprave policije je saopšteno da je podnijeta krivična prijava protiv S. K. (34) i E. K. (28). Njima se na teret stavlja krivično djelo uništenje i oštećenje zaštićenog prirodnog dobra.
