Od početka ove godine, zaključno sa 2. novembrom, Institutu za javno zdravlje prijavljena su 43 slučaja obolijevanja od Hepatititsa A – odnosno žutice, a najveći broj zaraženih registrovan je u Herceg Novom.
Za Portal Analitika, iz IJZ su kazali da su za isti vremenski period stigle i tri prijave epidemija obolijevanja od hepatitisa A, i to iz Herceg Novog, Kotora, a zatim i Tivta.
“Analizom geografske distribucije oboljelih se zaključuje da je najveći broj oboljeljih nastanjen u opštini Herceg Novi - 21, zatim slijede Kotor gdje je oboljelo šest lica, Podgorica - pet, Tivat i Nikšić sa po tri oboljela, Budva – dva, ijedan oboljeli je iz Danilovgrada”, navode iz IJZ.
Oboljela su, kako dodaju, i dva strana državljanina.
“Većina slučajeva je u vezi sa epidemijama u Herceg Novom ili Kotoru. Oboljeli su, mahom, u vrijeme inkubacije boravili ili radili u tim opštinama, ali se takođe bilježe i sporadični slučajevi koji nemaju epidemiološku vezu sa aktuelnim epidemijama”, navode iz Instituta za javno zdravlje.
Iako je Herceg Novi opština sa najvećim brojem prijavljenih slučajeva i prvi su proglasili epidemiju žutice, iz tamošnjeg Doma zdravlja do zaključenja ovog teksta na pitanja Portala Analitika nijesu odgovorili, propuštajući tako priliku da obavijeste širu javnost o trenutnoj epidemiološkoj situaciji u tom gradu.
Uprkos ispitivanjima, izvor zaraze nije otkriven
Iz kotorskog Doma zdravlja za Portal Analitika kazali su da još nije otkriven izvor epidemije, a isto potvrđuju i iz IJZ, dodajući da je u toku istraživanje epidemije hepatitisa A.
“Izvor od kog je potekla epidemija, i pored opsežnih ispitivanja, još uvijek nije otkriven. Međutim, treba imati u vidu da se u najvećem broju slučajeva (kod epidemija hepatitisa A širom svijeta), i pored iscrpnog istraživanja ostane bez odgovora na pitanje šta je bio izvor infekcije”, pojašnjavaju iz Instituta.
Oni objašnjavaju da su timovi, u čijem sastavu su bili predstavnici lokalne higijensko-epidemiološke službe domova zdravlja Herceg Novi i Kotor i predstavnici Uprave za inspekcijske poslove, u više navrata izlazili na teren.
“Takođe su 28. septembra predstavnici IJZCG, u saradnji sa predstavnicima Uprave za bezbjednost hrane i fitosanitarne poslove i Higijensko epidemiološkom službom (HES) DZ Herceg Novi, izašli na teren i tom prilikom su izuzeti uzorci hrane i vode sa više rizičnih tačaka koji su poslati u referentnu laboratoriju u regionu (Hrvatska) na ispitivanje. Rezultati dobijenih analiza su negativni na prisustvo virusa hepatitisa A”, kažu iz Instituta.
Raspolažu sa 150 doza vakcina
Iz Instituta navode da, po informacijama dobijenim iz Montefarma, trenutno raspolažu sa oko 150 doza vakcina protiv hepatitisa A.
“Što se tiče dijagnostikuma za detekciju hepatitis A infekcije, nakon sprovedenog tendera za nabavku medicinskog materijala pristigle su nove količine, mada smo i do sada imali potrebne količine; što nam garantuje da ćemo uspjeti detektovati svaki slučaj ponaosob”, poručuju iz IJZCG.
IJZ: Ažurno pratimo situaciju
Uprkos epidemiji žutice, majmunskih boginja i koronavirusa, iz kotorskog Doma zdravlja smatraju da nema razloga za zabrinutost.
Institut za javno zdravlje poručuje da ažurno prate situaciju i preduzimaju sve potrebne korake.
“Institut za javno zdravlje Crne Gore i lokalne higijensko epidemiološke službe ažurno prate epidemiološku situaciju na nivou države i blagovremeno preduzimaju sve neophodne korake kako bi se djelovalo i preventivno i sa ciljem sprečavanja širenja zaraznih bolesti koje se registruju u populaciji”, kazali su iz IJZ.
Evo koji su simptomi žutice i kako se prenosi
Oboljenje Hepatitis A predstavlja zapaljenje jetre čiji je uzrok istoimeni virus, pojašnjavaju iz Instituta. Kako dodaju, simptomi su zamor, malaksalost, glavobolja i povišena tjelesna temperatura, a pored toga javlja se i gubitak apetita, mučnina, nagon na povraćanje.
“Izlučivanje virusa počinje prije pojave prvih simptoma bolesti, u inkubacionom periodu koji može trajati između 15-45 dana, a najčešće traje oko mjesec dana. Najintenzivnije izlučivanje virusa je krajem perioda inkubacije. Sa pojavom žutice, infektivnost naglo opada, tako da krajem treće sedmice od pojave žute prebojenosti kože i sluznica pacijent praktično više nije zarazan. Virus izlučuju i oboljele i asimptomatski inficirane osobe. Asimptomatski slučajevi su daleko značajniji za mogućnost širenja infekcije, pošto su u epidemiji hepatitisa A brojniji a klinički su neprepoznatljivi”, ukazuju iz Instituta.
Otpornost virusu obezbjeđuje dugo preživljavanje u spoljnoj sredini, dodaju iz Instituta. Virus se širi kontaktom, kontaminiranom vodom ili hranom.
“Najznačajniji put širenja su kontaktni. Ostvaruje se preko ruku kontaminiranih stolicom koja sadrži virus hepatitisa A, bilo direktnim dodirom sa oboljelim, ili asimptomatski inficiranim, ili indirektno, preko kontaminiranih predmeta. Kontaktni put širenja je vodeći u uslovima loših higijenskih prilika i prenaseljenosti. Ovaj vid prenosa virusa najčešće se ostvaruje u porodicama, predškolskim i školskim kolektivima i institucijama za zbrinjavanje djece i starih lica”, kažu iz IJZCG.
Iz kotorskog Doma zdravlja navode da se, pored kontakata, virus širi i preko kontaminirane hrane i vode.
“Voda je najznačajniji put prenosa, hrana najređi”, poručili su iz DZ Kotor.
Isto potvrđuju i u IJZ.
“Čest izvor infekcije su kontaminirana hrana - sirovo voće i povrće, školjke koje se uzgajaju u zagađenoj vodi, a nisu dovoljno termički obrađene, i kontaminirana voda za piće ili led. Bolest se može proširiti i bliskim kontaktom sa zaraženom osobom.Sumnja se da je u aktuelnoj epidemiji HAV u CG upravo ovaj put prenosa infektivnog agensa doveo do grupisanja oboljelih”, zaključili su iz IJZ.
