Crnogorski građani i građanke manje se sjećaju žena kao ličnosti od uticaja i važnosti u poređenju sa muškarcima koji su obilježili crnogorsku istoriju ili sadašnjost, što ukazuje na potrebu da se obrazovni sistem više posveti istoriji iz ženskog ugla i prepoznavanju doprinosa žena u različitim oblastima.
To je pokazalo istraživanje „Stavovi građana Crne Gore o rodnoj ravnopravnosti i testiranje ideja kampanje o rodnoj ravnopravnosti“, koje je za potrebe nevladinih organizacija Juventas i Unije srednjoškolace Crne Gore, tokom aprila ove godine na uzorku od 804 punoljetna građanina Crne Gore, sprovela agencija Stars up.
„Na pitanje da navedu tri poznata muškarca i tri žene koji su obilježili crnogorsku istoriju, 34 odsto nije moglo navesti ime jednog muškarca, a 66 odsto žene, udio ispitanika/ca koji/e u istraživanju nisu mogli/e da nevedu nijednu, dva muškarca nije moglo navesti 46 odsto spitanih, dok 75 odsto nije moglo navesti dvije žene“, kaže se u saopštenju Juventasa.
Pojasnili su da, kada su u pitanju tri poznate osobe, na ovo pitanje otvorenog karaktera, odgovor nije dala većina ispitanika.
„Tako 63 odsto nije navelo tri muškarca, a 83 odsto nije navelo imena tri žene koje su obilježile crnogorsku istoriju. Najčešće pomenuti muškarci su: Petar II Petrović Njegoš. Kralj Nikola Petrović, Marko Miljanov Popović i Milo Đukanović. Najčešće pomenute žene su: Kraljica Jelena Savojska, Kraljica Milena Petrović, Princeza Ksenija Petrović Njegoš, Mileva Lajović Lalatović i Olga Golović“, navodi se u saopštenju.
Iz Juventasa su kazali da, iako su kroz istoriju mnoge žene u Crnoj Gori imale značajan uticaj, nisu bile prepoznate ili su bile zanemarene u zapisima, medijima i u obrazovnim programima.
„To znači da ljudi jednostavno nisu imali priliku da čuju za mnoge uticajne žene u Crnoj Gori. Često povezivanje određene uloge i osobine sa muškarcima ili ženama dovelo je do prisustva brojnih stereotipa. Muškarci su se tradicionalno povezivali sa ulogama lidera i javnim životom. Ovakvi stereotipi utiču na percepciju ljudi o tome ko se smatra uticajnim“, naveli su iz Juventasa.
Ukazali su da su muškarci često više zastupljeni u medijima, politici, nauci, sportu i drugim javnim sferama, čime se povećava njihova prepoznatljivost i uticaj u očima javnosti.
„Obrazovni sistem koji ne posvećuje dovoljno pažnje ženama. Škole i obrazovni programi više favorizuju priče i postignuća muškaraca. U udžbenicima i predavanjima više se pominju muškarci, pa ih populacija češće pamti“, istakli su iz Juventasa.
Kaži i da trenutna društvena i politička klima bitno utiče na to koje ličnosti ljudi smatraju uticajnim, a kako pokrivaju dominantno pozicije moći, muškarci su prisutniji u u vijestima i popularnoj kulturi.
„Crnogorsko društvo, tj. naša i dalje izražena patrijarhalnost doprinose tome kako se vrednuju doprinosi muškaraca i žena“, istakli su iz Juventasa.
Prema njihovim riječima, ovo su samo neki od razloga neprepoznatiljivosti uticajnih žena.
„Jedna od preporuka je da se obrazovni sistem posveti više istoriji iz ženskog ugla, uz prepoznavanje doprinosa žena u različitim oblastima. Podaci istraživanja govore i da je potrebno veću pažnju u medijima i u sistemu obrazovaja posvetiti crnogorskoj istoriji na način koji doprinosi opštoj društvenoj koheziji“, zaključili su iz Juventasa.
Istraživanje je dio projekta “Brisanje rodnih stereotipa i predrasuda”, kojeg realizuje Juventas u saradnji sa Unijom srednjoškolaca Crne Gore, a finansira ga Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava.
