Institut za javno zdravlje Crne Gore preduzeo je niz aktivnosti na polju unaprijeđenja vodosnabdijevanja i sanitarno higijenskih uslova kroz projekat „Unaprijeđenje stanja WASH (voda, sanitacija i higijena) u zdravstvenim ustanovama i romskim i egipćanskim zajednicama u Crnoj Gori “, a rezultati istraživanja su predstavljeni na završnoj konferenciji, navedeno je u saopštenju iz IJZCG.
Državna sekretarka u Ministarstvu zdravlja doc. dr Milena Cojić rekla je da je u cilju unapređenja uslova života, rada zajednica i podrške zdravstvenim ustanovama da budu bezbjedne i prijatne za boravak i rad, UNICEF uz finanijsku podršku Vlade Republike Koreje podržao Institut za javno zdravlje Crne Gore da sprovede sistematsko skeniranje i analizu situacije vodosnabdijevanja, sanitacije i higijene u zdravstvenim ustanovama i romskim naseljima u svim opštinama Crne Gore.
“Uopšte posmatrano, održivi razvoj i javno zdravlje su u snažnoj korelaciji, povezani su čvrstim vezama i uslovljavaju se međusobno. Efikasne WASH usluge su dio javnozdravstvene politike Ministarstva zdravlje Crne Gore i predstavljaju osnovni preduslov za održivi razvoj na lokalnom i globalnom nivou, pa ih treba neprestano poboljšavati, prilagođavati potrebama zajednice uz kontinuirano ulaganje”, istakla je dr Cojić.
V.d. šefica predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori Sabina Žunić, kazala je da prikupljeni podaci ukazuju da od ukupno 120 analiziranih uzoraka vode u romskim naseljima, skoro 16% domaćinstava živi sa neispravnom vodom.
“U skoro polovini romskih naselja uopšte ne postoje kontejneri za odlaganje komunalnog otpada, dok u čak 20% zdravstvenih ustanova anketirano osoblje navodi da nije edukovano o primjeni plana upravljanja otpadom. Sa dostupnošću validnih podataka koji su pred nama, UNICEF poziva sve donosioce odluka, a posebno one na lokalnom nivou, da urade sve što je u njihovoj moći da obezbijede najbolje moguće i jednake uslove života, rada, obrazovanja i zdravstvene zaštite svima, a posebno najugroženijima i najsiromašnijima”, poručila je Žunić.
Koordinatorka projekta prof. dr Dijana Đurović predstavljajući dobijene rezultate istakla je da su kroz to istraživanje pristupili metodičnom i sistematskom skeniranju i analizi situacije u svim opštinama Crne Gore.
“Fokus je bio na zdravstvene ustanove i romske zajednice, želeći da dobijemo validne, na dokazima zasnovane podatke koji bi unaprijedili život i rad zajednica, ali i naše zdravstvene ustanove učinile bezbjednijim i prijatnijim za rad i život”, dodala je Đurović.
Ona je rekla da je prilikom obilaska kontatovano da u 15 opština u Crnoj Gori postoji ukupno 38 RAE naselja, najviše ih je u Podgorici i to sedam.
“Većina organizovanih naselja, 20 od 38, nalazi se u okviru formalnih naselja u opštinama. Veličina naselja značajno varira prema opštinama, najveća naselja su u Podgorici, uz napomenu da je većina podataka dostupna samo na osnovu procjena. Kada je riječ o vodosnabdijevnju, većini RAE naselja (31 od 38 naselja) glavni izvor pijaće vode predstavlja gradski/lokalni vodovod, dok 4 RAE naselja nemaju sistem vodosnabdijevanja”, kazala je Đurović.
Takođe, doadala je da u četiri naselja ne postoji električno napajanje.
“Prema navodima, 91,91% stambenih jedinica u RAE naseljima je priključeno na elektromrežu. Otpadne vode u naselju se odvode uglavnom u septičke jame, prema navodima, u 14 od 38 su propusne septičke jame, a u 6 naselja standardna/nepropusna septička jama sa pražnjenjem. U svega 7 gradskih naselja je prisutna javna/gradska kanalizaciona mreža”, navodi Đurović.
Unapređenje vodosnabdijevanja, sanitacije i higijene ključno za postizanje boljeg zdravlja i blagostanja u Crnoj Gori. Neophodno je kontinuirano raditi na poboljšanju ovih uslova, uz aktivno uključivanje svih relevantnih aktera i korišćenje dostupnih podataka za donošenje informisanih odluka. Na taj način će se obezbijediti zdravije i otpornije zajednice, sa jednakim mogućnostima za sve građane, zaključuje se u saopštenju.
