Ubijen jedan od vođa „škaljarskog klana“: Stevan Stamatović i Igor Dedović, koji su slovili za visokopozicionirane pripadnike tzv. „škaljarskog klana“, nemilosrdno su likvidirani pred ženama i djecom 19. januara u Atini. Ovo je najjači udar na „škaljarski klan“ nakon što je ispred svog stana u Kotoru ubijen Veselin Vukotić, otac Jovana Vukotića koji leži u beogradskom zatvoru.
„Škaljarskim klanom“, prema policijskim evidencijama, rukovodili su Jovan Vukotić i njegov brat Igor koji je u bjekstvu, ubijeni Igor Dedović, a kao istaknuti u hijerarhiji pominje se i Miloš Minja Šaković.
Rat nekad jedinstvene kriminalne grupe počeo je krajem 2014. godine, kada je u Valensiji nestalo 200 kilograma kokaina. U posljednjih pet godina je ubijeno najmanje 40 osoba. Ubijaju se saradnici, članovi porodica, podmeću bombe, a najmanje četiri osobe poginule su samo zato što su se našle na pogrešnom mjestu u pogrešno vrijeme.
Jovica Vukotić u beogradskom zatvoru robija zbog falsifikovanja isprava, a navodni vođa suprostavljenog, tzv „kavačkog klana“, Slobodan Kašćelan, pušten je uz jemstvo da se brani sa slobode.
Iako je Dedović likvidiran u Atini, Jovan Vukotić iza rešetaka, a Igor Vukotić u bjekstvu, ovo ne označava kraj „škaljaraca“, ocjenjuju kriminolozi. Iako je klan oslabljen, pojaviće se, navode oni, novi ljudi koji će upravljati ovom organizacijom.
„Neće ovo biti njihov kraj, pojaviće se drugi ljudi. U svakoj kriminalnoj organizaciji, pogotovo narko organizacijama, postoji neprikosnoveni vođa i makar dvojica koji žele da ga smaknu s tog položaja. Ako je Dedović bio vođa ʼškaljarskog klanaʼ, pojaviće se vrlo brzo neko ko će preuzeti njegovu ulogu“, objašnjava za naš portal srpski kriminolog, Dobrivoje Radovanović.
Kriminolog Velimir Rakočević ističe „da će likvidacija dva visokopozicionirana pripadnika klana sigurno imati negativan uticaj na kriminalnu organizaciju, ali na kratak vremenski period“.
„Budući da se radi o prilagodljivim grupacijama vrlo brzo će doći do njihovog pregrupisanja, tako što će upražnjene pozicije zauzeti novi pripadnici koji pretežno nastavljaju tamo gdje su stali njihovi prethodnici“, rekao je Rakočević.
Ubistva se preselila van Crne Gore: Rat kriminalnih klanova se iz Crne Gore, gdje je bilo ubistava u više gradova – čak i u zatvorima – prenio i na beogradski asfalt, ali i preko granica bivše Jugoslavije. U pucnjavi usred Beča krajem 2018. ubijen je visokopozicionirani pripadnik „kavačkog klana“, Vladimir Roganović, a u Njemačkoj su prošle godine u jednom stanu ubijene dvije osobe koji su navodno bile bliske „škaljarskom klanu“. Rakočević ističe da postoji više razloga za to.
„Njihov visok stepen mobilnosti preko državnih granica proizilazi između ostalog i zbog njihovih kriminalnih planova da protivpravne aktivnosti realizuju na internacionalnom nivou. Treba istaći i kontinuirane aktivnosti državnih organa koje su doprinijele da se nosioci kriminalnih aktivnosti ne osjećaju ugodno u Crnoj Gori. Činjenice nesumnjivo govore u prilog tome da kriminalne grupe nijesu uspjele da na našoj teritoriji ostvare jači uticaj na oficijelne strukture, kao i važne društvene i ekonomske činioce“, smatra on.
Kriminolog Radovanović pak ne vjeruje da kriminalci bježe van teritorija Balkana zbog strogog kažnjavanja, niti efikasnosti policije.
„Mislim čak da su ljudi koji su poginuli u Atini bili tamo na godišnjem odmoru, da nisu bili stanovnici Atine na duže vrijeme, jer su bili zajedno s porodicama, s djecom i suprugama. Nema sigurnosti da se nasilni kriminal preselio van teritorija Crne Gore. Treba očekivati da će se takođe pojaviti ubistva na našim prostorima“, kaže on.
Žrtve ubijene pred porodicama: Do 2014. godine u Kotoru je postojao samo jedan kriminalni klan, ali je zbog nestanka pomenutog kilograma kokaina u Valensiji došlo do podjele u njemu i rata između sukobljenih strana.
Prva žrtva u sukobu ova dva klana bio je Goran Radoman (37) sa Cetinja, koji je ubijen 15. februara 2015. u podzemnoj garaži na Novom Beogradu. Ubica je u njega ispalio 25 metaka.
Sukob između „škaljarskog“ i „kavačkog“ klana do sada je odnio više od 40 života. U surovim obračunima koristile su se bombe i eksploziv, a ubice ne prezaju ni od svjedoka, ni od slučajnih žrtava. Stamatović i Dedović ubijeni su pred suprugama i djecom, dok su večerali u restoranu. Kriminolog Rakočević objašnjava da su likvidacije surove zbog toga što se ne radi o mafijaškim organizacijama, već o „adaptibilnim kriminalnim udruženjima“.
„Postoje neka obilježja koja su zajednička svim tipovima kriminalnih organizacija. To su, između ostalog, čvrsta povezanost više članova i hijerarhijska organizacijska struktura koju odlikuje monokratija, disciplina članova i briga za njihovu sigurnost, zatim plansko izvođenje nelegalnih aktivnosti pri čemu nasilje i zastrašivanje imaju dominantnu ulogu. Shodno tome, došlo je do promjene kodeksa na način da se ne biraju način, sredstva i vrijeme eliminacije protivnika po bilo koju cijenu. Uprava ta neviđena brutalizacija karakteriše tipologiju kriminalaca o kojoj govorimo“, ističe on za Portal Analitika.
Rakočević dodaje da ovo nije kraj rata između dva klana.
„Obračuni klanova će se nastaviti sve dok bude postojala težnja klanova da uspostave monopol na određenoj teritoriji, naročito u odnosu na najprofitabilnije kriminalne djelatnosti kao što su narko delikti“, poručuje Rakočević.
Radovanović, s druge strane, navodi da se mir s ljudima koji se bave organizovanim kriminalom može postići samo onda kada oni dobro funkcionišu.
„Kraj rata između dvije bande koje se bave narkokriminalom dolazi samo onda kada se oni sporazumiju oko zajedničkog posla i kada se sporazumiju u miru ili primirju da zajednički rade – šta će ko raditi, koju će teritoriju pokrivati...“, zaključuje Radovanović za Portal Analitika.
Ima, međutim, i onih koji tvrde da je država jača od kriminala i da ako zaista hoće, može da stane na kraj mafijaškim obračunima. Bivši ministar pravde Crne Gore i sadašnji advokat, Dragan Šoć, jednom prilikom o tome je kazao: „Ako država odluči da se obračuna s kriminalom, ona će to i da uradi. Ali, ona mora da se obračuna s dijelovima sistema ili s ljudima unutar sistema koji im pomažu“.