Pobjeda Jakova Milatovića na predsjedničkom izborima otvorila je novo poglavlje crnogorske politike. Crnogorske po mjestu dešavanja – a najmanje u državnom ili u nacionalnom smislu, naravno.
Nema više “kohabitacije”, čak ni na formalnoj ili, još i više, na simboličnoj ravni. Pobjednici su osokoljeni, barem na kratko. Odlazak “diktatora”, tako atipičan za diktatore, ubrzao je proces opšte destrukcije.
Na udaru su bezbjednosni i pravosudni sistem, čije razaranje predstavlja prijeku potrebu Dritana Abazovića i njegove Ure, ali i lidera Demokratskog fronta.
Abazoviću ističe vrijeme, tj. njegov “tehnički” mandat, a Mandić, Knežević i ostali se nadaju da se njihova istrošenost i prevaziđenost neće primijetiti u euforiji zbog pobjede na Đukanovićem. Tu je i optužba za državni udar 2016, koju treba na svaki način dezavuisati i pokopati. Dok je još vrijeme.
Interesno podijeljena “stara većina”, koja se međusobno posmatra sa primljetljivom dozom nepovjerenja, ima novog takmaca-saveznika. Pokret “Evropa sad” je u zaletu i jedva čeka junske izbore. Ostali ćute, grabeći priliku da dohvate na lokalnom nivou (prvenstveno u Podgorici) što više mjesta, dok je još vrijeme.
Koprca se jedino (i javno, svakodnevno) Dritan Abazović, kojem su prijevremeni izbori jasna presuda. Njegovi vapaji da se poništi, tj. izmijeni ukaz predsjednika Đukanovića o raspuštanju Skupštine, javno su i jasno odbijeni od izabranog predsjednika Milatovića i njegovog partijskog saborca/konkurenta Spajića, koji se hrabri kako je “spreman da preuzme odgovornost”, tj. da bude predsjednik buduće vlade.
Za to će morati da pobijedi na izborima, podsjetio ga je neko. G. Spajić voli da završava poslove i prije njihove formalizacije – što imamo barem 750.000.000 razloga da se sjetimo, bez kamata.
Na njegovu pobjedu, u koju svi vjeruju, čekaju i partije i organizacije opozicije, tj. one strukture i pojedinci koje definišemo kao građanske, demokratske i crnogorske.
Akcenat je, nažalost, na ovome “čekaju”.
Vrijeme za njihovu odgovornu i odlučnu reakciju neumitno curi. Jasno je da su potrebne promjene (postalo je opšte mjesto: “nova lica, nove ideje, novi programi i drukčiji, inovirani nastup), ali se ne vidi kada će se te promjene dogoditi i kako se, uopšte, mogu dogoditi prije 11. juna.
DPS je “ležerno” odložio/projektovao partijski kongres za vrijeme poslije izbora. Kao da kažu: “znamo da ćemo izgubiti, pa ćemo o novim idejama i novim ljudima poslije izbora”.
Drugi – sa crnogorske i, prvenstveno, sa (socijal)demokratske strane – ne pominju, još uvijek, bar ne javno, mogućnost i potrebu partijskog ujedinjenja.
Crnogorci (u značenju svi mi ovdje) imaju manjak talenta za kolektivne napore. Pitanje ko će (p)ostati lider, odnosno lideri te nove zajedničke strukture može biti najveća prepreka. To je, naravno, manje ozbiljno, ali je tako.
Posebni pritisak je usmjeren na Bošnjačku stranku (BS). Buduća vlast je shvatila da joj je potreban poslušni “partner” i sa te adrese, pa je taktika jednostavna: s jedne strane promovisati stranku rahmetli Zukorlića, sa vezama koje idu do vladajućih struktura i njihovih službi u Beogradu, ili pronaći “zdrave snage” u samoj BS. Postoji i treća opcija – kao i uvijek – da se aktuelno vođstvo “dozove pameti” i da i BS postane dobrovoljni talac nove politike u Crnoj Gori na čelu sa populistima iz “Evrope sad”.
I ta slika “dobrovoljnih talaca” nove vladajuće politike mi se (poslije toliko godina, kada sam tako zvao poziciju i ulogu Crne Gore, njene vlasti i njenih građana naspram režima u Beogradu, u vrijeme kada je otpočinjao zločinački rat na jugoslovenskim prostorima) opet čini pogodnom.
Dobrovoljno pristajanje na situaciju u kojoj nemate mogućnost, ni znanje, volju i smjelost – pa, samim tim, ni šansu da se otrgnete iz zagrljaja onog koji će vas zvati partnerom, a tretirati kao taoca.
Drugi značajni indikator tog procesa i bliske situacije se upravo događa u Podgorici. Smjena jedne lokalne vlasti koja je po svemu, uključujući i formiranje, koncipiranje i rad Gradske RTV, pokazala zavidne rezultate – praćena je najavama čistki u svim gradskim institucijama i u upravi.
Brutalnosti i bezobzirnosti su već počele. Iskustvo u sličnim revanšističkim pohodima u drugim crnogorskim opštinama đe su na vlasti partije tridesetog avgusta dobro dođe. Sprema se novi topli zec.
“Problem” sa tom tehnikom maltretiranja ljudi i razvaljivanja institucija i, u podgoričkom slučaju, gradskih medija je u tome što podrazumijevaju i što se zasnivaju na neaktivnosti i pristajanju onih na koje se “topli zec” odnosi da će ćutke i trpeljivo posmatrati šikanu, defamaciju i javno blaćenje.
Da zaključimo – jer su ovo stvari koje se, ili bi bar trebalo da se podrazumijevaju: oni koji računaju na dobrovoljne taoce i na mirno trpljenje toplog zeca – prave račun bez krčmara.
Bilo bi dobro, i svakako korisno, da i partije sa suverenističke, građanske i demokratske strane učestvuju u odbijanju i u odbrani od novig populističkog talasa revanšizma.
Razlog za to im ne treba kriti: koliko i kako budu branili druge organizacije, udruženja, medije, intelektualce i novinare, toliko i tako će sticati i povratiti povjerenje građana da mogu da odbrane i Crnu Goru, njenu nezavisnost i suverenitet.
