Kultura
  • Portal Analitika/
  • Kultura /
  • Navršilo se četiri godine od obrušavanja dijela bedema u Ulcinju: Dok Uprava traži jedno, bageri rade sasvim drugo

Iz opštine ne odgovaraju zašto ne saniraju štetu na ovom kulturnom dobru

Navršilo se četiri godine od obrušavanja dijela bedema u Ulcinju: Dok Uprava traži jedno, bageri rade sasvim drugo

Četiri godine nakon što se dio bedema Starog grada Ulcinja urušio, ovaj simbol kulturne i istorijske baštine i dalje je prepušten zubu vremena, dok odgovornost za njegovu obnovu stagnira u nesuglasicama između Opštine Ulcinj i državnih institucija.

Bager skida dio šuta uz obrušene bedeme u Starom gradu Foto: Privatna arhiva
Bager skida dio šuta uz obrušene bedeme u Starom gradu
PobjedaIzvor

Dok Uprava za zaštitu kulturnih dobara Crne Gore insistira na sprovođenju geomehaničkih i statičkih istraživanja kao ključnog preduslova za bilo kakve radove, Opština Ulcinj je odlučila da djeluje samoinicijativno, bez saglasnosti Uprave i bez nadzora arheologa. Krajem aprila prošle godine, kako saznaje Pobjeda, angažovana je mehanizacija, a bagerima je uklonjen dio šuta i zemlje koji pritiskaju bedeme, što dodatno komplikuje ionako osjetljivu situaciju i otvara pitanje potencijalne štete na ovom kulturnom dobru. Da stvar bude neobičnija, šut i zemlja nijesu deponovani izvan ugroženog prostora već su bačeni u obližnju rupu koja se nalazi na samo par metara od bedema.

Ugrožavanje

S druge strane, krajem prošle godine Opština Ulcinj nije iskoristila ni sredstva koja je Ministarstvo kulture namijenilo za sprovođenje „nedestruktivnih metoda istraživanja kroz snimanje stanja i oštećenja bedema“ - ključno za pravilnu obnovu bedema, te se nije prijavila na konkurs Programa zaštite i očuvanja kulturih dobara. Opština nije ni završila konzervatorski projekat sanacije bedema za koji je prije dvije godine od istog ministarstva dobila čak 30.000 eura. Umjesto toga, akcije bez odobrenja, kako je Pobjedi nezvanično saopšteno iz Uprave za zaštitu kulturnih dobara, rizikuju da dodatno ugroze stabilnost zidina i otežaju njihovu konzervaciju. U međuvremenu, bedemi ostaju i dalje opterećeni preostalim šutom od nelegalne gradnje obližnjeg hotela – faktora koji je ključni uzrok njihovog urušavanja. Situacija nalikuje igri gluvih telefona, u kojoj svaka strana prebacuje odgovornost na onu drugu, dok dragocjeno vrijeme prolazi, a rizici od daljeg urušavanja i nepovratne štete za kulturnu baštinu sve su veći.

Na to je Pobjeda ukazala i u januaru prošle godine, na treću godišnjicu obrušavanja bedema, kada smo prenijeli upozorenje iz ulcinjske partije Forca. Generalni sekretar te stranke i tadašnji predsjednik Skupštine opštine Ulcinj Ardijan Mavrić uputio je pismo Upravi za zaštitu kulturnih dobara u kojem je naveo da se obraća zbog „stanja stijena u južnom dijelu Starog grada Ulcinja, u potezu od iznad lučice Kacema, od Tabije, pa do samog južnog ulaza u Stari grad - Kalaja“.

“Naime, zbog rastinja više stijena prijete da se obruše i time ugroze i ljudski životi. Polazeći od toga, tražimo od vas da u skladu sa vašim nadležnostima preduzmete neophodne mjere povodom pukotine/rascjepa u stijenama, od kojih je jedna jako duboka i predstavlja veliku opasnost, najprije po život ljudi, ali i za materijalni gubitak dijela ovog kulturno-istorijskog dragulja”, naveo je Mavrić u dopisu UZKD.

Ćute

Da Mavrić govori istinu potvrđeno je Pobjedi iz više pouzdanih, stručnih izvora iz Ulcinja i UZKD. Međutim, ni pune četiri godine nakon obrušavanja bedema ulcinjska opština, po svemu sudeći, nema kapaciteta da stvori ni najosnovnije i na Zakonu o zaštiti kulturnih dobara utemeljene preduslove da bi se projekat sanacije pokrenuo sa mrtve tačke. Ovim povodom Pobjeda je Opštini Ulcinj 16. decembra prošle godine poslala pitanja, ali do zaključenja ovog broja našeg lista odgovore nijesmo dobili. Nova vlast u Ulcinju, dakle, nastavlja da se ponaša netransparentno kao i prethodna, ignorišući novinarska pitanja o ovom tako važnom pitanju za očuvanje naše baštine.

Ono što se moglo čuti svih ovih godina otkad se 10. januara 2021. godine urušio bedem jeste da Opština pokušava da se dogovori sa vlasnikom parcele i nelegalnog hotela oko otkupa tog zemljišta i objekta, ili da vlasnicima ponudi zamjensku parcelu iste vrijednosti, na teritoriji Ulcinja. Nelegalni hotel je, podsjetimo, podignut između 2008. i 2012. godine uz kršenje brojnih propisa i zakona koji regulišu kulturna dobra i građenje objekata, o čemu je Pobjeda pisala kroz više istraživačkih tekstova.

Portal Analitika