Podgoričanin Radivoje Jovanović (41), četvrta je nevina žrtva obračuna između crnogorskih kriminalnih klanova. Jovanovića i Miloša Šakovića koji je bio meta, likvidarala je nepoznata osoba u centru Podgorice. Surova dvostruka egzekucija, pred velikim brojem žena, maloljetnika i djece, uznemirila je sve građane koji su na najteži način shvatili da Podgorica nije više bezbjedan grad i da je bezbjednosna situacija drastično pogoršana.
Da je bezbjednosna situacija pogoršana, ocijenjeno je na sinoćnoj maratonskoj sjednici Vijeća za nacionalnu bezbjednost koje je zatražilo formiranje specijalizovanih timova za borbu protiv organizovanog kriminala.
"Vijeće je zatražilo, a rukovodioci nadležnih državnih organa prihvatili formiranje zajedničkih specijalizovanih timova, sačinjenih od predstavnika Tužilaštva, Uprave policije i drugih organa, sa zadatkom efikasnije borbe protiv organizovanog kriminala, a sa konačnim ciljem obezbjeđivanja pune sigurnosti i bezbjednosti svakog građanina i njegove porodice", saopšteno je nakon sjednice Vijeća kojim je presjedavao premijer Duško Marković.
Crnoj Gori fali 600 policajaca: Priča o pogoršanju bezbjednosti nesumnjivo ima i kadrovsku dimenziju. Golim okom je vidljivo da se u Glavnom gradu ne mogu vidjeti pozornici koji su ključni faktor građanske bezbjednosti.
U prilog tome, čelnici MUP-a i policije zapanjilli su domaću javnost kada su krajem prošle godine saopštili da crnogorskom bezbjednosnom sistemu nedostaje oko 600 policajaca.
Od toga, pozornika, koji su najbitniji, nedostaje oko 100. I zaista, prema Akcionom planu, u stanicama policije centara i odjeljenja bezbjednosti utvrđeno je 86 pozorničkih i patrolnih rejona, od kojih su svega 42 popunjena. Dakle, popunjavanje pozorničkih mjesta treba da bude prioritet novim čelnicima Uprave policije.
Javnosti je, krajem prošle godine, obećano da će u narednih 12 mjeseci biti zapošljeno oko 200 policajaca, od čega se dio doškoluje preko Zavoda za zapošljavanje, ne računajući 50 pitomaca Policijske akademije koji su počeli da odrađuju pripravnički u MUP-u.
Pozadina ostavki u policiji i smjena u ANB-u: Objektivno, najveću odgovornost za pogoršanje bezbjednosne situacije snose čelni ljudi crnogorske policije koji su u subotu podnijeli ostavke. Da čelni ljudi policije trebaju podnijeti ostavke, kako saznaje Portal Analitika, jedinstven je bio stav kompletnog državnog vrha.
Međutim, i Slavko Stojanović i Jovica Rečević uložili su velike napore da pokušaju suzbiti i osujetiti narastajuće kriminalne grupe. Drugi dio medalje je da oni nijesu uspjeli u misiji. A jesu pokušali, i dobre namjere im se ne mogu osporiti.
Po nalogu Stojanovića i Rečevića specijalci i policajci su mjesecima nazad, nekoliko desetina puta, pretresali objekte i lokacije koje koriste kriminalne grupe i njima bliski ljudi, sa posebnim akcentom na "škaljarski" i "kavački" klan. Pretreseno je na stotine stanova i kuća, ali su rezultati ipak izostali.
Zaplijenjena je izvjesna količina oružja, droge, skupocjenih automobila te svesaka sa kamataškim dužnicima, ali akcija nije rezultirala podizanjem jakih optužnica niti krupnim hapšenjima. Bezbjednosno interesantna lica, kako se u Crnoj Gori nazivaju kriminalci, su nakon saslušanja pušteni kući uz neke prekršajne prijave ili prijave za nedozvoljeno držanje oružja. Kriminalci od karijere u Crnoj Gori posjeduju enormno bogatstvo a zahvaljujući nekim lošim mentalitetskim osobinama našeg naroda stekli su društveni ugled, što je veoma opasno.
Indikativno je da je direktor ANB-a Dejan Peruničić, odmah nakon dvostrukog ubistva u centru Podgorice smijenio šefa podgoričkog ANB-a Milana Kovačevića, a na njegovo mjesto postavio Bojana Vukčevića, iz Sektora za kontraobavještajnu zaštitu.
Da li to znači da je bila slaba koordinacija između podgoričkog Centra bezbjednosti i podgoričkog ANB-a ili je Kovačević platio ceh što podgorički ANB nije znao da se priprema krvavi napad u centru Podgorice, ostaje da se nagađa.
Policajci kao obezbjeđenje lokala sumnjivih lica: Javna je tajna da se najbolji policajci relativno lako penzionišu u srednjim godinama, da bi se kasnije, umirovljeni, pojavljivali kao obezbjeđenje nekih privatnh firmi i institucija.
Priča se da su pojedini bivši policajci postali neformalni tjelohranitelji vođa crnogorskih kriminalnih klanova, a znamo da je inspektor iz Kotora procesuiran zbog sumnje da je mafijašima odavao policijske tajne.
Još veći problem je da se sadašnji ili nekadašnji pripadnici specijalnih policijskih snaga, van radnog vremena, angažuju kao privatna obezbjeđenja lokala i diskoteka čiji su vlasnici kriminalci i gdje se okupljaju bezbjednosno interesantna lica. Na taj način, uspostavlja se poslovni odnos između policajaca i kriminalaca što je u bezbjednosnim službama - rak rana.
MUP je, vjerovatno iz socijalnih razloga, djelimično tolerisao tu pojavu koja je strogo zakonski zabranjena. Policajci ne smiju više raditi kao "izbacivači" u lokalima, a Vlada mora naći načina da poveća plate bezbjednosnom sektoru koja je mahom ispod prosjeka. Ne smije se dozvoliti penzionisanje najboljih policajaca, a država mora ponuditi jasnu perspektivu pitomcima Policijske akademije.
Krvavi rat zbog kamate i droge: Od početka sukoba dva kotorska klana, prije tri godine, ubijeno je dvadeset osoba od čega su četiri žrtve bili slučajni prolaznici.
Međutim, mafijaški obračuni su intezivirani i nakon što su vođe "škaljarskog" i "kavačkog klana" pobjegle iz Crne Gore.
I bez krvavog rata dva kotorska klana u Crnoj Gori, gotovo svakodnevno imamo paljenje automobila, bombaške napade na imovinu i pucnjave u urbanim sredinama. Dobri poznavaoci prilika navode da su učestaliji obračuni kriminalaca zbog droge ali i zbog kamatašenja.
Ozbiljno je ugrožena bezbjednost građana i državni organi moraju što hitnije preduzeti konkretne akcije.
Blage kazne: Kriminalcima ide na ruku što tužilaštva blago tretiraju pucnjave u centru grada, pokušaje ubistva i bombaške napade na imovinu. Crnogorska sudska praksa je da se pokušaj ubistva u centru grada, pod uslovom da se uhapsi počinilac, sankcioniše sa svega godinu do godinu i po robije, iako pucnjava u prepunom lokalu ima sve elemente terorističkog napada.
Zbog toga bi bilo potrebno da slučajeve obračuna među klanovima, kamatašenja, pucnjave u centru grada, ali i bombaške napade na imovinu gdje može stradati veći vroj ljudi, odmah preuzme Specijalno tužilaštvo od koga, prema mišljenju potpisnika ovih redova, kriminalci imaju strah.
"Obračun protiv kriminala može se rješavati na uspješan i kvalitetan način uz punu saradnju tužilaštva, sudstva i policije uz još jače i još snažnije djelovanje tužilaštva i sudstva. Samo tako se mogu sprječavati mafijaški obračuni i obezbijediti potpuna bezbjednost građana“, rekao je u subotu ministar unutrašnjih poslova Mevludin Nuhodžić.
Zbog svega bi trebalo inicirati promjenu Krivičnog zakonika i pucnjave u centru grada i bombaške napade tretirati kao akt terorizma, gdje bi sudovi i pokušaje ovih krivičnih djela sankcionisali sa višedecenijskim kaznama zatvora.
I na kraju, ne treba bježati od unaprijed pripremljene velike združene akcije bezbjednosnih službi i tužilaštva, koja bi dobila podršku medija, Savjeta za građansku kontrolu policije, civilnog sektora i vjerskih organizacija, kako bi se kriminalu u Crnoj Gori zadao jak udarac. Akcija slična srpskoj "Sablji" iz 2003. godine, nakon ubistva premijera Zorana Đinđića. I to što prije, jer su kriminalni klanovi izuzetno jaki, raspolažu očigledno ogromnim količinama novca i imaju mnogo vojnika...
Predrag ZEČEVIĆ
