U crnogorskim zatvorima prosječno je mjesečno radno angažovano oko 252 zatvorenika, od čega 237 osuđenika i 15 pritvorenika, pokazao je Izvještaj o radu i stanju u oblastima iz nadležnsoti Uprave za izvršenje krivičnih sankija (UIKS) za 2024. godinu.
Ova praksa se sprovodi u skladu sa Zakonom o izvršenju kazni zatvora, novčane kazne i mjera bezbjednosti, sa ciljem resocijalizacije zatvorenika i održavanja stabilnosti unutar zatvorskog sistema.
Zatvorenici su uključeni u različite radne aktivnosti, uključujući stolarske, bravarske, električarske, automehaničarske, krojačke i elektro radionice. Takođe, angažovani su na farmama, održavanju objekata, radu u kotlarnici, kuhinji, magacinu, zatvorskoj prodavnici, kao i na poslovima redara. Za svoj rad primaju naknadu u visini od najmanje 30 odsto minimalne neto zarade, a tokom godine isplaćeno je ukupno 319.455 eura, odnosno prosječno 26.621,25 eura mjesečno.
U Odjeljenju za žene Zatvora za duge kazne, od 19 zatvorenica,11 je bilo radno angažovano na poslovima održavanja higijene, u vešeraju i krojačkoj radionici. Pored toga, četiri zatvorenice su učestvovale u izradi suvenira, pri čemu je u periodu od februara do aprila 2023. godine proizvedeno 49.223 suvenira u saradnji sa firmom “Milikić Company”.
Pritvorenici u Istražnom zatvoru Podgorica i Zatvoru Bijelo Polje takođe imaju mogućnost radnog angažovanja, uz odobrenje nadležnih sudskih organa i procjenu bezbjednosnih rizika. Oni su najčešće angažovani na poslovima održavanja higijene i podjele hrane, a povremeno i na građevinskim radovima. U prosjeku, mjesečno je radno angažovano 16 pritvorenika u Istražnom zatvoru Podgorica i 14 u Zatvoru Bijelo Polje.
Redovne obuke
Ova praksa radnog angažovanja zatvorenika doprinosi njihovoj rehabilitaciji, sticanju radnih navika i vještina, te olakšava reintegraciju u društvo nakon odsluženja kazne.
U tom cilju redovno se organizuju i obuke zatvorenika, a prošle godine su realizovane one na poslovima proizvodnje, odnosno sklapanja nakita od bižuterije i preslikača za turističke suvenire., kao i za devet polaznika za poslove stolara i četiri za poslove zavarivača.
Takođe u okviru saradnje sa NVO Juventas obavljeneobuke za 15 zatvorenika, od čega 12 zatvorenika osposobljeno za poslove pomoćnog radnika u kuhinji, dok su tri završila obuku za pomoćnog molera.
Iza rešetaka 203 stranih državljana
U UIKS-u je na kraju 2024. godine bio 1.191 zatvorenik, od kojih je 203 stranih državljana. Od ukupnog broja 544 je osuđenih (491 državljana Crne Gore i 53 stranih državljana) i 647 pritvorenika (497 državljana CG i 150 stranih državljana).
Tokom godine u sva četiri zatvora primljeno je 1.983, a otpušteno 1.889 uhapšenih.
Od ukupnog broja uhapšenih i sprovedenih u UIKS tokom prošle godine bilo je 405 stranih državljana (175 osuđenih i 230 pritvorenih osoba) i 1.578 državljana Crne Gore (846 osuđenih, 732 pritvorenih).
Među otpuštenima je bilo 380 stranaca (173 osuđenih i 207 pritvorenih) i 1.507 državljana Crne Gore (849 osuđenih i 658 pritvorenih).
