U Evropskoj uniji broj slučajeva prevare i pogrešnog označavanja maslinovog ulja dostigao je rekordan nivo u prvom kvartalu ove godine, jer su inflatorni pritisci podstakli povećanje skrivenog tržišta za kuhinjske proizvode.
Pretpostavlja se da su do toga doveli porast troškova proizvodnje, ali i pad nivoa proizvodnje uslovljen klimatskim promenama, pa je došlo do pojave paralelnog tržišta, piše Gardijan.
Cijena maslinovog ulja se više nego udvostručila od 2018. godine, uz proizvodnju pogođenu ekstremnim vremenskim prilikama izazvanim klimatskom krizom i drugim faktorima.
Kako je cijena porasla, tako je rastao i broj pogrešnog označavanja, potencijalnih prevara i bezbjednosnih slučajeva koji uključuju kontaminirana ulja.
U prvom kvartalu 2018., EU je zabilježila samo 15 takvih slučajeva, dok je u istom periodu ove godine poraslo na rekordnih 50 slučajeva u prva tri mjeseca ove godine, što je više od trostrukog povećanja.
Međutim, ovi slučajevi su samo oni koje su države članice otkrile i prijavile Generalnom direktoratu EU za zdravstvo i u taj broj nisu uračunati domaći slučajevi, pa se pretpostavlja da je broj prevara znatno veći.
Izvještaji o incidentima uključivali su ulja kontaminirana nedozvoljenim supstancama kao što su pesticidi, mineralna ulja i jedan slučaj gdje su otkriveni fragmenti stakla.
Takođe je bilo mnogo slučajeva gdje je ekstra djevičansko maslinovo ulje ocijenjeno kao falsifikovano, na primjer miješanjem sa uljima lošijeg ili jeftinijeg kvaliteta, slučajeva gdje je djevičansko maslinovo ulje označeno kao ekstra djevičansko i nekoliko slučajeva pogrešnog ili lažnog označavanja porijekla.
U februaru, Njemačka je prijavila slučaj iz Izraela „ulja lampante“, kvaliteta koji se smatra neprikladnim za ljudsku ishranu bez dalje rafinacije, a koji se prodaje kao „ekstra djevičansko maslinovo ulje“.
Neka ulja su prešla nekoliko granica, a Njemačka je u martu prijavila slučaj „obmanjujućeg pogrešnog označavanja maslinovog ulja iz Sirije, preko Holandije“.
Od 182 obavještenja o prevari i neusaglašenosti sa maslinovim uljem poslata su EU od početka 2023. godine, 54 su se odnosila na proizvode iz Italije, 41 iz Španije i 39 iz Grčke.
EU je uvela nova pravila o kontroli usaglašenosti marketinških standarda za maslinovo ulje, kao i metode za njegovu analizu, u julu 2022. godine.
Profesor bezbjednosti hrane na Kvins univerzitetu u Belfastu, Kris Eliot, rekao je da iako posljedice konzumiranja kontaminiranog maslinovog ulja mogu biti ozbiljne, malo je vjerovatno da će se ono pojaviti na policama velikih supermarketa.
“Većina ljudi koji varaju vjerovatno će to učiniti u oblastima gdje nema nadzora. Mala preduzeća ili prehrambene usluge su podložnije prevari”, rekao je on.
Kako navodi Gardijan, globalno zagrijavanje dovelo je do pada nivoa proizvodnje maslinovog ulja posljednjih godina, a usjevi u Španiji, koja je proizvela više od polovine svjetskog maslinovog ulja u 2018-19, pogođeni su sušom i toplotnim talasima od više od 40 stepeni Celzijusa.
