"Naše organizacije decenijama rade na pitanjima suočavanja sa prošlošću, i u tom kontekstu cijenimo značajnim postavljanje spomen obilježja na mjesta na kojima su počinjeni zločini. Tim prije nam je važno da takvi akti budu u skladu sa crnogorskim pravnim okvirom. Stoga, očekujemo da javnost obavijestite o zakonskom osnovu za postavljanje spomen-ploče," stoji u dopisu poslatom Ministarstvu odbrane i Ministarstvu vanjskih poslova.
ANIMA, HRA i CGO su podsjetili i da su se, u cilju postavljanja spomen-obilježja na mjestu nekadašnjeg vojnog logora JNA u Morinju, obraćali nadležnima u Opštini Kotor, u skladu sa Zakonom o spomen-obilježjima.
Tokom 2019. godine, ANIMA je tadašnjem opštinskom rukovodstvu dostavila Inicijativu za podizanje spomen obilježja na mjestu na kome je JNA u Morinju organizovala Centar za prihvat zarobljenika iz Hrvatske, poznat kao logor Morinj, u kojem su u nečovječnim uslovima bile zatvorene 292 osobe sa područja Dubrovnika od 3.10.1991. do 18.8.1992. godine. S inicijativom su upoznali i predsjednika Crne Gore, tadašnjeg predsjednika Vlade, predsjednika Skupštine, ministre pravde i odbrane, kao i Generalni konzulat Republike Hrvatske u Crnoj Gori. Predsjednik države je u odgovoru uputio Animu na opštinu Kotor, a iz opštine je tada od Anime zatraženo da, u svojstvu nekoga ko sam namjerava da podigne spomenik, ispuni niz uslova.
Zatim su HRA, ANIMA i CGO ponovo u septembru 2021. godine zajednički ponovile zahtjev nadležnima u Opštini Kotor apelujući na njih da se sami, u javnom interesu i u skladu s pomenutim Zakonom, potrude oko podizanja spomen-obilježja. Na ovaj zahtjev ni od predsjednika Opštine, Vladimira Jokića, ni od sekretarke Sekretarijata za kulturu, sport i društvene djelatnosti, Tatjane Kriještorac, ni predsjednice Skupštine opštine Kotor, Maje Mršulje, nikada nije stigao odgovor, navode iz ove tri NVO.
Ipak, dodaju da ohrabruju javno iznešeni stav gradonačelnika Jokića da podržava inicijativu za podizanjem spomen-obilježja na tom mjestu u skladu s pravosnažno utvrđenim činjenicama iz sudske presude.
"Podsjećamo, 2013. godine je Viši sud u Podgorici utvrdio odgovornost četiri osobe za ratne zločine nad zatvorenicima u Morinju, a 2014. je Apelacioni sud Crne Gore potvrdio i učinio pravosnažnom. Presudom je utvrđeno da su u Sabirnom centru Morinj zatvorenici bili izloženi fizičkom zlostavljanju, kao i da je tamo vladala atmosfera terora i straha za goli život kome su oštećeni bili neprestano izloženi", zaključuje se u saopštenju.
