Na osnovu analize podataka iz izvještaja koji su zvaničnici MONSTAT-a dostavili i prezentirali skupštinskom „Odboru za praćenje primjene Sporazuma o uslovima za održavanje popisa stanovništva, domaćinstava i stanova“, na sjednicama od 27. decembra 2023. godine i 25. januara 2024. godine, evidentira se agilnost koju je teško za prihvatit da je zasnovana na postulatima dobre vjere, dobre namjere i poštenja u radu.
No da ne prejudiciram već da ispričam što sam uočio, a čitaoci neka sami prosude da li je u pitanju isključivo i jedino agilnost popisivača ili možda nešto drugo.
Kako su nas pedantno, posredstvom izvještaja dostavljenih skupštinskom „Odboru za praćenje primjene Sporazuma o uslovima za održavanje popisa stanovništva, domaćinstava i stanova“, obavještavali zvaničnici MONSTAT-a u Kotoru, Podgorici, Budvi, Tivtu i Danilovgradu za dva potonja dana popisa, 27. i 28. decembra 2023. godine, uočava se jedna nedosljednost.
2Naime, ničim izazvani, pod neutvrđenim uslovima, popisivači u ovih pet crnogorskih opština u dva potonja dana popisa ukupno popisaše 38.477 lica, dok u preostalih 20 crnogorskih opština u ta dva dana popisaše jedva 54.956 lica.
- Prema podacima od 27. decembra u Kotoru je bilo popisano 17.019 lica, odnosno dnevno je popisivano u prosjeku 709 lica. Prema podacima sa Skupštinskog odbora od 25. januara 2024. godine u Kotoru je popisano 22.857 lica, odnosno, u zadnja dva dana popisa u Kotoru je popisano 5.838 lica, odnosno na dnevnom nivou 300% više nego što je prosjek u prethodnom periodu.
- Prema podacima od 27. decembra u Podgorici je bilo popisano 163.191 lica, odnosno dnevno je popisivano u prosjeku 6.800 lica. Prema podacima sa Skupštinskog odbora od 25. januara 2024. godine u Podgorici je popisano 186.827 lica, odnosno, u zadnja dva dana popisa u Podgorici je popisano 23.636 lica, odnosno na dnevnom nivou skoro 200% više nego što je prosjek u prethodnom periodu.
- Prema podacima od 27. decembra u Budvi je bilo popisano 23.542 lica, odnosno dnevno je popisivano u prosjeku 981 lice. Prema podacima sa Skupštinskog odbora od 25. januara 2024. u Budvi je popisano 28.971 lice, odnosno, u zadnja dva dana popisa u Budvi je popisano 3.467 lica, odnosno na dnevnom nivou skoro 200% nego što je prosjek u prethodnom periodu.
- Prema podacima od 27. decembra u Tivtu je bilo popisano 15.294 lica, odnosno dnevno je popisivano u prosjeku 637 lica. U zadnja dva dana popisa Prema podacima sa Skupštinskog odbora od 25. januara 2024. u Tivtu je popisano 17.120 lica, odnosno, u Tivtu je popisano 1.826 lica, odnosno na dnevnom nivou 50% više nego što je prosjek u prethodnom periodu.
- Prema podacima od 27. decembra u Danilovgradu je bilo popisano 17.419 lica, odnosno dnevno je popisivano u prosjeku 726 lica. Prema podacima sa Skupštinskog odbora od 25. januara 2024. godine u Danilovgradu je popisano 19.167 lica, odnosno, u zadnja dva dana popisa u Danilovgradu je popisano 1.748 lica, odnosno na dnevnom nivou 30% više nego što je prosjek u prethodnom periodu.
Sa ovakvom agilnošću samo za potonja dva dana broj popisanih lica u ovih pet crnogorskih opština uvećan je za 38.477, odnosno za 14%. Ovaj broj popisanih lica je cca 6% od ukupnog broja popisanih stanovnika, a blizu 8% u odnosu na broj stanovnika koji imaju državljanstvo, odnosno onih koji biraju i mogu biti birani.
Koliko ovaj procenat može uticati na procentualni iskaz prilikom analize odgovora na pitanja o nacionalnoj, vjerskoj i jezičkoj strukturi crnogorske državotvorne, tj. političke populacije sami možete procijeniti. Naravno, u toj procjeni valja uzeti u obzir ko obnaša vlast i pod čijom su bili kontrolom popisne komisije u Kotoru, Podgorici, Budvi, Tivtu i Danilovgradu.
Recimo, ako bi se ovaj broj dodao na populaciju stanovnika koji su se na popisu 2011. izjasnili kao pripadnici srpske nacionalnosti, tad bi se njihov broj, povećao na 216.587 lica, odnosno u procentualnom iskazu bilo bi 34,21% srpskog stanovništva u Crnoj Gori.
Nadalje, u jezičkoj strukturi stanovništva ova moguća manipulacija, broj lica koja govore srpskim jezikom podigla bi na 304.372 govornika, odnosno u procentualnom iskazu srpski jezik bi prešao 50%, što bi itekako uticalo na sve jači pritisak da se srpski jezik, uz crnogorski, upiše u Ustav.
Hoće li se ovaj, na stvarnom stanju neutemeljen scenario, tako željno čekan, projektovan, a moguće i pokušan od pojedinaca iz naše kuće potpomognutim iz komšiluka, desiti ili će se u cijeli postupak uključiti i novoimenovani Vrhovni državni tužilac, shodno mojoj prijavi, koju ću ako se nastavi ovaj tempo evidentiranja sumnjivih rabota, blagovremeno pripremit i procesuirat, ostaje da vidimo.
Softver koji je po zakonu obavezan da se napravi i uz pomoć njega da se dalje smije računat, a čiju izradu u skladu sa zakonom i dogovorom postignutim sa opozicijom, dobrano opstruira predstavnica MONSTAT-a u radnoj grupi, uz svesrdnu podršku predstavnika Vlade, ako je vjerovat prvom izvještaju radne grupe, od 02.12.2023. godine koji mi dobronamjerni građanin ostavi u poštansko sanduče i kome se ovom prilikom zahvaljujem, iako Vlada reče da je tajan, će bit faktor koji će opredijeliti moje dalje korake i dinamiku u vezi prijave Vrhovnom državnom tužiocu.
Ja držim riječ, a rekao sam puštat vas neću, svaki korak i kamen na koji stanete ima da prevrnem i da javno objavim, a vi tajite koliko goj oćete, što bi rekao bivši premijer te planine umom pomjeraše.
Možete stručno, etički i ljudski, a možete kako ste obrnuli, ali teško da će vam na dobro izać, stra' me da Vam na nos ne iskoči. Ja nikuć neću, jer mi nema preče rabote no, ka starijem kolegi, da gledam da što ne pogriješite i naše beljege tuđim zametnete, nepažnjom a ne namjerom nidajaki bog, đe bi vi to, da nas obrišete.
(Autor je član Predśedništva CEP-a)
