Predavanje pod nazivom „Uloga Slovenske matice u prelomnim godinama 20. vijeka“ dr Aleša Gabriča, predsjednika Slovenske matice, biće održano u četvrtak 24. oktobra u 18 sati u prostorijama Matice crnogorske u Podgorici (Beogradska 24c).
Slovenska matica (SM) ima tradiciju dugu 160 godina neprekidnog kulturnog i naučnog rada, što je, kako napominju iz Matice crnogorske, rijetkost za takve organizacije čak i u evropskim okvirima.
Osnovana je 1864. na inicijativu mariborskih „domoljuba“ dobrovoljnim prilozima obrazovanih ljudi, trgovaca i preduzetnika s ciljem štampanja zahtjevnijih djela iz raznih područja na slovenskom jeziku, podizanja nivoa obrazovanja i znanja, stvaranja slovenskog jezika, vokabulara za razne struke itd.
Danas je Slovenska matica naučna i kulturna ustanova koja organizuje naučne skupove o raznim pitanjima slovenske kulture i društva te o njegovoj budućnosti. Ujedno je to izdavačka kuća koja objavljuje kvalitetna izvorna djela i prijevode humanističkih, društvenih, prirodnih nauka, medicine i tehnike.
Predavanje dr Gabriča rezultat je uspješne saradnje dvije institucije.
Gabrič je doktorirao istoriju na Filozofskom fakultetu Sveučilišta u Ljubljani. Od 1987. zapošljen je u Institutu za noviju istoriju, gdje proučava odnos predstavnika državne i političke vlasti prema predstavnicima kulture i obrazovanja nakon Drugog svjetskog rata. Napisao je nekoliko monografija i koautor je značajnog Slovenskog istorijskog atlasa (Slovenski zgodovinski atlas, 2011).
Takođe je koautor udžbenika istorije za osnovne i srednje škole. Od 2001–2004. bio je urednik Kronike - novina za slovensku lokalnu istoriju, a nakon toga urednik Zavodove zbirke Razpoznavanja/Recognitiones, te profesor istorije slovenačke kulture na Fakultetu društvenih nauka Univerziteta u Ljubljani.
Aktivan je član Saveza istorijskih društava Slovenije, Društva za slovenistiku i Slovenske matice. Na čelo Slovenske matice došao 2018. godine.
