Iznos najniže penzije propisan je Zakonom o PIO na način da najniža vrijednost ličnog koeficijenta može iznositi najmanje 0,5, te najniža penzija u Crnoj Gori na današnji dan iznosi 101,60 eura, izjavio je Portalu Analitika direktor Fonda PIO Dušan Perović.
"Sa druge strane, najviši iznos penzije, shodno navedenom zakonu, definisan je limitiranom vrijednosti ličnog koeficijenta osiguranika, koji ne može biti veći od četiri. Ovo znači da bi, na primjer, osiguranik koji ima limititiran koeficijent četiri i 40 godina penzijskog staža, na današnji dan primao penziju u iznosu od 1.075,44 eura. Iste Izmjene Zakona o PIO nisu ograničile dužinu penzijskog staža koji utiče na visinu penzije, tako da se prilikom izračuna uzima i penzijski staž duži od 40 godina", naveo je on.
Perović je precizirao da se, prema projekcijama za 2016. godinu, očekuje da će budžetski deficit Fonda PIO iznositi iznad 35 odsto.
ANALITIKA: Koliko ima penzionera u Crnoj Gori? Od tog broja, koliko ima korisnika starosnih, invalidskih i porodičnih penzija?
PEROVIĆ: Prema posljednjim statističkim podacima, koji se odnose na isplatu penzija za februar mjesec tekuće godine, Fond PIO Crne Gore isplaćuje ukupno 124.605 korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja. Od tog broja, 115.825 je korisnika prava u Crnoj Gori, a 8.780 korisnika prava u inostranstvu.Od ukupnog broja korisnika prava u Crnoj Gori, 109.013 je penzionera, a 6.812 korisnika ostalih prava iz PIO, kao što su tjelesno oštećenje, tuđa pomoć i njega, naknada invalidima rada i dodatak na spomenicu. U inostranstvo se isplaćuje 8.664 penzija i 116 ostalih prava.
Strukturu ukupnog broja penzija čine starosne, invalidske i porodične penzije. Od ukupnog broja penzija isplaćenih u Crnoj Gori, za februar mjesec 2016. godine, 58.759 čine starosne penzije (53,90 odsto), 21.848 invalidske (20,04 odsto) i 28.406 porodične penzije (26,06 odsto).
U odnosu na decembar mjesec prethodne godine, zabilježen je pad broja korisnika starosne penzije za 3,73 odsto, pad broja porodičnih penzija za 1,42 odsto, a u istom periodu je zabilježen i pad broja korisnika invalidske penzije 2,94 odsto. To je rezultat obustave isplate prava na penziju zbog ostvarivanja prava na naknadu po osnovu rođenja troje ili više djece, shodno Zakonu o dopuni Zakona o socijalnoj i dječijoj zaštiti. Pored navedenog, značajno je napomenuti da se od decembra 2003. godine bilježi pad broja invalidskih penzija, što je rezultat uvođenja nove definicije invalidnosti koja je utvrđena po konceptu opšte invalidnosti, a kao značajna mjera izdvojilo se i sprovođenje redovne revizije invalidskih penzija, koja se vrši svake tri godine nakon uspostavljanja prava.
Struktura penzija po vrstama ovog prava smatra se povoljnom, s obzirom na višegodišnji trend porasta udjela starosnih penzija i smanjenja udjela invalidskih penzija u ukupnom broju korisnika ovog prava.
ANALITIKA: Nakon odmrzavanja penzija i njihovog povećanja, koliko iznosi najmanja, a koliko najveća penzija?
PEROVIĆ: Iznos najniže penzije propisan je Zakonom o PIO na način da najniža vrijednost ličnog koeficijenta može iznositi najmanje 0,5, te najniža penzija u Crnoj Gori na današnji dan iznosi 101,60 eura.
Sa druge strane, najviši iznos penzije, shodno navedenom Zakonu, definisan je limitiranom vrijednosti ličnog koeficijenta osiguranika, koji ne može biti veći od četiri.
Ovo znači da bi, na primjer, osiguranik koji ima limititiran koeficijent četiri i 40 godina penzijskog staža, na današnji dan primao penziju u iznosu od 1.075,44 eura. Iste Izmjene Zakona o PIO nisu ograničile dužinu penzijskog staža koji utiče na visinu penzije, tako da se prilikom izračuna uzima i penzijski staž duži od 40 godina.
ANALITIKA: Koliko iznosi projektovani deficit budžeta Fonda PIO za ovu godinu?
PEROVIĆ: Fond se najvećim dijelom finansira iz izvornih, odnosno namjenskih prihoda koje čine prihodi od doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje i ostali izvorni prihodi, dok se sredstva koja nedostaju obezbjeđuju iz opštih prihoda budžeta.Neravnomjerna dinamika ostvarivanja izvornih prihoda Fonda tokom fiskalne godine, rezultira time da mjesečno učešće opštih prihoda u finansiranju izdataka Fonda PIO nije ujednačeno. Shodno projekcijama za 2016. godinu, očekuje se da će budžetski deficit Fonda iznositi nešto iznad 35 odsto.
ANALITIKA: Na koje načine ovaj deficit može da se smanji?
PEROVIĆ: Država preduzima brojne mjere i sprovodi aktivnosti u cilju pružanja podrške privrednom rastu i razvoju, između ostalog i putem realizacije investicija i ulaganja u projekte koji doprinose povećanju zaposlenosti, kroz razvoj turizma, malih i srednjih preduzeća, poljoprivrede, izgradnju autoputa i hidroelektrana.
Uz povećanje broja zaposlenih, može se očekivati obezbijeđenje održivosti penzijskog sistema, odnosno značajno smanjenje deficita, na srednji i dugi rok.
ANALITIKA: Koliko je Fond PIO donio rješenja o obustavi isplate penzija za majke sa troje ili više djece radi ostvarivanja prava na doživotnu naknadu?
PEROVIĆ: Zakonom o dopuni Zakona o socijalnoj i dječijoj zaštiti, u članu 54a i 54b, propisano je pravo na naknadu po osnovu rođenja troje ili više djece.
Kako je Zakonom o socijalnoj i dječjoj zaštiti propisano da pravo na doživotnu naknadu isključuje mogućnost istovremenog korišćenja prava na penziju, Fond je na do današnjeg dana obradio 4.335 zahtjeva za obustavu isplate penzije zbog ostvarivanja ovog prava.
Siniša GORANOVIĆ
