Krimski rat je počeo 1853, a završio je 1856. godine. Vodio se između Rusije i alijanse koju su sačinjavali Ujedinjeno Kraljevstvo, Francuska, Osmansko carstvo i italijanska Kraljevina Pijemont.
Rat su odlikovale katastrofalne odluke zapovjednog kadra Alijanse i loša logistika svih zaraćenih strana, koja je za rezultat imala velike gubitke nevezane za ratne operacije. Sukob se vodio za prevlast na Balkanu, Dardanelima i Bliskom istoku.
Rusija je izgubila dio Besarabije i protektorat nad dunavskim kneževinama, kao i pravo držanja ratne flote u Crnom moru.
Krimski rat se pokazao kao trenutak istine za Rusiju. Rat je oslabio vojsku, isušio riznicu novca i potkopao uticaj Rusije u Evropi. Ovako oslabljenoj Rusiji, bile su potrebne decenije da se oporavi.
Poniženje je prisililo pripadnike ruske obrazovane elite da pronađu uzroke, kao i same probleme Carstva i da prepoznaju potrebu za temeljnim reformama. Oni su vidjeli brzu modernizaciju zemlje kao jedini način vraćanja statusa evropske sile.
Rat je tako bio katalizator reformi ruskih socijalnih institucija, uključujući kmetstvo, pravdu, lokalnu samoupravu, obrazovanje i vojnu službu. U novije vrijeme, naučnici su takođe skrenuli pažnju na uticaj Krimskog rata na razvoj ruskog nacionalističkog diskursa.
