Rast kineskog uvoza, kako bi se nadoknadila smanjena domaća proizvodnja, prouzrokovao je skok cijena uglja u Evropi na najviši nivo u 18 mjeseci, dok cijene u Australiji bilježe prvi godišnji dobitak još od 2010. godine.
Zbog slabije potražnje komunalnih preduzeća koja su željela da smanje zagađenje i usljed mišljenja Međunarodne agencije za energiju da je “zlatni vijek” za ovo gorivo u Kini završio, cijene uglja su se na početku godine nalazile blizu decenijskog minimuma. Danas, trgovci mjere kolike su šanse da ekstremne vremenske neprilike pogode glavne svjetske proizvođače uglja kao i da Kina poveća uvoz, što su faktori koji bi mogli još više povećati cijene energenta.
“To je roba koja je bila na klizavom terenu tokom prethodne četiri godine i sada bilježi fantastičan oporavak”, kaže Erik Stavset, analitičar u “Arctic Securities” u Oslu.
Meteorološki fenomen La Ninja, mogao bi dodatno podstaknuti rast cijena uglja. Posljednji put se to desilo 2010. i 2011. godine kad su obilne kiše poplavile rudnike u Australiji i Indoneziji, najvećim svjetskim izvoznicima uglja.
Japanska meteorološka agencija je u petak saopštila da se La Ninja već formira i da postoji 70 odsto šansi da će trajati i tokom zime, što je u suprotnosti sa procjenama američke meteorološke službe koja je smanjila šanse za formiranje, sa 75% u julu, na 35% do 45 odsto. Australija procjenjuje da postoji 50 odsto šansi da se La Ninja formira.
El Ninjo je klimatski fenomen koji se javlja kad temperatura vode u Tihom okeanu postane abnormalno visoka. Uticaj La Ninje, pojave kada se voda u istočnom Tihom okeanu nakon El Ninja hladi, nije toliko ozbiljan, ali se povezuje sa poplavama i sušama.
Cink je u ovoj godini roba sa najboljim performansama, a ni ugalj ne zaostaje, piše Blumberg.
Ugovori za isporuku za naredni kvartal u Amsterdamu, Roterdamu i Antverpenu skočili su 30 odsto u ovoj godini, a u Australiji 40 odsto. Poređenja radi, Blumbergov indeks 24 sirovine, koji ne uključuje ugalj, porastao je u ovoj godini 7,9 odsto.
Cijene uglja su 2011. u Australiji bile duplo veće nego danas, kada je La Ninja izazvao haos u proizvodnji i transportu u Australiji i Južnoaftričkoj Republici, podsjeća Blumberg.
“U najgorem “La Ninja scenariju” ceijne uglja u Evropi mogle bi u naredna dva kvartala skočiti 18 odnosno 27 odsto”, smatra Diana Bacila, analitičar u konsultantskoj firmi “Nena AS” iz Osla.
Analitičari “Citigroup” su u julu rekli da bi cijene uglja u Aziji mogle skočiti čak 50 odsto, ako padavine prouzrokovane meteorološkim fenomenom budu gore nego što se očekuje, što bi uz smanjenu kinesku proizvodnju moglo dodatno pritisnuti tržište.
Kineski uvoz je u avgustu porastao na najviši nivo od decembra 2014. godine, nakon što je domaća proizvodnja opala usljed nastojanja da se obuzda hiperprodukcija, zatvore neprofitabilni rudnici i smanji zagađenje.
S druge strane, u Indiji je, Coal India Ltd., najveći svjetski proizvođač uglja, prošle sedmice zabilježio najnižu proizvodnju u posljednje tri godine nakon što su jake kiše i radnički štrajkovi uzrokovali smanjenje proizvodnje. Rudari zahtjevaju više radnih mjesta i veće plate.
Ali i bez vremenskih nepogoda ugalj ima potencijala za rast. Slabija ponuda na tržištu i rast kineskog uvoza su snažni faktori, kažu analitičari.
