Izuzev vječitih optimista, teško da su još nekoga iznenadili rezultati izbora u Srbiji. U najkraćem - pobjedu je odnio diktator u čijim su rukama moć i kapital - finansijski, tehnički, ljudski.
Pomogla mu je prilično dezorijentisana i vrijednosno različita opozicija, ali i neodlučna međunarodna zajednica čiji djelovi, uprkos nedvosmislenim stavovima o pogubnim politikama aktuelne vlasti, i dalje ne pokušavaju ulaziti u neku vrstu konfrontacije sa Aleksandrom Vučićem.
Do koje mjere je stanje svijesti građanki i građana Srbije iskrivljeno djelovanjem prorežimske medijske mašinerije, najbolje pokazuje činjenica da određeni procenat sasvim prihvatljivim smatra teoretičara zavjere Branimira Nestorovića i njegove srednjovjekovne ideje. Nijesu iznenađenje ni nezakonite aktivnosti i na primjerima država regiona dobro oprobane prakse.
Nije najveći problem Crne Gore Mandić, već oni koji mu daju legitimitet, prećutnim aminovanjem pokoravanja srpskom svetu
Kada su u Crnu Goru dovođeni aktivisti kako bi pripomogli u bitkama za Budvu, Nikšić, Podgoricu, kada se masovno dovođenje birača pokušalo prikriti gašenjem kamera na graničnim prelazima, vladao je muk, uz poneko opravdanje uobičajenom sintagmom - a šta je radio DPS.
A kada Vučić obrne krug i igricu prebaci u sopstveno dvorište, tada je riječ o nezakonitom uticaju i izbornoj krađi. Izrazito agresivna kampanja, praćena brojnim pritiscima, produkt je nesigurnosti čak i u sopstvene birače. Iako je naročito u Beogradu evidentan pad podrške Srpskoj naprednoj stranci, početak kraja Vučićeve diktatorske vladavine djeluje kao dalek, dug i mučan proces.
Fokus vlasti i radikalno desnog dijela opozicije na regionalnim pitanjima nije bio slučajan, prevashodno iz razloga što su uporedo vođene izborna i popisna kampanja.
53Tihe najave aneksije nezavisnih država davna su prošlost. Plan jačanja srpskog sveta javno je obznanjen, karikaturalnim spotom Miloša Vučevića i ostatka družine okupljene oko iste ideje, ali i Vučićevim kritikama prethodne vlasti koja nije "sačuvala" Crnu Goru.
Nakane kreatora srpskog sveta ostvarile bi se podjelom Bosne i Hercegovine i gušenjem koncepta građanske države čak i u primisli, dok bi Crnu Goru ustavnom redefinicijom najprije trebalo pretvoriti u državu konstitutivnih naroda, a zatim krenuti u proces deteritorijalizacije. Sve u skladu sa mitomanskom logikom ispravljanja istorijskih nepravdi. Otvoreni ili zatvoreni Balkan - sasvim je svejedno.
Kad bude trebalo izaći pred građane s priznanjem da je Kosovo defakto izgubljeno, vraćanje Crne Gore pod srpske skute moglo bi doći kao penicilin. Istine radi, ishod izbora ne bi bio povoljniji po region ni sa ujedinjenom opozicijom čiji radikalno desni dio sa Vučićem nije saglasan jedino oko načina odbrane Kosova, ali bi makar i privid demokratizacije probudio nadu o ulasku u mirnije regionalne vode.
Prisustvo predsjednika parlamenta Andrije Mandića u štabu SNS-a, tik uz Aleksandra Vučića, nažalost ne čudi. Mandić je, kako smo čuli od njegovih saboraca tokom skupštinskog zasijedanja, Vučićevu pobjedu slavio u svojstvu prijatelja, beskrupulozno gazeći integritet institucije koju predstavlja, uz direktno podrivanje državnog suvereniteta.
Prebrzo smo od grupice lokalnih ekstremista koji raportiraju pred Milicom Zavetnicom, došli do stadijuma u kome četnički vojvoda sa čelne pozicije parlamenta, bestidno otvara vrata najvišeg zakonodavnog doma centrali velikosrpskog nacionalizma.
Kad bude trebalo izaći pred građane s priznanjem da je Kosovo izgubljeno, vraćanje CG pod srpske skute moglo bi doći kao penicilin
Ipak, nije najveći problem Crne Gore Andrija Mandić, već oni koji mu daju legitimitet, prećutnim aminovanjem sluganskog pokoravanja srpskom svetu. I sam predsjednik države, koji poznatim relativizatorskim rječnikom Mandićevo sramoćenje države prosto naziva lošom porukom, nedavno se podanički klanjao Vučiću, zagovarajući Open Balkan. Dva od tri ključna čovjeka u državi, dakle, djeluju na istom fonu, radeći na ostvarenju interesa zvaničnog Beograda, što parlamentarnu većinu, a ni predstavnike Vlade očito ne brine.
Niko od samoproglašenih evropejaca nije se sjetio da postavi pitanje - da li čovjek koji ovako sramotnim nepoštovanjem funkcije degradira zakonodavnu vlast, treba da pokriva mjesto predsjednika Skupštine. Onomad Milatović, juče Mandić, a sjutra neko treći. Statisti koji bi ponizno aplaudirali srpskom svetu, jedino su čega ne manjka u novoformiranoj većini.
A kako tamni vilajet srpskog sveta izgleda u praksi, vidjeli smo na slikama sa proslave. Zato nam valja ozbiljnije promišljati o čvršćim odbrambenim strategijama, utemeljenim na principima zaštite suverene i građanske države, umjesto sveprisutnih političko-kalkulantskih igrarija.
Građanski koncept društva, suprotan onome koji nam nude uvlačenjem u talog srpskog sveta, može se očuvati isključivo građanskom akcijom, a fraza iz naslova biti preinačena u "Srpski svete, laku noć".
