Panel-diskusija pod nazivom “Bošnjački nacionalni identitet početkom 21. vijek” održana je u Podgorici, kao drugi dio projekta u organizaciji i koordinaciji mr Seada Šahmana.
Govorili su akademik Šerbo Rastoder i doc. dr Erma Ramić-Kunić sa Instituta za jezik Univerziteta u Sarajevu.
Šahman je ukazao je na današnju zbilju Bošnjaka u Crnoj Gori koju karakteriše uglavnom ekonomska nerazvijenost sredina koje naseljavaju, ogromna naslonjenost na socijalne servise, nedostatak odgovarajućeg ljudskog resursa, ali i nedovoljno razvijene institucije i nevladina udruženja.
“Naša nastojanja nijesu subverzivna, već dobrosusjedska, uz izraženu spremnost za izgradnju društva različitosti. Inkluzija, bez asimilacije. Takvu hipotezu potkrepljuju brojni primjeri, a jedan od najeklatantnijih su i naše iseljeničke zajednice - dijaspora koja decenijama unazad bivstvuje na prostorima Zapadne Evrope, SAD, zemalja regiona, ali i Republike Turske”, kazao je Šahman u uvodnom izlaganju.
Površno grbanje po istorijskom nasljeđu
Rastoder je govorio o “istorijskim grijehovima” Bošnjaka ukazavši na dekonstrukciju stereotipa i lažnu istorijsku naraciju nastalu u balkanskim i zapadnim istoriografijama u interpretaciji, suštine, karaktera i sadržaja vladavine Osmanlija.
“U tom kontekstu su Bošnjaci prepoznati kao lojalni sljedbenici politike Osmanskog carstva poprimili negativan obrazac “Turaka” i Osmanskog nasljedstva i time sebe izložili da plaćaju istorijsku krivicu nastalu u iskrivljenoj i konstruisanoj naraciji koja nije utemeljena na činjenicama, nego na emocijama”, kazao je Rastoder.
On je naveo da je pokušaj identifikacije tih navodnih “istorijskih grijehova Bošnjaka“ samo površno grebanje po istorijskom nasljeđu koje je protivurječno i višeslojno.
Jezik kao sastavni dio identiteta
Ramić-Kunić ukazala je da je jezik sastavni dio nacionalnog identiteta jednog naroda.
“Bosanski jezik ima svoju viševjekovnu istoriju čemu svjedoče pisani spomenici iz najranijeg perioda pisane riječi - srednjeg vijeka. Neki od rukopisa bosanske pisane tradicije pronađeni su u Crnoj Gori i u 19. vijeku odneseni su u Rusiju”, naglasila je Ramić-Kunić.
Ona je dodala da se jedan od spomenika koji je pisan u srednjovjekovnoj Bosni - Divoševo evanđelje, iz 14. vijeka čuva u Manastirskoj riznici na Cetinju i dan danas.
Projekat je podržan od Fonda za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava, a u ime ove institucije skupu je prisustvovala Željka Raščanin.
