Baština

Biseri crnogorske kulturne baštine

Primjer gradnje kasne renesanse: Crkva Sv. Ivana Krstitelja u Perastu

Iako je zidana od domaćeg kamena, sa skromnom fasadom, skromnih dimenzija, ipak spada u red vrijednih sačuvanih sakralnih objekata Perasta

Primjer gradnje kasne renesanse: Crkva Sv. Ivana Krstitelja u Perastu Foto: PA
Ivan KERN
Ivan KERNAutor
Portal AnalitikaIzvor

Mala Crkva Sv. Ivana Krstitelja nalazi se u Perastu. U arhivskim izvorima se pominje prvi put 1595. godine. Pripadala je bratovštini „Sv. Ivana", koja je okupljala siromašnije slojeve stanovništva i bila poznata po svojim religiozno-humanitarnim aktivnostima. 

crkva-ikp2

Crkva je malih ali skladno oblikovanih proporcija. U literaturi se može pročitati da je zidana fino obrađenim kvaderima u duhu kasne renesanse. Njeno podizanje se može vezati, prema tome, za sredinu 16. vijeka.

Na takvo datovanje upućuje i jednostavno koncipirana zapadna fasada sa renesansno profilisanim portalom, iznad kojeg su mala rozeta i zvonik na preslicu sa dva okna, jedan poviše drugog. Na jednom od sačuvanih zvona upisana je 1596. godina, kao vrijeme livenja.

ikp3

Prvobitna crkva je bila jednostavna bazilika bez apside. Unutrašnje prepravke su obavljene 1703. godine. Tada su dograđene dvije kapele, sa južne i sjeverne strane. U duhu baroknih stremljenja za što više osvjetljenja, prošireni su tom prilikom postojeći i probijeni novi prozori.

U lukovima pomenutih kapela naslikana su po dva anđela. Oni se pripisuju poznatom peraštanskom slikaru Tripu Kokolji. Za takvu atribuciju govore likovno-stilske karakteristike, kao i vrijeme njihovog nastanka.

ikp4

Crkva je posjedovala sopstvenu riznicu smještenu u maloj zasvedenoj prostoriji kao posebnom departmanu. Iz pisanih izvora se doznaje za neke umjetnine koje su se u njoj nalazile.

Tu se čuvalo veliko drveno Raspeće rađeno u maniru mletačkog skulptora A. Brustolana, koje se sada nalazi u riznici crkve Sv. Nikole. Doznaje se takođe i za izgubljenu sliku Krštenje Hristovo, na kojoj je bio portret poznatog Peraštanina Vicka Bujovića.

ikp5

Iako je zidana od domaćeg kamena, sa skromnom fasadom, skromnih dimenzija, ipak, Crkva Sv. Ivana Krstitelja spada u red vrijednih sačuvanih sakralnih objekata Perasta. Pravi mali biser crnogorske kulturne baštine.

Portal Analitika