Sudeći prema godinama, za sagovornicu Portala Analitika bi mogli reći da je iz generacije mlađih stvaralaca. No, njena djela ukazuju da u Crnoj Gori već spada u red umjetnika s impresivnom biografijom.
Nina Perović završila je Srednju muzičku školu „Vida Matjan“ u Kotoru. Na Muzičkoj akademiji na Cetinju osnovne studije klavira završila je 2007. godine u klasi profesora Aleksandra Serdara, a godinu kasnije stekla je zvanje specijaliste iz metodike nastave klavira u klasi profesora Vladimira Bočkarjova. Istovremeno, na istoj instituciji studirala je kompoziciju u klasi profesora Žarka Mirkovića, te završila specijalističke studije i iz te oblasti.
Dva puta je bila proglašena najboljim studentom, a čista desetka kao prosječna ocjena donijela joj je stipendiju Basileus u okviru evropskog programa studentske razmjene Erasmus Mundus. Tako je master studije kompozicije pohađala i završila na Muzičkoj akademiji u Ljubljani u klasi Uroša Rojka, gdje je svojim ocjenama još jednom potvrdila potpunu predanost muzičkom stvaralaštvu. Time je zavrijedila još jednu stipendiju, i to Republike Slovenije.
- Bio je to i postepen prelaz ka zapadnoevropskim umjetničkim tendencijama i, uopšte, stilu življenja. Doživjela sam kulturni šok našavši se u Ljubljani, ali sam poslije nekog vremena sagledala ograničenosti i te sredine – kaže Perović.
Prvo veće priznanje za njen kompozitorski rad dobila je na 2011. godine kada je pohađala 21. Međunarodnu ljetnju akademiju u Pragu, Beču i Budimpešti. To joj je obezbijedilo premijerno izvođenje djela „Gusle“ pred jednom od najzahtjevnijih publika - onom u Beču.
S povratkom u Crnu Goru uslijedili su brojni radni angažmani, pisanje i izvođenje različite muzike prvenstveno u okviru crnogorskih muzičkih manifestacija A tempa i KotorArt Don Brankovih dana muzike, te otkup više kompozicija.
Odlučila je i da nastavi obrazovanje, pa je upisala doktorske studije kompozicije.
- Fakultet muzičke umetnosti u Beogradu je bio moj izbor zbog profesora Srđana Hofmana i kvaliteta nastave koju sam tamo pohađala. Takođe, radila sam u Crnoj Gori, pa mi je bilo praktično da za Beograd putujem po potrebi – precizira naša sagovornica, koja je prošle godine stekla i rijetko zvanje doktora nauka u ovoj oblasti.
Godina za nama nosi još dva bitna datuma za mladu kompozitorku. Na XV A tempu njeno djelo „Tanatos“ premijerno je izveo kvartet „Montenegro“ kojeg čine vođe gudačkih sekcija Crnogorskog simfonijskog orkestra. I dok je u Podgorici bila u publici, u Kotoru se našla u izvođačkom ansamblu pod dirigentskom upravom Mira Homena na prvoj interpretaciji njene naručene kompozicije „Odrazi“ kojom je zvanično otvoreno prošlogodišnje izdanje KotorArt Don Brankovi dani muzike, te obilježena decenija nezavisnosti ali i odlaska poznatog kotorskog humaniste i intelektualca.
- Bavljenje kompozicijom je proces u kom ne možete naučiti sve, niti ste u bilo kom trenutku u potpunosti zadovoljni ostvarenim rezultatom. Kompozitorski rad je složen i dug proces stvaralačkog sazrijevanja i ne vidim mu kraja – podsjeća naša sagovornica.
Pored Crne Gore i Austrije, Perović se može pohvaliti da su njena djela izvođena još u Italiji i Sloveniji.
Danas je angažovana kao saradnik na Muzičkoj akademiji na Cetinju, te profesor klavira u Muzičkoj školi „Vasa Pavić“ u Podgorici.
ANALITIKA: Fakultetsko obrazovanje započeli ste na Cetinju, gdje ste prvo završili specijalističke studije klavira a zatim i kompozicije - obije sa najvišom ocjenom. Nastavili ste magistarske u Ljubljani, a doktorirali u Beogradu. Na koji način ste birali baš ove institucije da na njima stičete znanje?
PEROVIĆ: Cetinje je bio logičan nastavak muzičkog obrazovanja u Crnoj Gori, odlični profesori i grad sa posebnom atmosferom, jedinstvenim ambijentom, idealan za rad, što je jednim dijelom i omogućilo završavanje dva smjera istovremeno. Odabir Muzičke akademije u Ljubljani bilo je uslovljeno je stipendijom Basileus. Bio je to i postepen prelaz ka zapadnoevropskim umjetničkim tendencijama i, uopšte, stilu življenja. Doživjela sam kulturni šok našavši se u Ljubljani, ali sam poslije nekog vremena sagledala ograničenosti i te sredine... Fakultet muzičke umetnosti u Beogradu je bio moj izbor zbog profesora i kvaliteta nastave koju sam tamo pohađala. Takođe, radila sam u Crnoj Gori, pa mi je bilo praktično da za Beograd putujem po potrebi.
ANALITIKA: Već pet godina ste poznati široj publici, prije svega u Crnoj Gori, a zatim i Srbiji, Sloveniji, Italiji, Austriji. Za koje svoje kompozicije smatrate da su bile ključne u Vašem sazrijevanju kao umjetnika?
PEROVIĆ: Kompozicije na kojima sam najviše radila. Neke od tih nisu ni izvedene, niti ih smatram dovoljno vrijednim da bih se odlučila na takav korak, ali su u zanatskom pogledu bile od velikog značaja u razvijanju različitih kompozicionih tehnika. Izdvojila bih par kompozicija sa osnovnih studija - kao značajne prve korake, usvajanje osnovnih tehnika u izgradnji forme, zaokružene muzičke cjeline - a zatim kompoziciju „Ritus“ kao moje najobimnije djelo za sopran, hor i orkestar - doktorski umjetnički projekat kojim sam se detaljno bavila skoro tri godine.
ANALITIKA: Što za mladog umjetnika danas znači kada ima priliku da piše kompozicije za posebne prilike?
PEROVIĆ: To je velika priviliegija. Ujedno je i velika odgovornost, a onda i ogromna pokretačka snaga za stvaralačku energiju. To je povod za rad i predavanje poslu.
ANALITIKA: Nerijetko ste dio ansambala koji interpretiraju Vaše kompozicije. Da li to smatrate svojom obavezom ili je slučaj htio da budete među izvođačima?
PEROVIĆ: Mislim da je u pitanju zadovoljstvo koje mi to pričinjava, kao i potreba da osmišljen muzički sadržaj posmatram iznutra i proživljavam njegovu dinamiku. Tako stičem veliko iskustvo iz potpuno druge perspektive. Interesantno je koliko faktora uslovljava kvalitet interpretacije, a onda i same kompozicije.
ANALITIKA: Crnogorska muzička tradicija, kako instrumentalna tako i vokalna, prepoznatljiv je dio Vašeg stvaralaštva. Šta Vas je tome privuklo?
PEROVIĆ: Muzički materijal folklornog porijekla privukao me je kao bilo koje drugo nasljeđe muzičke istorije. Vjerujem da je svako umjetničko bavljenje folklornom materijom danas oslobođeno nacionalnih obilježja. Tako je i u mom slučaju uslovljeno isključivo kvalitetom i vrijednošću muzičkog folklora koji podstiče moju stvaralačku energiju. Ono što je važno jeste da u kontekstu bavljenja materijom folklornog ili nekog drugog porijekla, kompozitor uspije izgraditi individualan muzički jezik.
ANALITIKA: Zaokružili ste ciklus obrazovanja. Čemu sada želite najviše da se posvetite - postdoktorskim studijama, prenošenje znanja na mlade generacije ili i jedno i drugo?
PEROVIĆ: I prenošenju znanja na mlade generacije, i nastavku ličnog obrazovanja - neovisno od nivoa stečene diplome. Nisam sigurna da li postoje postdoktorske umjetničke studije kompozicije, ali sam sigurna da je bavljenje kompozicijom proces u kom ne možete naučiti sve, niti ste u bilo kom trenutku u potpunosti zadovoljni ostvarenim rezultatom. Kompozitorski rad je složen i dug proces stvaralačkog sazrijevanja i ne vidim mu kraja.
Kristina JERKOV
Foto: Privatna arhiva/D.Miljanić