Novim zakonom zabranjuje se svaki oblik zlostavljanja na radnom mjestu.
Mobing je svako aktivno ili pasivno ponašanje na radu ili u vezi sa radom prema zaposlenom ili grupi zaposlenih, koje se ponavlja, a ima za cilj ili predstavlja povredu dostojanstva, ugleda i ličnog i profesionalnog integriteta zaposlenog.
„Odredbe zakona primjenjuju se i na slučajeve uznemiravanja i seksualnog uznemiravanja, u skladu sa propisima kojima se uređuje rad”, navodi se u Predlogu.
Izvršiocem mobinga smatra se poslodavac sa svojstvom fizičkog lica, zaposleni ili grupa zaposlenih kod poslodavca ili treće lice sa kojim zaposleni ili poslodavac dolazi u kontakt prilikom obavljanja poslova na radnom mjestu.
Poslodavac je dužan da zaposlenom obezbijedi rad na radnom mjestu i radnoj okolini pod uslovima u kojima se obezbjeđuje poštovanje njegovog dostojanstva, integriteta i zdravlja, i da preduzme potrebne mjere da zaposlenog zaštiti od mobinga.
“Kazniće se i onaj koji u pisanoj formi ne upozna zaposlenog prije stupanja na rad i zaposlene koji su u radnom odnosu sa zabranom vršenja mobinga, obavezama i odgovornostima u vezi sa tim, načinom prepoznavanja i mogućnostima zaštite od mobinga”, piše u Predlogu.
Ministarstvo rada podsjeća da je Zakonom o radu iz 2008. godine predviđena zabrana diskriminacije po osnovu zapošljavanja i u toku rada, kao i neposredne i posredne diskriminacije u oblasti radnih odnosa.
Iz tog Vladinog resora navode da se prema istraživanju iz 2010. godine o prisustvu mobinga na radnom mjestu, 7,4 odsto ispitanika izjasnilo da je bilo žrtva mobinga.
Tako nizak procenat objašnjavaju uticajem socioloških i kulturnih faktora sredine u kojoj postoji jak osjećaj stida da bilo ko ne sazna za takve probleme.
„Najveće učešće ispitanika među zaposlenima je u kategoriji od 25 do 36 godina, a najveći stepen mobinga je u kategoriji od 18 do 25 godina godina i to u kumulativnom procentu od 17,8 odsto, što na bivšem, a što na sadašnjem radnom mjestu”, kazali su iz Ministarstva.
Najveći stepen zlostavljanja zaposlenih izražen je kod stručnih kadrova, petog i sedmog stepena, a posmatrano u odnosu na sadašnje i bivše radno mjesto, u iznosu od oko 22 odsto ispitanika.
Prema sektorima, najlošija situacija je zabilježena u tercijarnom i kvartalnom sektoru, dok primarni sektor bilježi najmanji procenat zlostavljanja zaposlenih, kumulativno oko deset odsto.
Posmatrano po teritorijalnom principu, najveće procentualno učešće mobinga kod zaposlenih je približno isto u središnjem i primorskom dijelu.
Na sjeveru je zabilježen najmanji procenat na nivou od 2,2 odsto ispitanika na sadašnjem radnom mjestu, odnosno 7,8 odsto na bivšem poslu.
U Ministarstvu smatraju da je takav odgovor uslovljen i strahom zaposlenih na sjeveru od gubitka radnog mjesta, usljed veće nemogućnosti pronalaska novog, u odnosu na razvijenije regione.
Što se tiče poslodavaca, na sadašnjem radnom mjestu nizak je procenat maltretiranja i zlostavljanja, 1,9 odsto, a na bivšem poslu taj procenat je 20,8 odsto. U drugom slučaju nije poznato da li su poslodavci na bivšem radnom mjestu bili u ulozi zaposlenog ili poslodavca.
I kod poslodavaca postoji izraženo viđenje da su lične karakteristika počinitelja (52,8 odsto) dominantni razlog pojave mobinga u radnom procesu, dok je na drugom mjestu kao uzrok ove pojave navedena konkurencija na radnom mjestu.
