- Austrijski pisac Peter Handke, jedan od neupitnih književnih velikana postratne Evrope, nikad nije imao previše sreće ni pameti kada bi se uključio u politiku. Handke je tako devedesetih bio jedan od najvećih evropskih podržavalaca Slobodana Miloševića, na čijoj sahrani je, na kraju, i održao govor. Napisao je i knjigu „Pravda za Srbiju“, u kojoj poriče genocid u Srebrenici, a takve izjave dao je i u više intervjua – podsjeća zagrebački portal.
Dodjela ugledne norveške književne nagrade Ibzen 21. i 22. septembra pretvorila se u skandal, propraćen i protestima. Pomenuto priznanje sobom nosi i novčani iznos od 300.000 eura, dodjeljuje se od 2007. godine i ustanovila ga je norveška vlada kako bi odlikovala „osobe, organizacije ili institucije iz umjetničkog i kulturnog područja koje su stvorile nešto značajno u duhu Henrika Ibzena“, čuvenog dramaturga s početka dvadesetog stoljeća. Nagradu Ibzen dosad su dobili, pored ostalih, Piter Bruk, Džon Fos i Hajner Gebels. Handke je, pak, autor čuvenih drama poput „Psovanja publike“, a u svojoj psihologizaciji likova itekako se naslanja na Ibzenovo dramsko nasljeđe, iako je prvenstveno dramaturg u stilu epskog teatra.
U obrazloženju odluke da nagradi Handkea, žiri je napisao da nagrađuje njegovo „poetsko čudo“, iz kojega su nastala djela „u formatima dotad smatranim nemogućim“.- U svim svojim dramama on uspijeva da učini realnost teatra vidljivom, ali realnost je ta koja nema namjeru da producira iluzije i ne oponaša svijet, nego stvara vlastiti - piše takođe u obrazloženju u kojemu se Handkeov rad opisuje kao „najvažnija literatura epskog teatra nakon Brehta“.
Iako se lako složiti s mišljenjem o literarnim kvalitetama Handkeovog djela, u Oslu su se našli i oni koji su odlučili da protestuju zbog njegovih političkih stavova, pa je autor morao da dođe na dodjelu nagrade probijajući se kroz bijesne protestante koji su mu vikali da je fašista. Pojavili su se i transparenti na kojima je pisalo da je „poricatelj genocida“. Peter Handke je nagradu, ipak, primio i tom prilikom održao prigodan govor.
Inače, ovo nije prva kontroverza prilikom nagrađivanja Handkea. Uglednu njemačku književnu nagradu Buhner, koju je dobio 1973, Handke je iz protesta vratio 1999, izražavajući tako svoje negodovanje zbog NATO-vog bombardovanja Srbije. Godine 2006. je, pak, stručni žiri odlučio da Handkeu da Nagradu Hajnrih Hajne, koju sponzoriše Dizeldorf, ali su gradske vlasti odlučile da zbog njegovih političkih stavova ne mogu da ga nagrade.
Foto: kleinezeitung.at, tportal.hr
