Čujem ovih dana neki opet oće da ruše spomenik velikog vojvode od Grahovca Mirka Petrovića-Njegoša na glavnom podgoričkom trgu, 100 i kusur godina nakon što je prvobitni spomenik njemu posvećen srušen od strane bjelaša i srpske vojske, a njegovi ostaci bačeni u Moraču.
Navikli smo da se crnogorska istorija u post-tridesetoavgustovskom periodu javlja kao tragična farsa, tako da bi oburdavanje Mirkovog obeliska bilo kruna među njihovim zlodjelima.
58Koncept crnogorskih obeliska vazda mi je bio fascinantan i sa estetske i sa kontekstualne strane. Obelisk se nalazi na Grahovcu, mjestu đe je Mirko sa Crnogorcima izvojevao jednu od najvećih crnogorskih pobjeda. Nakon te bitke u kojoj je poginuo veliki broj znamenitih junaka, uključujući proto-popa Luku Jovovića i ostale, velike sile su počele da posmatraju Crnu Goru kao stvarno nezavisnu državu, a knjaz Danilo dobio je priliku da je moderniše i stvarno napravi državom, a ne skupom svojeglavih plemena.
U tom procesu modernizacije i pravljenja države bilo je i onih koji nisu željeli da napušte sistem samostalnih plemena i koketiranja malo sa Cetinjem malo sa Skadrom.
Određeni djelovi nekih crnogorskih plemena imali su korist od takve situacije i nisu željeli da se podrede Cetinju i zajedno sa ostalim crnogorskim plemenima formiraju modernu državu koja će se izboriti za slobodu. Umjesto slobode odabrali su saradnju sa Osmanlijama i to je istorijska činjenica.
Činjenica je i da se radi o malom procentu ljudi i da takve bezumne i izdajničke ideje nisu bile podržane od cjelokupne populacije. Naravno, Srpska crkva u Crnoj Gori koristila je svaku priliku za sijanje sjemena razdora i odaljavanja svih od Cetinja, jer su smatrali da tako odaljavaju ljude i od Crne Gore.
Njihovo usađivanje narativa u glave ljudima je donekle urodilo plodom, pa sada skoro cijelo pleme Kuči smatra da je neko njih htio da uništi. Ne zato su im to prenijeli njihovi preci jer to nisu ni mogli, već jer im je tako rekao Amfilohije. Ili, bolje reći, nalagao.
Obelisk se nalazi i u Bajicama i posvećen je crnogorskim junacima koji nisu pristali na nestanak Crne Gore, već su se digli na oružije o Božiću 1919. Zanimljivo, istog tog dana je i srušen prvobitni Mirkov spomenik u tadašnjoj Mirkovoj varoši, a danas u dijelu Podgorice znanom kao Nova varoš ili centar grada.
I na Tuđemilu kod Bara nalazi se obelisk koji označava mjesto legendarne bitke koja se odigrala 1042. godine i u kojoj su zametnuti temelji crnogorske nezavisnosti. Srednjovjekovna Duklja je nakon ove bitke postala priznata što označava početak crnogorske državnosti.
Kad se sagleda suština, obelisci su simboli crnogorske nezavisnosti. Ovaj drevni simbol koji vuče korijene iz starog Egipta označava vječnost i neprekinutu liniju koja ide u nebesa i traje dok je svijeta i vijeka. Crnogorski obelisci, označavaju crnogorsku vječnost i posvećeni su svima onima koji su pali za crnogorsku nezavisnost.
Od svih njih, onaj na podgoričkom Trgu nezavisnosti ima poseban status i značenje. Na njegovoj važnosti daje to što se nalazi u Glavnom gradu, na Trgu nezavisnosti i što je po subjektivnom mišljenju najljepši i rad jednog genijalnog umjetnika.
Takođe, značajno je to što je jednom rušen od krvnika crnogorske nezavisnosti, pa opet obnovljen. To nije samo spomenik Mirku od Grahovca i crnogorskim junacima palim u ratovima koje je on uspješno vodio. To je spomenik i crnogorskom uskrsnuću. Zato i smeta.
Smeta jer ih boli sve ono što on simbolizuje. Smeta jer je crnogorski kameni feniks koji se uzdigao nakon stotinu godina i predstavlja stub oko kojeg se okuplja crnogorska omladina. Smeta onaj natpis da je prvobitni spomenik porušen. Smeta jer se nalazi na Trgu nezavisnosti, a crnogorska nezavisnost je njihov glavni neprijatelj.
Spomenik velikom vojvodi Mirku posvećen je i crnogorskim ratnicima poginulim u brojnim ratovima sredinom i krajem 19. vijeka. Posvećen je i onim Crnogorcima koji su 1853. pod komandom Mirka Petrovića branili manastir Ostrog devet krvavih dana. Branili pod zakletvom da će svi radije poginuti nego li dozvoliti da se oskrnave manastir i mošti svetog Vasilija. Nije tada pritrčao niko iz Srbije ili Hercegovine da ga brani, nego su to radili Crnogorci, mahom Katunjani. To treba da znaju oni koji bi da ruše ovo slobodarsko djelo.
Na kraju, vojvodina sablja je još živa i ne da na Crnu Goru. Nisu samo živi Crnogorci oni koji brane Crnu Goru, ima tu i viših sila. Kada se uzme u obzir ogromna ljudska žrtva i prolivena krv koju taj obelisk simbolizuje, da sam na mjestu onih koji bi da ga ruše dobro bih se zapitao da li takvo nešto sa sobom nosi i posljedice.
