Arbija je u našu istoriju ušla bajonetima i plotunima u prsa domoljuba 1918. godine. Tu činjenicu politička i naučna elita nikada nije respektovala. Nego je snishodljivo podupirala njene interese u zemlji, očekujući, narodski rečeno, izdajničku nagradu, zato nam danas država „visi nad ponorom“.
Takvu sudbinu, da budemo predmet beogradskih teritorijalnih ambicija, dugujemo geografskom položaju koji nas čini geostrateškim problemom.
Njegovo rješenje ne počiva na sili pravnih argumenata, koji štite jednu suverenu zemlju od aneksije i okupacije, ispisanih u povelji Ujedinjenih nacija, nego u argumentu sile koja stanuje u Beogradu. Ona uvijek pretegne kad je Crna Gora u pitanju. Poslije Prvoga svjetskoga rata, 1919. godine, Srbija je, podupirući se vojnom silom Francuske i međunarodne zajednice, oružano nasrnula na onovremenih 300.000, u ratnim okolnostima izgladnjelih, izmorenih i španskom groznicom (španjolicom) desetkovanih stanovnika Crne Gore, čija je vojska bila deportovana u logore, okupirala ih i zemlju anektirala.
Na isti način, ali podupirući se silom JNA i savezne UDBA-e, srušila je crnogorsko komunističko rukovodstvo 1989. godine i ponovo je anektirala zemlju, doduše, neformalno. U avgustu 2020. godine, osnažena diplomatskom silom Rusije i Evropske unije, Srpskom crkvom, cijelom opozicijom i kriminalcima srušila je ustavni poredak zemlje. Dakle, poslovično, u nepravilnim vremenskim razmacima, nijesmo se u stanju odbranit od sile koja stanuje u Beogradu i pretenduje na naše tržište i izlaz na Jadran. Zato se Crna Gora danas ponovo suočava sa tri velika unutrašnjopolitička i tri velika spoljnjopolitička problema, koji prijete da presude njenoj nezavisnosti.
Unutrašnji problemi
Unutrašnjopolitički su: prvi - nelojalna državna administracija koja radi protiv interesa države kojom upravlja; drugi - najmoćnije političke partije i pojedinci pretpostavljaju državne i nacionalne interese ličnim i partijskim i treći - umjesto institucija pohlepne političke ličnosti vode zemlju u haos i dužničko ropstvo.
Vlada i polovina stanovništva zalažu se da zemlju anektira Srbija, a jedna četvrtina okolne države doživljava matičnim. Korumpirana novcem iz Srbije i entiteta BiH Republike Srpske, vlast izborne pobjede ostvaruju na isti način - korupcijom. Na javnoj sceni zagovara takozvanu narodnu vlast, koja nije narodna, nego grupe ljudi koji su je uzurpirali u korist tajkuna iz Beograda i Banjaluke. Za nju je beogradski špijun ili popovski mračnjak „narod“, a veleizdajnička politika „tradicionalna Crna Gora“.
Srpstvo koristi kao ekskluzivnu nacionalističku ideologiju, sadržajno nacističku, kojom inspirišu radikalne ekstremiste naoružane mržnjom prema Crnoj Gori, da joj nasiljem presude kao državi. Takva politika je skandalozna i sramotna za vladu jedne suverene zemlje. Iza nje proviruje jezovita sakrivena ruka beogradske tajne službe. Posredstvom kvislinga, s Crnogorcima manipuliše da ih spriječi da urede državu. Zato su državne vlasti preusmjerile narodnu ozlojeđenost socijalnim statusom na Crnu Goru i uspostavili totalitarizam zasnovan na srpskoj naciji i svetosavlju.
Takvom vrstom verbalne agresije prijete da naprave nepremostivi jaz između Crnogoraca i Srba. Istovremeno, svemu crnogorskome daju izrugujuće značenje ili ga povezuju sa zločinačkim pokretima iz Drugoga svjetskoga rata, raspirujući podjele i šireći strahove kod Srba, što će na koncu uzrokovati zlo i nesreću.
U vrijeme velikih problema sa kojima se suočava naše društvo, i pokušaja da se okupimo oko jednoga cilja - spašavanja zemlje u kojoj politička situacija tendira haosu i aneksiji - najmoćniji su zainteresovani samo za sticanje koristi. Tako se dobijaju neke lokalne bitke, ali gubi rat. Takva država nema budućnosti. Posljedično, narod gubi vjeru u nju, i u tim okolnostima iz Beograda se nudi politička figura da je izvuče iz krize.
Tako je i 1918. i 1989. godine, kralju Nikoli, odnosno, komunističkom rukovodstvu pretpostavljen kralj Petar, a u drugom slučaju Slobodan Milošević. Većina ih je prihvatila i ustoličila, a onda je slomljen ustavni poredak i oba puta zemlja anektirana.
Pohlepne ličnosti iz vlasti zemlju vode u politički haos i dužničko ropstvo. Pretprošle godine su je zadužile za enormmih 750 miliona eura. Tako da je ukupan državni dug na dan 31. decembar 2021. godine iznosio 4,09 milijardi eura ili 83,27 odsto bruto domaćeg proizvoda. Rebalansom budžeta koncem ove godine ili početkom naredne zadužiće je za još 350 miliona eura. Taj dug dovodi u pitanje uporišne privredne tačke koje su u državnome vlasništvu, i na kojima počiva državni suverenitet - Luku Bar, Željezničku infrastrukturu, Elektroprivredu, Rudnik uglja u Pljevljima, Aluminijski kombinat, Aerodrome i Morsko dobro.
U slučaju bankrota pale bi u sekvestar i pošle na međunarodnu dražbu. Zainteresovanih ima i već su bile predmet razgovora između aktuelne vlasti i njihovih beogradskih patrona. Bez njih u državnom vlasništvu, Crna Gora bi bila teritorija na koju bi suverena prava vršile zemlje povjerioci ili kupci tih privrednih društava.
Spoljnopolitički problemi
Tri velika spoljnopolitička problema su: prvi - fokus međunarodne zajednice je na rješavanju srpsko-albanskoga spora; drugi - snaženje desničarskih pokreta u Evropi, sklonih da s Rusijom i Srbijom podijele interesne sfere na Balkanu i Evropi i treći - Srbija, vojno najmoćnija centralnobalkanska država, prijeteći gleda u pravcu Crne Gore.
Međunarodna zajednica se riješila da razriješi srpsko-albanski spor. Rješenje je nemušto upakovala u projekat ekonomske saradnje zemalja Zapadnoga Balkana, eufemistički nazvanog „Otvoreni Balkan“. Sa stanovišta Evropske unije i Amerike tako umišljaju da privrednim povezivanjem Albanije i Srbije relaksiraju njihove odnose, povijesno opterećene međusobnim nepovjerenjem i mržnjom i posebno nedavnim ratom na Kosovu. Istovremeno, i da povežu djelove njihovih naroda koji žive u okolnim državama - Bosni, Crnoj Gori, Kosovu i Sjevernoj Makedoniji. Ali i da ih uklone sa „šaltera“ za prijem u
Evropsku uniju. Rusija, koja podržava projekat, u tome vidi šansu da na Zapadnom Balkanu bez granica, posredstvom Srbije, protegne svoj „mač“ do Jadrana. U tim okolnostima, Crna Gora će biti izložena vektoru rusko-srpsko-albanskih sila, koje će je destruirati, i dovesti u pitanje njene suverene prerogative. Konačni rezultat je Crna Gora transformisana u teritoriju, na kojoj će suverena prava vršiti okolne države.
Dominacija desničarskih partija u Švedskoj, Srbiji, Mađarskoj, Poljskoj, sad i u Italiji zastrašujuća je prijetnja evropskoj demokratiji i liberalnim vrijednostima. Desnica je pred pobjedom i u Francuskoj. Vrlo je jaka u Španiji, Holandiji i Austriji. Njena ideologija se preliva i na druge evropske države. Dobila je krila nakon što je prije neku godinu, njemačka kancelarka Angela Merkel oglasila da nije uspio projekat integracije doseljenika sa Bliskoga istoka u Njemačku. Po prirodi, stranke koje baštine desničarsku ideologiju su antiimigrantske, antiislamske, antiglobalističke i autoritarne. U ideološkim temeljima imaju ugrađen rasizam povezan sa nacionalizmom, šovinizmom i seksizmom.
Protive se Evropskoj uniji kao jedinstvenom političkom, kulturnom i privrednom organizmu. Tipični primjeri su Srpska napredna stranka Aleksandra Vučića i Putinova Jedinstvena Rusija, koje u stopu prati ovdašnji Demokratski front. Povezane ideologijom, finansirane iz Rusije, neke i iz Srbije, pretenduju da izvrše redistribuciju političke moći u Evropi, u korist nekih evropskih sila i država. Rusiju doživljavaju kao zemlju koja štiti evropske vrijednosti ugrožene od afroazijskih imigranata, a podržavaju i velikodržavne aspiracije i pretenzije Srbije na Crnu Goru.
S dozvolom velikih sila, koje je naoružavaju, Srbija je isukala aneksioni mač i prijeteći ga digla iznad Crne Gore. Ministar odbrane Srbije ističe da zahvaljujući neutralnoj politici Srbija oružje kupuje i na „zapadu“ i na „istoku“. Da bih ilustrovao razmjere naoružavanja Srbije, navešću samo nekoliko podataka. Tokom pośete predśednika Francuske Emanuela Makrona Srbiji, 2019. godine, sklopljeno je pet sporazuma u vezi vojnoga naoružanja i opreme. Od francuskih proizvođača će biti nabavljeni radari GM400, GM200 i GM60 za protivvazdušnu odbranu.
Proizvođač aviona „erbas“ će isporučiti deset višenamjenskih helikoptera H145M. Očekuje se isporuka eskadrila borbenih aviona „rafalle“ i nabavka dronova za avio-osmatranje najnovije generacije – S100 „camcopter“, od austrijskog proizvođača „Schiebel“. Samo 2021. godine nabavila je naoružanja u vrijednosti jedne milijarde i 318 miliona eura. Preduzeće Jugoimport - SDPR je te iste godine potpisalo 287 pojedinačnih ugovora sa 31 državom za nabavku naoružanja. Od Rusije su naručena četiri borbena helikoptera Mi-35M, tri transportna Mi-17V-5, dvije baterije protivvazdušne odbrane sistem Pancir-S1M. Ministarstvo odbrane je ugovorilo kupovinu i naoružanja domaće proizvodnje.
Tako da su srpske vazduhoplovne snage osposobljene za transport trupa, njihovu protivvazdušnu zaštitu i djelovanje po ciljevima koji se nalaze u neposrednom okruženju Srbije. Kopnene snage broje 22.500 profesionalnih vojnika, a priprema se i uvođenje obaveznoga služenja vojnoga roka. Ovi podaci ukazuju da se Srbija nesporno sprema za vođenje rata, u punom obimu, na cijelom centralnom i Zapadnom Balkanu.
Sastanak u Italiji
Svima koji se nadaju i vjeruju da je Americi, Evropskoj uniji i NATO-u Crna Gora strateško pitanje, koje će ih ujediniti u odbrani njenoga suvereniteta, ugasiću nadu opisom jedne scene iz 1991. godine. Sredinom te godine, povodom aneksije Crne Gore Srbiji 1990. godine, u Rimu, imao sam susret s jednim visokom funkcionerom tadašnje vladajuće Demohrišćanske stranke.
Tražio sam podršku zvanične Italije političkom pokretu na čelu s Liberalnim savezom, koji se borio za nezavisnost Crne Gore. U razgovoru mi je kazao da je Italija primarno zainteresovana za poljoprivredne proizvode iz Mađarske, kojima ona obiluje i rusko tržište. Razumljivo, jer Italiju, kao zemlju od 60 miliona stanovnika, godišnje pośeti više od 40 miliona turista koje sve treba nahraniti, i Mađarska je tu prirodan partner. Dok gladno rusko tržište vapi za čuvenim italijanskim proizvodima - obućom, parfemima, kućanskim aparatima, stilskim namještajem i drugim.
Tim povodom, kako mi je kazano, razgovarali su sa Miloševićem u vezi transporta tih roba željezničkim koridorom, koji vodi od crnogorske Luke Bar preko Srbije i Mađarske u Rusiju i obratno. Pod utiskom poznatih italijanskih aspiracija na istočnu obalu Jadrana, odgovorio im je da je saglasan da se tim koridorom transportuju robe i dodao „ali je Crna Gora moja“. Ne treba zaboraviti ni velike interese Italije u Srbiji - ukupna razmjena roba između dvije zemlje godišnje iznosi oko tri milijarde eura, pa su se, naravno, Italijani saglasili.
Odnos Njemačke prema crnogorskoj nezavisnosti najbolje odslikava jedna scena koja se odigrala odmah nakon referenduma 2006. godine, čiji ću opis ponoviti. Na nekoj večeri u Kotoru, izvjesni njemački dužnosnik, poručio je crnogorskim vlastima da porade na državnome i nacionalnome identitetu i završio riječima: „Kao što je Bundestag jednostavno konstatovao da je Crna Gora nezavisna, isto tako može jednostavno konstatovati i promjenu toga statusa“.
U to treba ukalkulisati spoljnotrgovinsku razmjenu između Njemačke i Srbije koja je 2020. godine iznosila 5,3 milijarde eura, ali i Francuske i Srbije 2018. godine - 1,1 milijardu eura, Britanije i Srbije 2020. godine iznosila je 427 miliona eura, a između Amerike i Srbije se kreće između dvije i tri stotine miliona eura. Ove zemlju sa Srbijom vežu finansijski interesi teški godišnje oko 10 milijardi eura (četvorogodišnji crnogorski budžet) i njena vojnopolitička moć koja emanira kroz srpsku manjinu u Bosni, na Kosovu i Crnoj Gori i destabilizuje region. Ukoliko je pacifizuju, respektovanjem nekih njenih teritorijalnih ambicija i interesa, dobiće „mirnu Bosnu“, i to i rade i radiće na štetu Crne Gore.
Državna administracija
Da zaključimo: crnogorska državna administracija radi u interesu aneksije zemlje Srbiji, najmoćnije političke partije i pojedinci iz opozicije pretpostavljaju državne i nacionalne interese ličnim i partijskim, a pohlepne političke ličnosti u vlasti vode zemlju u haos i dužničko ropstvo. Fokus međunarodne zajednice je na rješavanju srpsko-albanskoga spora u vrijeme snaženja desničarskih pokreta u Evropi, sklonih da sa Rusijom i Srbijom podijele interesne sfere na Balkanu i Evropi, žrtvujući Crnu Goru, dok Srbija, vojno najmoćnija centralnobalkanska država, prijeteći gleda u pravcu naše zemlje. Ovo su dobitne kombinacije za propast države i uvod u krvave sukobe.
Tu situaciju u kojoj se danas nalazi Crna Gora nedavno mi je jednostavno opisao jedan diplomatski predstavnik rečenicom „Crna Gora je geostrateško pitanje“. A takva se rješavaju mudrom državotvornom i nacionalnom politikom, kakva nije vođena i ne vodi se u nas oružanom silom ili se pred njom kapitulira. Ako ne želimo da kapituliramo, a ne želimo, onda u posljednjem momentu ponovo dižemo glas razuma i apelujemo na političku, naučnu i kulturnu javnost, da inicira osnivanje široke koalicije za odbranu domovine.
Neka svakome bude na um način na koji je 2020. godine, na avgustovskim izborima, na vlast dovedena koalicija po mjeri Beograda. Svi koji su bili spremni da ustanu protiv ustavnoga poretka i rade protiv sopstvene države, a za interese Srbije, počevši od „kamenjarki“ do akademika, uključujući i neke glupake, čije su izjave i ponašanje zastiđe za civilizovano društvo, dobili su šansu da se javno očituju.
I pored toga jedva su pobijedili sa samo jednim poslanikom više. A u njih se sipalo šakom i kapom. Kad je u pitanju zaštita crnogorskih interesa, samo se sličnom politikom širokoga konsenzusa može povratiti vlast u ruke proevropskih političkih snaga. Jer više nije moguće ujedinjenje pod jednom kapom u interesu jedne stranke i nekolicine ljudi. Postoje i preduslovi – prvi, matematički, da se neki političari „pomire“ s mnoštvom nekadašnjih glasača LSCG-a koji glasaju uglavnom Uru, jer su joj donijeli glas koji je prevagnuo u korist onovremene opozicije, i njihove glasove preusmjeri u korist neke crnogorske političke stranke, da bi ovoga puta prevagnuli u korist proevropskih snaga. Drugi - da se DPS, kao najozbiljniji crnogorski politički resurs, transformiše u personalnom i ideološkom smislu, da bi povratila povjerenje prokockano višedecenijskom politikom, koja je Crnu Goru dovela na rub nestanka s karte evropskih država. A treba imati u vidu i da je vlast s ruke neprijateljima svega crnogorskoga.
Uslovi za objedinjavanje procrnogorskih snaga:
- Dogovor o postizbornoj politici koja ne može biti zasnovana na voluntarizmu, dakle, svojevoljnom ponašanju političara, naročito kad je u pitanju identitetska politika koja mora bit temeljno osmišljena i konsekventno sprovođena.
- Garancije da će Crnogorska pravoslavna crkva dobiti sva prava koja je sljeduju iz činjenice da je domicilna i nasljednica katedre Svetoga Petra Cetinjskoga i da će sve crnogorske nacionalne institucije dobiti adekvatne prostore u vlasništvo i sredstva potrebna za rad.
- Raskošan politički ambijent u kome bi se svi koji su spremni da se stave na uslugu Crnoj Gori mogli naći sebe i djelovati;
- Nesebična podrška svim pojedincima, NVO-ima, institucijama i strankama, od najmanjih do najvećih, koje namjeravaju da politički djeluju u korist Crne Gore.
Rezultati će, kao i do sada, biti u interesu političkih partija i ekonomski moćnih pojedinaca, a cijena koju treba da plate je mizerna. Ko ne vjeruje da je ovo način za pobjedu proevropskih snaga neka se uvijek priśeti načina, metoda i sredstava koja su upotrijebljena za slamanje crnogorskoga otpora 2020. godine i neka bude svjestan da je naša zemlja strateško pitanje Srbije i Rusije. Spremni su da pobjedu iz 2020. godine brane svim sredstvima, uključujući i nasilje. Tome se postojeće političke partije same ne mogu oduprijeti.
Zato, sudim, drugačija razmišljanja, koja u odbrani državnih interesa pretenduju na politički ekskluzivitet nekoliko partija i pojedinaca, u korist su crnogorske štete i asociraju da su dio dogovora sa centrima moći iz Beograda. Ako se ne dozvoli svakom i svima da se stave u odbranu zemlje, i podrže se svim silama, bićemo kolektivno poraženi, a zemlja, najvjerovatnije anektirana ili indirektno okupirana. U tom slučaju, iskrene patriote izgubiće državu za koju su se založile i zalažu bez ikakvih interesa, mnogi velike političke i poslovne interese, a najgore će proći politički najmoćniji.
