“Zaštitnik zapaža da je postojala osnovana sumnja da je maloljetna bila u riziku od ranog ugovorenog braka jer je od strane svoga oca prevezena u Novi Pazar radi „porodične“ posjete. Ovakva sumnja je takođe potkrijepljena činjenicom da ona nije imala nijedan dokument izdat na svoje ime, niti je imala regulisan status prijavljeni boravak u Crnoj Gori. Da je sa kosovskim pasošem prešla granicu u pratnji oca i njegove vanbračne supruge, što sve navodi na sumnju da je postojala namjera da otac sklopi ugovoreni brak i prisvoji sebi određenu novčanu korist”, navodi se u zaključku zamjenice zaštitnika ljudskih prava i sloboda Snežana Mijušković.
Konstatovano je da su Centar za socijalni rad Berane, tamošnji Centar bezbjednosti i Osnovno državno tužilaštvo u tom gradu u trenutku kada im je dostavljena informacija preduzimali mjere i radnje.
” Nadležni organi su trebali da iskoriste sve zakonske mehanizme kako bi zaštitili djevojčicu. Posebno polazeći od činjenice da su svi bili upoznati da se radi o osobi koja je “kralj prosidbe”. Očigledno je da ovi vidovi zaštite i podrške nisu djelotvorni, te se primjećuje da nisu preispitivane roditeljske kompetencije, eventualno ograničavanje oduzimanje roditeljskih prava roditeljima koji zloupotrebljavaju ili zanemaruju svoju djecu, izmještanje djece u alternativne oblike smještaja, sankcionisanje roditelja i slično. Iz dobijenih izjašnjenja proizilazi da se navedeni organi ovom pojavom bave, ali očigledno ne u dovoljnoj mjeri, jer su građani svakodnevno svjedoci ove pojave. Zaštitnik je mišljenja da nadležne službe i organi, i pored bavljenja Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore ovom problematikom, nisu preduzeli sve potrebne mjere iz svoje nadležnosti kao bi suzbili pojavu sklapanja maloljetničkih ugovorenih brakova u Beranama i tako zaštitili djecu iz beranskih porodica od očigledne zloupotrebe. Stoga su ugrozili garantovana prava djeteta na bezbjedno i zdravo odrastanje u skladu sa najboljim interesom”, piše u zaključku ocjene.
Izrečene su preporuke CB Berane da se unaprijedi saradnju sa nadležnim Centrom za socijalni rad i Osnovnim državnim tužilaštvom radi zajedničkog postupanja kada su u pitanju djeca koja su u riziku od sklapanja ugovorenih brakova i porodice koje zloupotrebljavaju djecuu ekonomske svrhe.
“Preporučuje se da se nastavi raditi na prevenciji, edukaciji, prijavljivanju i krivičnom gonjenju izvršilaca, kao i na zaštiti potencijalnih žrtava, odnosno žrtava trgovine ljudima, uz puno poštovanje njihovih ljudskih prava; da se ojača međunarodna saradnja multilateralnim, regionalnim i bilateralnim dogovorima za sprečavanje, otkrivanje, istragu, gonjenje i kažnjavanje lica odgovornih za djela koja uključuju prodaju djece”, preporuke su ombudsmana.
Preporuke su upućene i Centru za socijalni rad Berane, Andrijevica, Petnjica, koje se odnose na preduzimanje mjera iz svoje nadležnosti u cilju zaštite djece iz ugroženih porodica romske populacije u Beranama, kao i druge mjere. Pored ostalog, preporučeno je da se preduzmu mjere iz svoje nadležnosti u cilju preispitivanja kompetencija roditelja identifikovane djece koju navode da se bave prosjačenjem i da se unaprijedi saradnja sa Centrom bezbjednosti Berane i Osnovnim državnim tužilaštvom u tom gradu, a naročito u dijelu evidentiranja djece koja nijesu upisana u registar, i drugo.
Opštini Berane i tamošnjim Centru za socijalni rad Berane i Osnovnom državnom tužilaštvu preporučuje se da obezbijede kontinuirane edukacije zaposlenih na teme prepoznavanja, postupanja, zaštite i integracije djece koja su žrtve seksualnog nasilja i ekonomske eksploatacije.
