Zapravo, radi se o udžbeniku autora Radoša Ljušića, za kojeg se navodi da je poznati istoričar i bivši direktor JP „Službeni glasnik“.
Diskvalifikacije: U ovom autorskom tekstu, koji potpisuje novinarka Nataša Latković, ističe se i analiza istoričara Aleksandra R. Miletića, a očigledno jednog sasvim drugačijeg srpskog naučnog radnika, koji elaborira sadašnju “učestalost etničkih diskvalifikacija i uvreda koje ne nalazimo ni u udžbenicima istorije iz Miloševićevog vremena”.
“Ne znam kako je Ministarstvo prosvete odobrilo takav udžbenik. To mogu znati samo ministri prosvete i nadležni službenici ministarstva koji su bili na dužnosti poslednjih 10 godina. Iznenađuje da se udžbenik koji je postavljen protiv "globalističke Evrope" i koji je u tolikoj meri opterećen negativnim stereotipima i uvredljivim konstatacijama o nesrpskim etničkim zajednicama pojavio u jeku procesa evropskih integracija Srbije”, kaže Miletić.U tekstu se navode i citati iz Ljušićeve knjige, kao isključivosti.
“Crnogorci deo srpskog naroda – etničko poreklo im je srpsko".
A navodi se i kako istoričar Ljušić u svom udžbeniku ističe: "Pravoslavlje, Rusija i Srbija, tri su bitna činioca u povesti Crne Gore. Crnogorci su se kleli u sva tri, ali nikada iskreno, već prema potrebama".
Uz neizostavnu Ljušićevu pohvalu Srpskoj pravoslavnoj crkvi.
Dalje, Miletić navodii da “pretke današnjih Bošnjaka muslimanske veroispovesti Ljušić rutinski kvalifikuje kao ‘konvertite’ ili ‘poturčenjake’. Na jednom mestu u udžbeniku stoji: ‘Memoaristi s početka 19. Veka beleže da su ti muslimani, poturčenjaci, bili gori i nesnosniji raji od Osmanlija, pravih Turaka’".Predznak “srpski”: Uistinu, suočenje sa postojanjem Srba koji se rado oslanjaju na Ljušićev učinak nije jučerašnja stvar. Svakako, nije nimalo naivna niti bezazlena. Jer,diskreditacija Crne Gore, a koja se nalazi u srpskoj prosvjetarskoj ponudi za one u životnoj dobi od 16 ili 17 godina, zasigurno je opominjuća. U najmanju ruku...
Tek, ispostavlja se da sve one starije knjige, pa i univerzitetska štiva (poput one dr Jovana Erdeljanovića pod nazivom “Stara Crna Gora”, kao najznačajnijeg srpkog udžbenika o Crnoj Gori), u kojima je za sve crnogorsko korišćen predznak “srpski”, u stvari, malo dijete za Ljušićev udžbenik za treći razred srednje škole.
A i da je rad na udžbenicima koji podrazumijevaju istorijsko gradivo o Crnoj Gori prilično važna srpska stvar, da to datira poodavno, da je eto zaglavilo i u udžbenicima za 21. vijek, da bi se moglo promovisati i u državni projekat jer opstaje već više od sto godina,te da sa tom tendencijom nema pogodbe.
Naročite zanimljivosti: Posebno je interesantno što u srpskom edukativnom štivu nikada nije bilo mjesta za, recimo zanimljivosti radi, srpskog pukovnika Petra Pešića koji je komandovao crnogorskom vojskom u Prvom svjetskom ratu. Pa, iako je zanimljivo gradivo, za svakodnevnu upotrebu. A I puno toga govori o srpsko-crnogorskim odnosima u posljednjih sto godina.
Naime, srpski pukovnik Pešić koji je komandovao crnogorskom vojskom, napustio ju je čim je srpska vojska izvršila povlačenje preko Skadra. Tada je predao komandu Janku Vukotiću, obećavši mu da će mu ostaviti dovoljno snaga u rejonu Skadra kako bi se crnogorska vojska povukla. Naravno, od toga nije bilo ništa.
Zašto? E pa, pukovnik Pešić je to kasnije objasnio u svojoj polemici sa generalom Pavlovićem.Tačnije, kada je srpski general Živko Pavlović u poslijeratnom listu “Ratnik” nazvao Pešića izdajnikom, Pešić je odgovorio:”Što bi bilo da se na Solunskom frontu, pored srpske vrhovne komande našla i crnogorska vrhovna komanda, a po proboju ovog fronta i ulaska u otadžbinu – pored kralja Petra i kralj Nikola?!”
Dakle, zanimljivosti radi, Pešić je odgovorio na suštinska pitanja koja bi, zaista zanimljivosti radi - bila: zašto se crnogorska vojska nije povukla sa srpskom i zašto je za sve vrijeme rata, kao i prije njega, vođena propaganda na diskreditovanju Crne Gore i njenog vladara.
Ova, kratka priča, svakako je samo uvod u niz zanimljivosti koje Prvi svjetski rat, a i politički odnos Srbije i Crne Gore u to vrijeme, podrazumjeva.
Zanimljivostima nikad kraja: Još jedna zanimljivost, dakle ništa ključno već sada samo zabavno i poodavno preživljeno, a što se isto tako nije našlo u udžbenicima za srednje škole u Srbiji, svakako je i podatak o formiranju Vafen SS (njem. Waffen SS – borbeni SS) divizija iz vremena Drugog svjetskog rata na tlu Srbije, sastavljenih od isključivo srpskih vojnika.
Tačnije, ova vojna formacija je sastavljena i formirana pod pokroviteljstvom Dimitrija Ljotića 15. septembra 1941. U januaru 1943. godine postala je Serbisches Freiwilligen korps (Srpski dobrovoljački korpus - SDK) sa pet bataljona od 500 ljudi – i četiri volonterska četnička jurišna bataljona. Jeste, izraz je baš volonterski, a opisuje one što rade iz ljubavi i za džabe.Taktički, bili su pod njemačkim nadzorom. Odgovorni, generalu Nediću. Nešto kasnije, 1944.godine, pridodatim je i Drugi gvozdeni puk. Ukupna sila iznosila je 9.000 muškaraca.
Nego, sve je to zanimljivosti radi. I nema u srpskim udžbenicima za srednju školu. Zvanično.
Nezvanično, to je već neka sasvim druga priča.
A i nezvanično, nasuprot “istoričaru” Ljušiću, sve dok ima ijednog istoričara Miletića u Srbiji - ima i nade za sve nas.
Željko VUKMIROVIĆ
