Sci/Tech

Vremeplov: 15. januar 2001.

Na današnji dan: Pokrenuta Wikipedia

Višejezična, na Webu zasnovana enciklopedija slobodnog sadržaja Wikipedia pokrenuta je na današnji dan prije tačno 20 godina, a osnovali su je Amerikanci Džimi Vejls i Lari Sanger.

Na današnji dan: Pokrenuta Wikipedia Foto: Wikimedia
Vremeplov Analitike
Vremeplov AnalitikeAutor
Portal Analitika - ArhivaIzvor

Ona postoji kao „wiki“, što znači da se njen sadržaj kreira u saradnji sa brojnim volonterima, zahvaljujući čemu sadržaj većine članaka može da mijenja veliki broj autora. Projekat je započet kao dodatak stručno pisanoj i do sada ugašenoj Nupediji. Wikipedijom danas rukovodi neprofitna organizacija Wikimedija.

Na ovoj online enciklopediji nalazi se više od miliona članaka na 306 jezičkih varijacija, uključujući 6,2 miliona članaka na engleskom jeziku. Ključni razlog uspjeha ove internet-enciklopedije su dobrovoljci koji pišu članke širom svijeta. Popularnost Wikipedije raste od prvog dana, zbog čega djeluje stimulativno na stvaranje drugih projekata od opšteg interesa.

Stranice na Wikipediji svakog mjeseca uređuje više od 280.000 autora i urednika članaka. Od autora članaka zahtijeva se da održavaju određeni nivo neutračnosti i objektivnosti. Wikipedia danas spade među 13 najposjećenijih sajtova na svijetu, a ujedno je I najposjećeniji neprofitni sajt na svijetu.

Wikipedia je jedan od 13 projekata fondacije Wikimedia. Osim ove baze svjetskog znanja tu spadaju i

Wikibooks – udžbenici, knjige i bilješke. Wikibooks ima za cilj da stvori zbirku besplatnih izvora e-knjiga, uključujući udžbenike, komentarisane tekstove, uputstva za upotrebu i priručnike.

Wiktionary – rječnik za oko 170 jezika. Wiktionary je besplatan višejezični riječnik. Cilj projekta je da opiše sve riječi svih jezika. Uključuje jezičke resurse kao što su tezaurus, vodič za rime i jezičke statistike.

Wikiquote – pretraživa baza citata iz knjiga, filmova, izreka… Wikiquote je internet kolekcija citata uglednih ljudi i kreativnih djela na više od 75 jezika. Takođe uključuje poslovice, mnemotehniku i slogane.

Wikimedia Commons – 47 miliona slika, fotografija, video zapisa i muzičkih fajlova, čiji se broj povećava. Wikimedia Commons najveća je svjetska besplatna biblioteka ilustracija, fotografija, crteža, video zapisa i muzike.

Wikisource – Besplatna biblioteka. Wikisource je biblioteka slobodnih licenciranih izvornih tekstova i istorijskih dokumenata, uključujući poeziju, vladine dokumente, ustave mnogih zemalja i opštu literaturu.

Wikiversity - Pristup resursima za učenje, projektima i istraživanjima na bilo kojem nivou studija. Wikiversity je posvećen resursima za učenje, projektima učenja i istraživanjima za upotrebu na svim nivoima, vrstama i stilovima obrazovanja.

Wikispecies – Besplatni direktorijum vrsta. Wikispecies je baza podataka za taksonomiju koja pokriva žive i fosilne predstavnike animalije, planta, gljive, bakterija, arheja, protiste i svih drugih oblika života.

Wikidata – Baza podataka o strukturisanim informacijama koje su zajednički uređivane. Wikidata djeluje kao centralno skladište strukturisanih podataka za Wikimedia projekte. Strukturiranje podataka u mašinski čitljiv format olakšava pregled, pretraživanje, uređivanje, upotrebu i ponovnu upotrebu fajlova.

MediaWiki – Softverska platforma koja omogućava Wikipediju MediaWiki je besplatni wiki softver otvorenog koda koji svako može da koristiti i razvija. To je platforma na kojoj se grade Wikimedijini projekti.

Wikivoyage – turistički vodič. Wikivoyage ima za cilj stvaranje najvećeg besplatnog, cjelovitog i ažurnog svjetskog turističkog vodiča na svijetu.

Wikinews – Besplatni izvor vijesti. Wikinews pruža besplatan alternativni sadržaj komercijalnim vijestima s člancima koji se provjeravaju i recenziraju.

Meta-Wiki – Softverski alat za koordinaciju projekata za globalnu saradnju. Meta-Wiki je projekat koji se koristi kao centralno čvorište za različite zadatke koordinacije i organizacije, poput diskusija koje utiču na više wikija ili planiranja predstojećih događaja.

Osim ovoga fondacija Wikimedia ima i 179 pokreta koji podstiču različitost, kao i dvadesetak kampanja koje paralelno vodi. Da bi unaprijedili ovu ogromnu bazu besplatno dostupnih informacija ljudima širom planete korisnici imaju mogućnost i da doniraju iznos koji požele.





Portal Analitika