Kako podsjećaju, u Crnoj Gori se sprovodi Nacionalni program ranog otkrivanja raka debelog crijeva koji uključuje žene i muškarce starosti od 50 do 74 godine. Kao dio prevencije raka debelog crijeva, sprovodi se test na okultno krvarenja u stolici, odnosno prisustvo krvi u stolici na dvije godine. Stope obolijevanja rastu sa godinama starosti i najviše su kod muškaraca između 70 i 74 godine, a kod žena iznad 75 godina života. Zabrinjava porast broja oboljelih kod osoba mlađih od 40 godina. Petogodišnje preživljavanje bolesnika sa metastatskim karcinomom debelog crijeva je skromnih 12%, u poređenju sa lokalizovanom bolešću kod koje iznosi oko 90%.
„Svaki četvrti pacijent u Crnoj Gorikome sedijagnostikuje karcinom debelog crijevaobrati se ljekaru kasno, u metastatskoj fazi bolesti i zato je neophodno da svi stariji od 50 godina jednom godišnje urade kontrolne testove, a ukoliko imaju učestale stomačne probleme, bez obzira na godine, obavezno je da se jave izabranom ljekaru“ poručuju iz Crnogorskog udruženja medikalnih onkologa, povodom pokretanja kampanje i obilježavanja mjeseca marta kojije u cijelom svijetu posvećen borbi protiv raka debelog crijeva.
U saopštenju se navodi da ukoliko se rak debelog crijeva otkrije na vrijeme, čak 90% pacijenata bi imalo uspješno liječenje.
„Znamo da je taj trenutak u kom doktor saopštava dijagnozu raka emotivni šok i da posle te spoznaje više ništa nije isto. Zato i pokrećemo nacionalnu kampanju ’Slušajte svoj stomak’, jer želimo da zajedno podignemo svijest o raku debelog crijeva i o tome koliko je važno da seobratiteljekaru na vrijeme, ukoliko primjetite neke od simptoma”, izjavila je doktorka Sanja Lekić, Direktorka Instituta za onkologiju Kliničkog Centra Crne Gore.
Kako dodaje nije jednostavno sa porodicom ili ljekarom pričati o radu vaših crijeva ili kakva vam je stolica, ali treba imati u vidu da život može da vam zavisi od toga.
“Svako od nas ima u okruženju prijatelja ili člana porodice kome je dijagnostikovan rak debelog crijeva. Zato bi, svako stariji od 50 godina trebalo da uradi kolonoskopski pregled. Ako gubite u tjelesnoj masi, imate učestale grčeve u trbuhu ili primijetite krv u stolici, bez obzira na godine, obratite se ljekaru i odmah uradite test na postojanje krvi u stolici”, izjavila je doktorka i onklolog Nevenka Lukovac – Janjić.
Dodala je da je prevencija najbolji način borbe protiv malignih bolesti. Na neke faktore koji dovode do karcinoma raka debelog crijeva, kako kaže, možemo, a na neke ne možemo uticati.
„Faktori na koje ne možemo uticati su: starost, pol i nasleđe. Ali, postoje faktori na koje i te kako možemo uticati, pa zato nemojte da pušite, nemojte da konzumirate alkohol, zdravo se hranite, unosite što veću količinu svježeg voća i povrća, konzumirajte žitarice od punog zrna, izbjegavajte konzerviranu hranu, dimljene proizvode i trudite se da vodite zdrave stilove života“, navela je u saopštenju.
Prema riječima onkologa Nikole Milaševića, rak debelog crijeva je treći vodeći uzrok umiranja od maligniteta u Crnoj Gori, kao i da je neophodan kontinuirani rad na podizanju svijesti o tom problemu.
„Skrining program za rano otkrivanje karcinoma raka debelog crijeva u Crnoj Gori je započet 2013. godine i sastoji se od testiranja asimptomske, zdrave populacije, na prisustvo male količine krvi u stolici, takozvani FOBT (fecal occult blood test), koji se ponavlja na svake dvije godine”, kazao je on.
