Izglasavanjem nepovjerenja Vladi stvoreni su preduslovi za rješavanje najduže političke krize od referenduma 2006. Stavljena je tačka na uspjeh kontrarevolucije 2020. i političku agresiju iskazanu kroz dvije prethodne vlade.
Međutim, formalno glasanje za nepovjerenje vladi prvi je korak ka finalizovanju pomenutog procesa. Istinska opredijeljenost za politički diskontinuitet može se tražiti samo u promptnom formiranju nove.
Iako Crna Gora ne poznaje institut 'konstruktivnog glasanja o nepovjerenju', osnovne političke kulture nalažu sljedeći niz poteza.
Većina koja je smijenila staru ima obavezu da formira i novu vladu. Osim izraza političke i liderske zrelosti, bio bi to značajan iskorak u stvaranju nove demokratske klime.
Kompleksnost formiranja nove Vlade ne treba da zanemari faktor vremena
Sve suprotno od toga stavlja Crnu Goru u poziciju guske u magli. Odnosno kriza bi išla ka novoj fazi eskalacije a crnogorske institucije bile prinuđene da kapituliraju pred novom agresijom rusko-srpskog sveta.
Jasno je zašto se javnost danima zatrpava scenarijima za mogući rasplet, odnosno modalitet za premošćavanje perioda do novih izbora. U ovom slučaju spirala tišine radi u suprotnom smjeru. Odgovor na to pitanje treba tražiti u dosadašnjem iskustvu kreiranja izvršne vlasti, ali i široj demokratskoj praksi.
S obzirom na to da su politički eksperimenti ostali upravo to - eksperimenti koji su dokazali pogubnost ruganja demokratiji, rješenje se nameće samo od sebe.
Duh parlamentarne demokratije konačno treba opet da se useli u crnogorsku Skupštinu, pa nova Vlada, osim podrške novouspostavljene većine, treba da u svojim redovima ima reprezentativne političke predstavnike onih koji je i podržavaju.
Odgovor na goruću političku krizu jedino mogu dati politički lideri neupitnog legitimiteta koji proističe iz izborne utakmice, ali i nespornog društvenog angažmana.
Svako odugovlačenje vodi u nove ponore. Ne samo političke!
Tehnokratski pristup ima jasno definisan limit u odnosu na 'podmukle' (eng. wicked) političke probleme kakvi pogađaju naše društvo. Apostolska, a potom i manjinska vlada najbolji su dokaz toj tezi čak i u onom dijelu gdje su selektivne reforme i pokrenute.
Javnost posebno intrigira personalno rješenje na čelu nove vlade. Demokratska logika nalaže da to mjesto suštinski pripada najbrojnijoj političkoj skupini.
Uvažavajući specifičan kontekst ne treba bježati da upravo najveća partija, u ovom slučaju DPS, za to mjesto predloži osobu vrijednosno blisku, ali ne nužno partijski aktivnu. Na taj način bi se ispoštovali kanoni demokratije, ali i uvažile društvene okolnosti.
Često se licitira ključnim obavezama novog kabineta, gdje se u fokus stavljaju tehnički zadaci iz EU agende. Stvarnost je daleko kompleksnija i kao prioritet treba jasno apostrofirati pripremu izbora. Ponovo, ne u tehničkom već mnogo važnijem političkom smislu. Dešavanja u odnosu na miješanje Crkve Srbije, a sa njom Rusije i Srbije, zapravo otkrivaju šta treba da bude fokus.
Prethodna dva izborna ciklusa očigledno su se dešavala u sjenci prijetnje oružanom i svakom drugom pobunom. Proizvod takvih izbornih radnji je rasturena i polufunkcionalna država.
Odgovor na ovu prijetnju, o čemu će riječi biti u narednom tekstu, primarno mora da bude jasno eksplicirana politička volja da se Crnoj Gori povrati dostojanstvo. Državno i nacionalno.
Na kraju, kompleksnost formiranja nove Vlade ne treba da zanemari faktor vremena. Ustavna nedovršenost i politička neodgovornost otvorili su prostor da se tehnički madnat zloupotrebljava.
Svako odugovlačenje vodi u nove ponore. Ne samo političke! Prema tome, pritisak javnosti narednih dana treba da bude na partije da dogovor uslijedi što prije. Kasni dogovor može biti jednako koban kao i izostanak istog.
