Giljotina, je mehanička naprava - nazvana po čovjeku koji je predložio njenu upotrebu, ljekaru Žozefu Giljotenu. Služila je za izvršenje smrtne kazne nad osuđenicima.
Ova mehanička sprava je bila zamjena za sjekiru kojom se vjekovima prije toga u Francuskoj obavljala egzekucija nad osuđenikom.
Slična sprava je upotrebljavana u Škotskoj od 1564. godine do 1708. godine i zvali su je Škotska Djevica (Scottish Maiden). A u knjizi Aleksandra Dime Grof Monte Kristo slična sprava se opisuje kao italijansko oružje smrti – mandaia.
Giljotina je karakteristična po velikom, teškom i oštrom sječivu koje se, sa velike visine, vertikalno spušta – pada na potiljak žrtve i odsijeca joj glavu. Ideju o upotrebi, radi humanijeg načina izvršenja smrtne kazne, predložio je 1792. godine Giljoten, koji je, kao poslanik u Francuskoj narodnoj skupštini, predložio giljotinu kao sredstvo humanijeg izvršenja smrtne kazne.
Pored ove ideje o giljotini Giljoten predložio i zabranu javnog izvršenja kazne. Samo prva ideja je prihvaćena, pa su glavni francuski izvršilac – dželat Šarl Anri Sanson i njemački majstor Tobijas Šmit napravili prvi prototip giljotine.
Iako danas postoji pogrešno timačenje da je Giljoten čovjek koji je napravio giljotinu, on je samo izdejstvovao da zakon o giljotini bude prihvaćen u skupštini, a nije učestvovao u njenoj izradi i osmišljavanju.
