Ne stišavaju se reakcije nakon objavljivanja rezultata popisa stanovništva, domaćinstava i stanova u Crnoj Gori.
Čini se da se analizama, uz aktivno učešće crnogorskih političara, više bave beogradski, nego ovdašnji mediji. O popisu i postpopisnoj agendi, formiranju vlasti u Podgorici, te prilikama u Crnoj Gori i regionu, za Portal Analitika govori profesor Beogradskog univerziteta, Nikola Samardžić.
On napominje da su popis pratili politički pritisci.
„Oni su bili mogući zahvaljujući slabosti institucija i posvećenosti većine javnih ličnosti, političkih lidera, univerziteta, kler, itd. stranim interesima“, podvlači sagovornik Analitike.
Kako naglašava, popis je trebalo da postane kontrareferendum, tako da pokaže da se nacionalno i vjerski opredjeljena većina okreće povratku u državnu zajednicu s Vučićevom Srbijom, time i Putinovom Rusijom.
„Referendum za nezavisnost i ulazak u NATO bili su lični projekti Mila Đukanovića, i on je uspio upravo zahvaljujući jednom zajedničkom političkom karakteru Crne Gore i Srbije, da su promjene stvar nečijeg autoriteta a ne jasnog društvenog opredjeljenja“, ukazuje Samardžić.
Podsjeća da je ubistvom kralja Aleksandra Karađorđevića nestala prva, a Titovom smrću druga Jugoslavija.
„Đukanovićevim odlaskom sa političke scene prestala je da postoji nezavisna, evropski orijentisana Crna Gora. Ubistvom premijera Đinđića Srbija je i sebe i Crnu Goru vratila na dileme iz 1948“, izričit je Samardžić.
Srpske i bošnjačke partije iredenta malignih stranih interesa
S obzirom na to da su rezultatima popisa zadovoljni i vlast i opozicija, pitali smo Samardžića da li je zadovoljstvo ovdašnje opozicije opravdano, budući da uprkos snažnoj beogradskoj logistici popisni inžinjering nije uspio.
„Ako je nacionalno opredjeljenje ujedno političko opredjeljenje, u takvim odnosima svi su poraženi“, ocjenjuje Samardžić.
Napominje da je Crna Gora konstituisana kao slobodno, građansko, otvoreno društvo.
„U vremenu do 2020, i nakon toga, Crna Gora je integrisala Vučićevu klijentelu posredstvom državnog i privatnog univerziteta, putinofile iz javnog života, Ruse koji su pobjegli od režima, ali ne i od uvjerenja tog režima, te Ukrajince koji su dezertirali“, ukazuje sagovornik Analitike.
Kako dodaje, u navodno građanskom društvu, srpske i bošnjačke partije postale su, umjesto unutrašnjeg bogatstva nacije, iredenta malignih stranih interesa.
„I nije slobodna zajednica u kojoj su nelegitimni stavovi, pozivi na progone, nasilje, političku religiju, stavovi koji dominiraju u javnosti. Isto je u Srbiji, tim prije“, podvlači Samardžić.
Problem ako je većina Crnogoraca i Srba za Staljina i Putina
Iako podaci vezani za etničku strukturu stanovništva ne ukazuju na značajne razlike u odnosu na prethodna dva popisa, dio javnosti smatra da procentualni pad broja nacionalnih Crnogoraca u određenoj mjeri može biti zabrinjavajući, ukoliko se posmatra kao negativan regionalni trend, koji doprinosi ugrožavanju crnogorskog identiteta.
Upitan dijeli li takav stav, sagovornik Analitike ukazuje na sistemskepropuste crnogorskih vlasti.
„Imali ste 15 godina od proglašenja nezavisnosti, a bili ste faktički nezavisni, pod djelimičnom okupacijom od 1997, možda i ranije, da uredite institucije, i postavite sistem tako da ne zavisi od nacionalnog izjašnjavanja. Ukoliko budućnost bude ponudila novu šansu u tom smislu, iskustva gotovo da su dovoljna“, poručuje Samardžić.
Podaci koji pokazuju da dio nacionalnih Crnogoraca govori srpskim jezikom, postali su predmet političkih zloupotreba. Samardžić ukazuje da to, ionako, nije bilo pitanje o kojem se trebalo izjašnjavati na popisu.
„Problem je, ako je većina i Crnogoraca i Srba za Staljina i Putina, a i kad nijesu, negdje malo jesu“, ističe Samardžić.
Crna Gora Vučićev plijen, Srbi sredstvo za ravnotežu između Zapada i Istoka
Komentarišući postpopisnu kampanju medija naklonjenih predsjedniku Srbije, Samardžić ukazuje da je Crna Gora Vučićev plijen, u smislu jednoga od rijetkih nepisanih dogovora između Rusije i Zapada.
„Ali bi bilo ljekovito da svi koji ne prihvataju takvu realnost, koja može biti i privremena, odluče da je promijene. Ja tu odlučnost ne vidim ili nije dovoljno ubjedljiva“, poručuje Samardžić.
Sagovornik Analitike naglašava da ne bi potcjenjivao Vučića.
„Ishod popisa za njega je samo neugodno iznenađenje na koje reaguje histerično i uvredama, ali se ništa značajno nije promijenilo“, ocjenjuje Samardžić.
Osvrnuo sei na izjavu predsjednika Srbije tokom proslave Dana BIA – da su rezultati popisa dobra poruka u kontekstu jačanja srpskog identiteta i saradnje među Srbima u regionu.
„BIA je posvećena ideji srpskog sveta, koji će u nekoj budućnosti postati dio ruskog sveta. Vučić je Srbe učinio ruskom iredentom i sredstvom svoje šibicarske trgovine, kojom održava ravnotežu između Zapada i Istoka“, podvlači Samardžić.
Za Srbiju i Crnu Goru kasno da napuste stranputicu
Samardžić je mišljenja kako je slično Vučiću postupao i Tito.
„Titov režim se oslanjao na srpsku vojsku i Udbu, smatrao je da je hrvatski nacionalizam ključna prijetnja jedinstvu Jugoslavije. Establišment, institucije, generale, sve ih je smjestio u Beograd odakle je vladao, a ne u Križevac ili Kumrovec. Ali se, više u iznudici nego iskreno, distancirao od Staljina“, naglašava Samardžić.
Ukazuje i da je Vučić intimno vezan za Putina.
„Porodica, prijatelji, kumovi, sport, estrada, kriminal... Šešelj ga je samo, u tom smislu, krstio“, podvlači Samardžić.
Kako ističe, Slovenija i Hrvatska na vrijeme su ostale na pravoj strani Berlinskog zida, 1989, kako navodi, s više intuicije i sreće, nego pameti.
„Sad isto pokušava samo Kurti. Za Srbiju i Crnu Goru je kasno, u smislu sposobnosti da napuste stranputicu“, kategoričan je Samardžić.
Sagovornika Analitike upitali smo znači li to da između Vučića i srpske opozicije nema suštinske vrijednosne razlike, te da istu ne uočava ni poređenjem ponašanja crnogorskih lidera, konkretno, Mandića, Spajića i Milatovića.
„Prekasno je kad ostanete na pogrešnoj strani dok se ruši Berlinski zid, i 35 godina nakon toga ne razumijete zašto ste na pogrešnoj strani i da ste zapravo na pogrešnoj strani. I ne razlikuju se, samo igraju različite uloge da se Srbija i Crna Gora vrate u titoistički poredak, ali onaj prije 1948, ili prije 1966“, podvlači Samardžić.
Prema njegovim riječima, u Srbiji je Dragan Đilas samo Vučićev alter ego.
„Svaka njegova kampanja udaljila je Srbiju od ulaska u Evropu, i od šanse, štaviše i potrebe, da se vlast uopšte promijeni . Aktuelna litijumska kampanja za predsjednika Demokratske stranke analogna je litijama u Crnoj Gori. Opoziciona politika ne samo da je neuspješna, ona je imbecilna, tim prije ako je već teško zamisliti Ruse na Dunavu, da pripomognu i Vučiću i opoziciji“, izričit je Samardžić.
Osvrnuvši se na izostanak reakcije nakon Vučićevog komentarisanja rezultata popisa u Crnoj Gori, Samardžić naglašava da su crnogorski lideri patetične kukavice.
„I crnogorski i srpski. Prvi jer leleču i kukumavče, drugi jer su tuđi“, kategoričan je sagovornik Analitike.
Izbori u Podgorici potvrdili da u Crnoj Gori ne postoji racionalno opredijeljena većina
Govoreći o postpopisnoj agendi prosrpskih partija, odnosno zahtjevu da srpski bude definisan kao službeni jezik, te izmjenama Zakona o državljanstvu, Samardžić ističe kako je uvjeren da je više od polovine tih partija za to da se Crna Gora vrati Srbiji i Rusiji.
„I to nema veze s lingvistikom. Identitetske rasprave koje su intenzivirane nakon referenduma o nezavisnosti možda su doprinijele i jednoj zbunjenosti neopredijeljenih, a moje je opšte uvjerenje da smo u Srbiji i Crnoj Gori izgubili legitimnu javnost koja je u stanju da racionalno prosuđuje, nudi nove stavove i vrijednosti, u smislu širenja prava, sloboda, podsticanja kreativnosti“, ocjenjuje Samardžić.
Ukazuje da je idiotizacija očigledna ne samo na televizijskim programima.
„Mi smo poplavljeni poluinteligentnima, opštemjestašenjem, putinofilijom, pseudoknjiževnim smećem, narcisoidnim poremećajima koji postaju manir ophođenja. Romani sudije Majića, izbori u SANU, Matica srpska, SPC koja je prešla na neki svoj bosanski, sjećate se i blentavih, šupljih tirada Ratka Božovića, litijaškog drugosrbijanca, sad je jedna cijela struja u medijima ispunjena tim manirom provincijalnog propovijedanja ničega“, podvlači Samardžić.
Kako napominje, ista ona opozicija koja je s Vučićem podržala litije i pozvala na likvidaciju, političku ili onu drugu, Mila Đukanovića, danas je protiv Kutija i Rio Tinta, kao zapadne kompanije, kako je vide, i pouzdano na litijaško-udbaškoj strani u Crnoj Gori.
„Jezik je i izraz političke kulture, njen simbol i suštinski karakter“, ističe Samardžić.
Upozorava da će, bez jasnog stava Brisela, i civilnog i vojnog, ideja o dvojnom državljanstvu proći.
„Imaćete biračko tijelo od pet miliona“, izričit je Samardžić.
Mišljenja je da su izbori u Podgorici koja se, kako navodi, davi u smeću, potvrdili da ne postoji racionalno opredijeljena većina.
„Crna Gora je već vraćena na udbašku matricu, koja je i u njenom nukleusu, da se može pretpostaviti da je dvojno državljanstvo samo pokušaj većine u Beogradu i Podgorici da se osiguraju, za svaku eventualnost“, ukazuje Samardžić.
Reakcije crnogorskih organa esencija političke i karakterne mizerije
Komentarišući oštre poruke iz Beograda nakon pojavljivanja Mila Đukanovića na proslavi DPS-a, sagovornik Analitike naglašava da je odnos Vučića i cijele vladajuće klike prema DPS-u jednak njihovom odnosu prema Đinđiću.
„Politička likvidacija Mila Đukanovića bila je politička likvidacija slobodne, proevropske Crne Gore. Likvidacija Zorana Đinđića bila je likvidacija slobodne, proevropske Srbije“, napominje Samardžić.
Osvrnuvši se na performans u Tivtu, kojim je Vučić želio da ponizi Crnu Goru i Milatovića kao domaćina, Samardžić podvlači da je svaka mjesna zajednica u Srbiji, Crnoj Gori i Republici Srpskoj intimna politička svojina Vučića, njegove porodice, kumova, prijatelja i službi.
„I Milatovićevo lično dostojanstvo. I nemojte gajiti iluzije da nije tako“, kategoričan je Samardžić.
Upitan kako komentariše izjavu srpskog ministra unutrašnjih poslova Ivice Dačića o kriminalcima u svakom crnogorskom selu, Samardžić ističe da je to pitanje za crnogorske nadležne organe.
„Njihove reakcije su antropološka esencija političke i karakterne mizerije. A ima ih i u Dačićevom selu. Jedna je bila saradnica Zemunskog klana da bi stekla nove socijalne privilegije zahvaljujući saučestvovanju u likvidaciji premijera“, naglašava Samardžić.
Milatović i Spajić Amfilohijeve kreature
Govoreći o formiranju podgoričke vlasti, Samardžić ukazuje da su Milatović i Spajić kreature Amfilohija Radovića, Univerziteta Crne Gore i Donje Gorice.
„Mislim na taj njihov intelekt, jedna trivijalnost nakalemnjena na najpoganije političke ideje koje su im preostale od mentora, a DPS je doprinio toj jednoj ležernosti, dok su oni gajili špijune i zmije, blentavo uvjereni da će pomiriti dvije strane koje su se razišle davne 1989. kad je pao komunizam u Istočnoj Evropi“, podvlači Samardžić.
Kako dodaje, u Srbiji i Crnoj Gori, taj sistem se vezao za kler, institucije i organizovani kriminal, dotle da više nijesmo u stanju da većinski donosimo racionalne odluke o samima sebi.
„I o koalicijama će odlučivati stranci. Već dugo, svi oni su u Podgorici na pogrešnoj strani“, poručuje Samardžić.
Suočavamo se s funkcionalnim deficitom demokratije
Upitan može li litijumska kriza poluljati Vučića, Samardžić ističe da je problem koji se tiče potrebe za promjenama mnogo dublji od same Vučićeve pozicije.
„Čitav politički sistem je na istoj strani. Ako je, u protestima, dobio ili stvorio gore od sebe, oni su i protiv Evrope, Amerike, vakcina, tehnologija, racionanog obrazovanja i etike odgovornosti, entropija će da proguta čitav politički sistem, i niko neće ostati netaknut. Sam Vučić je za žaljenje, okružen najprizemnijim ličnostima i karakterima, s Rusima, Kinezima i bizarnim pojavama iz Trećeg svijeta“, izričit je Samardžić.
Govoreći o toleranciji Zapada prema ključnim proruskim igračima poput Dodika i Mandića, ali i prema samom Vučiću, koji je na Dan oslobođenja Beograda, tokom razgovora sa Putinom uputio otvorenu podršku Rusiji, sagovornik Analitike ukazuje da se suočavamo s funkcionalnim deficitom demokratije.
„Ona prestaje da djeluje kad ostane bez liderstva, ideja i hrabrosti. U devedesetim su nas takođe kažnjavali kolektivno, a Milošević je pao tek kad se vlasnik Delte našao na američkoj crnoj listi“, napominje Samardžić.
Zato je kako ističe, Ukrajina ključna moralna ideja savremene zapadne demokratije.
„Svaki kompromis sa agresorom, a kompromisa je suviše, obesmišljava ideju slobode, individualnosti, izbora, koja je u biti zapadne civilizacije. Mi imamo naše agresore. Njihova sposobnost destrukcije, urbicida,pogledajte Beograd i Podgoricu, zastrašujuć je. U mirnodopskim uslovima“, zaključuje Samardžić.