Mrakovi ne praštaju. Uz to, teško i zaboravljaju. Tako je i ovog puta kad se radi o Crnoj Gori i njenoj evropskoj budućnosti. Sve verzije i varijante ruske i srpske države u trajanju od nekoliko vjekova držale su Crnu Goru kao svog taoca, dobrovoljnog ili ne.
Napuštanje tog okvira i civilizacijske paradigme - tu izdaju protiv njihovih interesa pretočenu u članstvo u NATO i sadašnje aspriacije da postane dio EU, zasigurno neće posmatrati skrštenih ruku. Upravo suprotno, učiniće sve da proces zaustave ili, u najboljem slučaju, nepovratno blokiraju. U tu i takvu akciju ponovno su uključeni svi tradicionalni medijski i obavještajni punktovi koji u našoj državi nesmetano funkcionišu bar dvije decenije.
19Dodatak toj grupi su poslije 2020. godine pokorene, ionako slabe i nikad do kraja izgrađene, crnogorske institucije. Zadatak koji se javno proklamuje, prvo sa nivoa zvaničnog Beograda i još uvijek nezvanične Moskve, glasi - niko prije Srbije u EU. Prevedeno na politički jezik lišen cinizma koji takvi mrakovi proizovde znači niko nikad u EU, bar ne sa prostora, cinično nazvanog, Zapadni Balkan.
Aktuelni crnogorski premijer Milojko Spajić uporno nas ubjeđuje da je evropska integracija moguća upravo sa strukturama ideoloških mrakova - koji onu istu politiku s kraja devedesetih danas sprovode drugim sredstvima. Toj svrsi jedino i služi nova platforma o evropskim integracijama a zapravo novo sredstvo dezavuisanja kako domaće tako i međunarodne javnosti.
Barometar 26, dokumenta čije floskule i fraze ne prelaze nivo osnovnoškolskog sastava, za sad je uspio samo u dvije stvari. Po prvi put javnost saznaje da predsjednik države nema ingerencije i ulogu u procesu evropskih integracija. Takav stav ne oslikava duboko nerazumijevanje političkog sistema i demokratske kulture već direktno pokušava srušiti ionako uzdrmanu instituciju predsjednika države.
Ovo posljednje je okolnost koja prije svega treba da (za)brine samog predsjednika Jakova Milatovića koji i dalje iz Brisela razmišlja ko su mu poželjni koalicioni partneri. Odnosno da li je razgovor sa onima koji ga javno i direktno isključuju iz političkog života, sve zajedno sa institucijom na čijem se čelu nalazi, uopšte moguć.
Drugo, predsjednik Skupštine Andrija Mandić nije našao za shodno ni da se bar javno očituje i podrži plan svog posilnog premijera Spajića, ne bi li mu na taj način spasio bar malo ugleda I, važnije, političkog autoriteta. Razumije se, sam Mandić je obuzet traženjem načina kako u EU ući ali ne puzeći. Upravo tu se i krije novi prilog širenju euroskepticizma - ni puzeći, ni bez bratske Srbije.
Okolnost da sami dokument (i ono što iz njega proizilazi) ne definiše dijalog sa civilnim društvom, intelektualcima i akademskom zajednicom bila bi zabrinjavajuća kad bi se on suštinski pokušavao baviti pitanjem pronalaženje sinergije zarad zaključenja procesa integracije. Ovako na to ne treba trošiti puno mentalne snage.
Nije potrebna napredna analitika i poznavanje političkih tokova pa na bazi situacije u Ukrajini, Gruziji i Siriji predvidjeti da će novi talas destrukcije vrlo brzo pogoditi i samu Crnu Goru. Institucionalno, razumije se, jer su sad upravo one instrumentalne i meki trbuh crnogorske države.
Sami dokument može da nosi naziv "Barometar 26", ali prošlog vijeka. Društvena klima i politička atmosfera nevjerovatno liče na tu deceniju, za Crnu Goru po mnogo čemu nesrećnog 20. vijeka.
